محمد صادق مدنی در گفت‌وگو با پایگاه اطلاع‌رسانی بازار سرمایه، مزایای عرضه ابزارهای جدید را در بورس تشریح کرده است.
- ابزارهای تامین مالی کدامند و به چند دسته تقسیم می‌شوند؟
وقتی شرکتی برای اجرای پروژه‌های خود به سرمایه اولیه نیاز داشته باشد، می‌تواند از ابزارهای تامین مالی استفاده کند. این ابزارها شامل اوراق مشارکت، صکوک اجاره، اوراق قرضه و تسهیلات بانکی است که البته ساده‌ترین وسیله برای تامین ابزار مالی در گذشته استفاده از تسهیلات بانکی بود.
- ابزارهای تامین مالی چگونه به بازار راه یافتند؟
با توجه به محدود بودن منابع مالی بانک‌ها، بانک‌ها نمی‌توانستند پاسخگوی نیازهای تامین مالی متقاضیان باشند؛ ضمن آنکه دارای هزینه‌های بالایی نیز بودند ازاین‌رو اوراق مشارکت را راه‌اندازی کردند. اوراق اجاره نیز به‌تازگی فعالیت خود را در بازار سرمایه آغاز کرده است.
- چرا هزینه تامین مالی از طریق بازار پول زیاد است ؟
با راه‌اندازی اوراق مشارکت، شرکت‌هایی که به تامین مالی نیاز داشتند، تصمیم به سرمایه‌گذاری روی این اوراق گرفتند اما باز هم محدودیت‌هایی برای آن وجود داشت؛ به این علت که بانک‌ها 100 درصد نیازهای مشتریان را برطرف نمی‌کردند و حدود 75 تا 80 درصد اوراق مصرف می‌شد و بخشی از منابع نیز باید در اختیار بانک‌ها باقی می‌ماند که این امر هزینه تامین مالی شرکت‌ها را افزایش می‌داد.
- آیا اجرای افزایش سرمایه برای تامین مالی بهتر نبود؟
در گذشته شرکت‌ها از طریق افزایش سرمایه، نیازهای مالی مربوط به پروژه‌ها را برطرف می‌کردند. این راه در آن زمان مناسب بود، برای آن سود مورد انتظار نیز وجود داشت که شرکت موظف به پرداخت آن بود اما انتظار سهامداران دریافت سود بیشتر است و شرکت‌هایی که شروع به افزایش سرمایه می‌کردند روند نامناسبی را در پیش می‌گرفتند که این امر باعث می‌شد برای توجیه عموم، سود آتی را بالا اعلام کنند؛ در این حالت خریدار سهام گمراه می‌شد و زمانی‌که شرکت سود پیش‌بینی شده را اجرا نمی‌کرد و در سال‌های بعدی نیز سود لازم را نمی‌داد، سهامداران از خرید سهام این شرکت‌ها گریزان می‌شدند.
نظر شما درمورد اوراق اجاره چیست؟
استفاده از ابزارهای تامین مالی بهترین روش برای تامین نیاز مالی شرکت‌های دارای پروژه و بدون پشتوانه مالی است؛ البته باید گفت صکوک یا اوراق اجاره هزینه کمتری نسبت به سایر اوراق به ناشر تحمیل می‌کند و از دیگر محاسن آن، سود ثابت برای سرمایه‌گذار است. این اوراق دارای تسهیلات 17 درصدی هستند و سرمایه‌گذار آن را می‌پسندد و مصرف‌کننده تسهیلات بیشتری هم دریافت می‌کند. هم‌اکنون اوراق اجاره شرکت هواپیمایی ماهان و بانک سامان در بازار منتشر شده که دریافت بازپرداخت 3ماه در آن موجب شده است که صکوک برای مصرف‌کننده مناسب باشد و هزینه‌های مالی ناشر نیز کاهش یابد.