آنها معتقدند اگر روند افزایش جمعیت در پایتخت به همین ترتیب ادامه پیدا کند، حتما تا سال1405 جمعیت ثابت پایتخت به 9میلیون نفر و البته جمعیت متغیرش نیز به 14میلیون نفر خواهد رسید! این عدد بزرگ البته مشکلاتی برای تردد و ترافیک برای اهالی پایتخت ایجاد خواهد کرد چراکه وجود شهرهای حاشیهای و پرجمعیت بهخصوص در شرق و غرب تهران که البته بیشترین میزان سفرهای ورودی نیز از این دو ناحیه انجام میشود، بار ترافیکی شدیدی ایجاد میکند. کارشناسان شهری میگویند با بررسیهای ترافیکی بهعمل آمده برای افق 20 ساله و همچنین با توجه به توسعه شهرکهای اقماری در شرق تهران شامل شهرک پردیس، جاجرود، دماوند، بومهن و رودهن، تقاضای سفر به سمت محورهای خروجی تهران از شرق پایتخت در سالهای آینده رو به افزایش خواهد بود که البته موضوعی نگرانکننده است.
در حالحاضر دو شریان اصلی بزرگراهی (بزرگراه شهید همت و بزرگراه شهید حکیم) عمده بار ترافیکی شرق را به غرب تهران منتقل میکند. این موضوع اما باعث شد مدیران شهری تهران دست بهکار شده و از چندین سال قبل پروژه تکمیل شبکه بزرگراهی و ساخت و ساز تونلهای زیرزمینی را در دستور کارشان قرار دهند. تونلسازی و تکمیل شبکه بزرگراهی همان پروژهای است که البته تجربه نشان داده میتواند حل کننده مسائل ترافیکی باشد. شاید با روند رو به رشد ساخت و سازها و کارهای عمرانیای که این روزها شروع شده است دیگر اهالی پایتخت نباید به لحاظ ترافیکی دغدغهای بابت روند روبه رشد جمعیت داشته باشند. ساخت و ساز تونل و تکمیل شبکه بزرگراهی که در واقع 2 سال قبل هم در پروژه بزرگ و ملی تونل توحید دستاوردهای مثبتی داشت این بار در محدوده دیگری به اجرا درمیآید که میتواند چند شریان اصلی ترافیکی را کنترل و ساماندهی کند. در راستای این برنامهها اما مسئولان شهری پایتخت پروژهای را آغاز کردهاند که این روزها تابلوی روزشمارش نوید میدهد، بهار سال 92 میتوان در سفری زیرزمینی از بزرگراه نیایش به بزرگراه دوطبقه صدر رسید و از زیر ترافیک عبور کرد!
تونل توحید در مدت زمان کمی ساخته شد و مورد بهرهبرداری قرار گرفت اما در همان روزهایی که شهروندان و اهالی رسانه سرگرم صحبت درباره تونل توحید بودند و آنرا ناجی ترافیک میدانستند، مدیران شهری پایتخت مطالعه برای ساخت یک تونل زیرزمینی دیگر را آغاز کرده بودند! تونل صدر - نیایش؛ همان پروژهای بود که ذهنیت ساختش دقیقا بعد از بهرهبرداری از تونل توحید در ذهن مدیران شهری تهران نقش بست و این روزها نیز ساخت و سازش آغاز شده است. در راستای تکمیل شبکه بزرگراهی تهران و با برقراری این ارتباط، بخش قابل توجهی از بار ترافیکی بزرگراههای شهید همت و حکیم جذب این مسیر خواهد شد که میتوان یکی از ویژگیهای خاص این بزرگراه را برقراری ارتباط و امکان دسترسی از منتهیالیه شرق تهران یعنی از جاده دماوند و بزرگراه شهید بابایی به شمال غرب تهران یاد کرد.
بررسی 8 گزینه ترافیکی
برای تعیین مسیر تونل نیایش 8 گزینه ترافیکی مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت تا اینکه در نهایت طرح نهایی پروژه به طول 10108 متر (شامل تونلهای اصلی و دسترسی) بهصورت 2رشته تونل مجزا جهت ارتباط بین بزرگراههای نیایش و صدر و همچنین تأمین دسترسی به بزرگراه کردستان بهصورت تونل بهعنوان گزینه نهایی و برتر انتخاب شد.
مشخصات ژئوتکنیکی
مهندسان و سازندگان تونل نیایش اعتقاد دارند این تونل جزو تونلهای کمنظیر دنیاست! و البته برای این نظریه، دلایل قانع کنندهای نیز دارند. مهندسان سازنده تونل نیایش میگویند: «این تونل بهدلیل مشخصات خاص ژئوتکنیکی زمین در مسیر اجرای عملیات و همچنین حفاری دهانههایی تا سطح مقطع 447مترمربع در خاک، جزو تونلهای کمنظیر دنیاست.» مدیران شهری پایتخت معتقدند با توجه به اینکه تونل نیایش کاملا توسط مهندسان ایرانی ساخته میشود، حتما جزو افتخارات مهندسی و عمران کشور محسوب میشود. مهندسان طراح این پروژه با استفاده از روشهای نوین طراحی موفق شدهاند ضخامت پوشش بتنی دیوارههای تونل را در حد 45 تا 50 سانتیمتر محدود کنند که این موضوع نیز در ساخت تونلهای داخلی کاملا بینظیر است.
