به گزارش همشهری، بورس تهران دیروز و برای نخستین بار در طول تاریخ بازار سرمایه به‌دلیل از کار افتادن سامانه معاملات به حالت تعطیل درآمد و هیچ معامله‌ای در ساعات رسمی معاملات انجام نشد. پیش از این، وقوع چنین رویداد‌ی پیش‌بینی شده بود و روزنامه همشهری نیز پارسال در قالب 2 گزارش تحلیلی، در این باره هشدار داده بود، اما با برخورد مدیران سازمان بورس در این‌باره مواجه شد.
بر این اساس روز گذشته نرم‌افزار معاملات سهام موسوم به جم قبل از شروع معاملات و در دوره سفارش‌گیری(از ساعت 8 و 30 تا 9 صبح روزهای معاملاتی) و حتی بعد از آن دچار مشکل شد و قرار بود طبق گفته‌های مدیرعامل شرکت بورس در نخستین فرصت برطرف شود اما تا ساعت 12:40 دقیقه این مشکل برطرف نشد در نتیجه معامله‌ای در بورس انجام نشد.
مشکل ایجاد شده در سامانه معاملاتی بورس در حالی رخ داد که با اعتراض و سردرگمی کارگزاران و سهامداران همراه بود و هیچ‌گونه اطلاع‌رسانی درستی از سوی مسئولان بازار انجام نشد. سال گذشته روزنامه همشهری با ارائه گزارشی، به تشریح مشکلات حقوقی و فنی سامانه معاملات بورس پرداخته بود اما مسئولان سازمان بورس این موضوع را صرفا تشویش اذهان عمومی فرض کردند.
در شرایطی که روز گذشته معاملات روزانه بورس تهران که نزدیک به 100 میلیارد تومان است به حالت تعلیق درآمد هیچ‌یک از مسئولان رده بالای بازار سرمایه با وجود شایعات فراوانی که پیرامون این موضوع در تالار بورس مطرح شده بود پاسخگو نبودند و با وجود تلاش‌های خبرنگار همشهری پاسخی از سوی آنان شنیده نشد. هنوز دلایل از کار افتادن سامانه معاملات بورس به‌درستی روشن نیست اما این اتفاق در شرایطی رخ داد که ظرف چند روز گذشته موج جدیدی از تغییر و تحولات در حوزه مدیرت فناوری اطلاعات بازار سرمایه آغاز شده است.
این موضوع گمانه‌زنی‌ها در مورد یک اختلال عمدی در بورس را تقویت کرد. گفته می‌شود، سازمان بورس در تلاش برای تغییر مدیرعامل شرکت خدمات فناوری بورس بوده، ضمن اینکه مدیرعامل شرکت فناوران بازار سرمایه نیز ظرف چند روز گذشته از سمت خود برکنار شده است. در همین رابطه علی سنگینیان معاون بورس اوراق بهادار به همشهری گفت: از ابتدای صبح به‌دلیل برخی مشکلات فنی امکان معامله از طریق سامانه معاملات بورس وجود نداشت اما معاملات بورس از ساعت15.30 تا 16.30 برخلاف رویه روزهای قبل تمدید شد. مرتضی خزانه‌داری مدیرعامل شرکت خدمات فناوری بورس نیز حاضر نشد توضیحی در این باره بدهد و فقط به این جمله بسنده کرد:مشکل فنی بوده است.
ویروس استاکس‌نت و استارس
مدیرعامل شرکت بورس و اوراق بهادار هم با بیان اینکه مشکل سامانه معاملاتی بورس فنی است، تاکید کرد: مشکل به ویروس‌هایی مانند استاکس نت و استارس مربوط نمی‌شود. حسن قالیباف اصل در گفت‌وگو با مهر و فارس، با بیان اینکه مشکل سامانه معاملاتی بورس فنی است، گفت: این موضوع ارتباطی به ویروس‌های جاسوسی مثل استارس و ویروس استاکس نت ندارد. مدیرعامل شرکت بورس و اوراق بهادار همچنین در پاسخ به این پرسش که گفته می‌شود، روز گذشته بورس در حال تلاش برای جایگزین کردن نرم‌افزاری خارجی به جای نرم‌افزار فعلی معاملات بوده است،
آیا این موضوع صحت دارد و مشکل از این ناحیه ایجاد شده است، گفت: چنین موضوعی صحت ندارد، مشکل فنی است و مسئولان و همکاران بورس در حال تلاش برای رفع مشکل هستند. وی افزود: شرکت فناوری بورس قول داده است که مشکل را به سرعت برطرف کند و به احتمال زیاد تا پایان وقت امروز (شنبه) مشکل برطرف خواهد شد و هم‌اکنون نیز منتظر هستیم که نظرات فنی دقیقی از سوی شرکت فناوری بورس ارائه شود. پیش از این نیز مدیرعامل شرکت بورس بر آموزش مدیران شرکت‌های حاضر در بازار سهام و آشنا ساختن حسابرسی داخلی و توجه بیشتر به تهدیدات بالقوه در حوزه فناوری اطلاعات همچون ویروس استاکس‌نت تاکید کرده بود.
مسئولان پاسخگو نیستند
در همین حال یک کارگزار بورس در گفت‌وگو با ایسنا درمورد مشکل به‌وجود آمده در سامانه معاملاتی گفت: به‌دلیل مشکل ایجاد شده در سامانه معاملات، دیروز هیچ‌گونه معامله‌ای در بورس انجام نشد و اطلاع‌رسانی دقیقی نیز در مورد علت بروز مشکل از سوی مدیران بازار انجام نشد. وی از نبود اطلاع‌رسانی مسئولان بورس انتقاد کرد و در ادامه گفت: بروز مشکل در سامانه معاملات، کابل برگردان مخابرات اعلام شد ولی این موضوع تنها بهانه‌ای بود که توسط مسئولان گفته شد زیرا در شهرستان‌ها اعلام شده بود که روز شنبه معامله‌ای انجام نمی‌شود.
بازار داغ شایعات؛ از ویروس استاکس‌نت و استارس تا کابل برگردان
دیروز به‌دلیل فقدان اطلاع‌رسانی کامل از سوی مسئولان سازمان بورس بازار شایعات در بورس داغ بود و گمانه‌زنی‌های زیادی درباره از کار افتادن سامانه معاملات مطرح شد. هرچند صحت و سقم این شایعات به هیچ وجه نمی‌تواند مورد تایید قرار گیرد اما در میانه معاملات بحث حمله سایبری به نرم‌افزار معاملات بورس به وسیله 2 ویروس استاکس‌نت و استارس که اخیرا در ایران شناسایی شده‌اند مطرح شد.
از سوی دیگر، مسئولان بورس تهران با اعلام اینکه مشکل کابل برگردان باعث بروز اختلال فنی شده است به شایعات موجود دامن زدند. این در حالی بود که اطلاعات دیگری نیز مبنی بر جایگزین کردن نرم‌افزاری خارجی به جای نرم‌افزار فعلی معاملات منتشر شده بود که با وجود همه این شایعات متناقض مسئولان بازار سرمایه هیچ پاسخ قانع‌کننده‌ای ندادند.