رشد قیمت‌ها بیشتر متأثر از انتظارات تورمی است

 رئیس جمهوری همچنین نفوذ رانت‌خواران و سوءاستفاده‌کنندگان در بازار داخلی را از علل تلاطم در بازار و بازی با قیمت‌ها عنوان کرد. با دکتر کاظم نجفی علمی عضو هیأت علمی دانشگاه امام صادق گفت وگو کرده‌ایم.

دولت انتقادها نسبت به خود درباره گرانی‌ها را منصفانه نمی‌داند و معتقد است بیش از آنکه سیاست های اقتصادی‌اش موجب گرانی شده باشد، ساختار نامناسب اقتصادی کشور که به دولت فعلی به ارث رسیده عامل رشد تورم است. دیدگاه شما در این باره چیست؟
البته مشکلات فعلی اقتصادی کشور بی‌تاثیر از تصمیمات دولت‌های قبلی نیست اما نباید از یاد برد که برخی روندهای نادرست اقتصادی همچون رشد واردات در دولت فعلی نیز ادامه یافته است. به عنوان مثال، یکی از عوامل نوسانات قیمتی در کشور آسیب‌دیدن بخش تولید از واردات انبوه است که از چندین سال قبل و با رشد درآمدهای نفتی، روندی صعودی داشته است و حجم عظیم واردات کالاها تولیدات داخلی را از بین برده و به نحوی موجب ایجاد تورم نیز شده است. از چند سال قبل واردات کشور افزایش یافت و به سطح 40 میلیارد دلار رسید و در دولت جدید نیز این روند صعودی ادامه یافت.
آیا تشدید قیمت‌ها در بخش مسکن طی یک سال اخیر بیشتر معلول سیاست‌های دولت فعلی نیست؟
مشکل بخش مسکن، به مشکل کل اقتصاد و ساختار اقتصادی کشور ما برمی‌گردد که همان انتظارات تورمی است و حتی هم‌اکنون بخش مسکن بیش از بخش‌های دیگر دچار انتظارات تورمی است.‌ در شرایطی که قیمت اجاره مسکن طی سال‌جاری به طور سرسام‌آور رشد یافته، اما اکنون در تهران با شمار زیاد مسکن‌های استیجاری خالی از سکنه روبرو هستیم، که مبین آن است که مسئله مسکن به علت کمبود عرضه نیست، بلکه عده‌ای که کنترل بازار را در اختیار دارند، به افزایش قیمت‌ها در این بخش دامن می‌زنند و در کل اقتصاد ایران نیز عده زیادی هستند که از شرایط تورمی کشور سوءاستفاده می‌کنند.
سیاست‌های اقتصادی خاص دولت نهم چه تاثیری بر نوسانات قیمتی یا اصلاح ساختار اقتصادی کشور داشته است؟
دولت نهم اقداماتی برای تغییر روندهای نادرست اقتصادی کشور و خصوصا بخش تولید کشور را همچون توسعه طرح‌های زودبازده را آغاز کرد که اگر این طرح موفق می‌شد و بخش تولید کشور رونق می‌گرفت، مطمئنا بسیاری از مشکلات کنونی حل شده بود، اما به اذعان خود وزیر کار، این طرح به طور کامل موفق نبوده است و به همین دلیل، همان مشکلات اقتصادی پیشین همچنان در کشور وجود دارد و ربطی به این دولت یا آن دولت ندارد.
آنچه اخیرا موجب افزایش انتقادات به دولت شده است، رشد قیمت‌ها در ماه های اخیر و تلاطم های دائمی در بازار کالاها خصوصاً اقلام خوراکی است. ریشه رشد تورم در ماه‌های اخیر را چه می‌دانید؟
در رشد تورم یک مسئله مهم نهفته است و آن اینکه افزایش قیمت برخی کالاها می‌تواند در آینده نیز گسترش یابد و به قسمت‌های مختلف اقتصادی کشور نیز توسعه یابد. منتها، مردم معمولا رشد قیمت کالاهایی را که دسترسی زیادی به آن دارند، احساس می‌کنند اما به هر حال کشور ما دچار تب تورمی است و سال‌های طولانی است که مردم ایران انتظار رشد قیمت‌ها را دارند و همین امر موجب اقدامات مخربی همچون احتکار کالاهای اساسی و مورد نیاز جامعه می‌گردد و در بسیاری از موارد، رشد قیمت‌ها به علت کمبود عرضه نیست، بلکه متاثر از انتظارات تورمی است که دائما به آن دمیده می‌شود. البته در زمینه رشد تورم، انتقاد به بانک مرکزی وارد نیست، زیرا بانک مرکزی شاخص تورم را بر اساس استانداردهای علمی محاسبه می‌کند و تورم سبدی از قیمت‌هاست.