آخرین استانداردهای روز اروپا
با ساختوسازهایی که در پایتخت انجام میشود، هرروز تجربهای جدید به تجربه مدیران شهری افزوده میشود. مجریان پروژه تونل صدر - نیایش معتقدند در طول مدت ساخت این تونل هیچگونه مشکلی برای ساختمانها و سازههای اطراف بهوجود نخواهد آمد. تونل صدر - نیایش براساس آخرین استانداردهای روز دنیا ساخته میشود.
مسئولان معاونت فنی عمرانی شهرداری تهران تأکید میکنند، در دوران ساخت این تونل تمامی حرکات جداره چه حین حفاری و چه پس از آن کنترل میشود و با توجهبه عبور تونل از مجاورت ساختمانهای مسکونی سعی شده است حرکات جزیی زمین ناشی از حفر تونل با دقت بالایی ثبت، بررسی و البته چارهجویی شود تا ساخت تونل کوچکترین تأثیری بر ساختمانهای اطراف نداشته باشد. مسئولان معاونت فنی عمرانی شهرداری تهران میگویند: «جابهجایی دکلهای برق فشار قوی 230 کیلوولت و انتقال آنها به زیرزمین از طریق احداث تونل نیز کاملا در راستای افزایش ایمنی و سلامت ساکنین محلی بزرگراه از مدتها پیش مدنظـر مسئولان وزارت نیرو قرار داشته است. در واقع ساخت پل بزرگراه صدر که برچیدهشدن دکلهای برق فشارقوی را بهدنبال خواهد داشت، صرفا باعث میشود این تمهید زیستمحیطی با سرعت بیشتری دنبالشده و قطعا خطوط زیرسطحی انتقال نیرو، خطرات و مضرات کمتری برای شهروندان دارد.»
نبرد زیرزمینی در 18 جبهه
تابلوی روز شمار ساخت تونل آغاز شده است و تأکید خاصی وجود دارد که این تونل در بهار سال 92 افتتاح شود اما برای اینکه تونل نیایش در زمان مقرر افتتاح شود از 18 جبهه کاری عملیات اجراییاش آغاز شده است. مسئولان معاونت فنی عمرانی شهرداری تهران میگویند: «در 18 جبهه کاری عملیات اجرایی تونل نیایش برنامهریزی شده است که شامل کارگاه ابتدایی بزرگراه صدر، کارگاه مرکزی پارک نونهالان (4جبهه کاری)، کارگاه بلوار گلشهر، کارگاه شفت گلآذین، کارگاه پارک ملت (4 جبهه کاری)، کارگاه پل کردستان (4 جبهه کاری)، کارگاه نیایش و کارگاه یاسمی (2 جبهه کاری) میشود. این روزها اما عملیات اجرایی مربوط به تجهیز کارگاه و حفر تونلهای دسترسی به تونل اصلی نیز انجام شده است و سازندگان این تونل بینظیر شهری میگویند بهزودی عملیات اجرایی احداث تونل اصلی با سرعت مدنظر در جبهههای کاری مختلف آغاز میشود.
بزرگراه دو طبقه
با توجه به اینکه بار ترافیکی بعد از خروج خودروها از تونل نیایش وارد بزرگراه صدر میشد، تصمیم به ساخت پلهای طبقاتی در بزرگراه صدر گرفته شد. در کنار ساخت تونل نیایش - صدر اما پروژه احداث پلهای طبقاتی بزرگراه صدر بهعنوان افزایش ظرفیت بزرگراه صدر(حدفاصل بزرگراه مدرس تا بزرگراه امام علی(ع)) در 2 باند شمالی و جنوبی، پروژهای بسیار مهم است که میتواند بار ترافیکی بزرگراه شلوغ و پرترافیک صدر را کاهش دهد.
این پروژه به عرض 24متر و طول کلی
6 کیلومتر و همچنین شیبراهی حدود 4کیلومتر تعریف شده است. این طرح از تقاطع بزرگراه صدر - مدرس آغاز میشود و در انتها با تقاطع صیادشیرازی هماهنگ میشود. هدف از طرح طبقاتی و افزایش ظرفیت ترافیکی بزرگراه صدر از طریق انتقال بخشی از ترافیک آن به طبقه فوقانی اعلام شده است.
دسترسیهای پیشبینی شده تنها برای ابتدا یعنی بزرگراه مدرس، قیطریه، کامرانیه و در انتها نوبنیاد پیشبینی شده است که بعد از آن به بزرگراه صیادشیرازی میرسد.
ترافیک دور میخورد
با ساخت بزرگترین تونل زیرزمینی پایتخت که جزو مهمترین و بهترین سازههای زمینی دنیا محسوب میشود، 2 بزرگراه پرترافیک پایتخت که شهروندان باید ساعتها وقتشان را برای سفر در آن تلف میکردند بهصورت زیرزمینی به هم متصل میشود و یکی از پرترافیکترین محدودههای شهر بهصورت زیرزمینی بههم میرسند. سفر از زیر ترافیک، همان تجربهای است که البته در تونل توحید نیز اجرایی شد و پاسخ مثبتی به نیاز شهروندان تهرانی داشت. این روزها نیز عملیات ساخت دومین تجربه مهم شهری پایتخت آغاز شده است و تهرانیها برای بهرهبرداری از این پروژه بزرگ و البته ملی باید تا بهار سال 92 صبر کنند.