کارشناسان معتقدند دلیل نزول شاخص بورس تهران ناشی از اثرات روانی نزول بورس‌های دیگر دنیا و کاهش ارزش کالاهای اساسی است. به گزارش همشهری، هر چند سهام هیچ شرکت خارجی در بورس تهران دادوستد نمی‌شود و ارتباط بورس تهران در زمینه مبادله سهام با دیگر بورس‌های دنیا قطع است و در عین حال سهام هیچ شرکت ایرانی نیز در بورس‌های بین‌المللی مبادله نمی‌شود اما بحران‌های مالی دنیا به‌صورت غیرمستقیم باعث نزول شاخص‌ها در بورس تهران می‌شوند، چرا که میزان سود آوری بسیاری از شرکت‌های بزرگ بورس تهران وابسته به کالاهای صادراتی و موادی است که قیمت آنها به‌صورت جهانی تعیین می‌شود؛ از قبیل محصولات پتروشیمی، مواد معدنی، فولاد و فلزات اساسی دیگر. ضمن اینکه هرگونه کاهش یا افزایش قیمت نفت و طلا نیز در بازار‌های جهانی باعث نوسان اقتصادی می‌شود. بروز بحران بدهی در آمریکا باعث شد از روز چهارشنبه هفته گذشته همه بورس‌های دنیا از آمریکا گرفته تا اروپا و کشور‌های شرق آسیا با نزول شدید مواجه شوند. این سونامی روز گذشته پس از یک تاخیر چند روزه به بورس تهران رسید و اثرات روانی خود را برجای گذاشت. بر همین اساس دیروز شاخص کل بورس تهران نیز1.5درصد افت کرد و شاخص 30 شرکت بزرگ بورس نیز1.9 درصد کاهش مواجه شد.
اثر روانی
حسین خزلی خرازی مدیرعامل شرکت کارگزاری بانک تات و کارشناس بازار سرمایه در گفت‌وگو با همشهری گفت:نزول شاخص‌های بورس تهران متاثر از قیمت‌های جهانی است اما این تاثیر عمدتا اثر روانی است تا واقعی، چراکه هنوز اتفاقی در میزان سود آوری شرکت‌های بورس رخ نداده است. وی توضیح داد:به‌طور مثال شرکت ملی صنایع مس ایران درآمد سال مالی 90 خود را با میانگین فروش قیمت مس 8 هزار و 100 دلار در نظر گرفته است درحالی‌که ماه‌های متمادی محصول خود را بالاتر از قیمت 9 هزار دلار فروخته است ضمن اینکه با درنظر گرفتن کاهش قیمت مس ظرف چند روز گذشته هنوز هم قیمت مس در محدوده 8 هزارو 700 دلار است و این بدان معناست که هیچ تغییری در میزان سودآوری این شرکت اتفاق نیفتاده است. وی تاکید کرد: اثر روانی کاهش قیمت مس باعث تشکیل صف فروش برای سهام این شرکت شد اما اعداد و ارقام نشان می‌دهد که هنوز هم میانگین فروش سهام این شرکت بالاتر از پیش‌بینی‌های این شرکت است؛ بنابراین اثرات این بحران عموما روانی است.
خرازی در پاسخ به این پرسش که پیش‌بینی می‌شود بحران بدهی‌های آمریکا دست‌کم تا 6 ماه آینده ادامه پیدا کند و قیمت کالاهای اساسی همگام با آن تغییر خواهد کرد، گفت:پیش‌بینی شرایط آینده مشکل است اما اگر این بحران ادامه دار باشد قطعا روی سودآوری شرکت‌ها اثر‌گذار خواهد بود. مدیرعامل شرکت کارگزاری بانک تات در پاسخ به این پرسش که نزول بورس تهران تا چه زمانی ادامه خواهد یافت تصریح کرد:در شرایط حاضر حجم نقدینگی در بازار به‌دلیل فعالیت صندوق‌های سرمایه‌گذاری، سهامداران حرفه‌ای و به‌ویژه کاربران آنلاین در بازار زیاد است و من فکر می‌کنم که این شرایط ادامه دار نخواهد بود ضمن اینکه در بازار منفی نیز سهام ارزشمند وجود دارد.
ایران هم عضو جامعه جهانی است
هادی بیدختی مدیرعامل شرکت کارگزاری عمران فارس و کارشناس بازار سرمایه هم در این‌باره به همشهری گفت:نزول بورس تهران متاثر از دیگر بورس‌های دنیاست و عمدتا مربوط به شرکت‌هایی است که از تغییر قیمت کالاهای اساسی تاثیر می‌گیرند. وی افزود:نزول بورس‌های دنیا از چهارشنبه گذشته آغاز شدو پس از یک وقفه زمانی به ایران رسید، بالاخره ایران عضو جامعه جهانی است و نمی‌توان گفت که ما هیچ تاثیری از افزایش یا کاهش قیمت نفت، طلا یا کالاهای اساسی نمی‌گیریم. بیدختی تصریح کرد:البته ایران کمترین تاثیر را از بحران بورس‌های دنیا گرفته است اما در هر صورت اثرات آن به ایران رسید و بخشی از دلایل نزول شاخص‌های بورس، اثرات روانی است ضمن اینکه اثر روانی کاهش اعتبار مالی آمریکا باعث نزول شدید بورس‌های دنیا شد.
قیمت‌های حبابی در حال اصلاح است
شاهین شایان آرانی کارشناس ارشد بازار سرمایه هم در این باره گفت: تاثیر بحران جهانی در بورس تهران کم و غیرمستقیم است، زیرا اقتصاد ما تحت‌تأثیر اقتصاد بین‌المللی نیست. وی در گفت‌وگو با ایسنا گفت: بورس تهران ارتباطی به اتفاقات اخیر بین‌المللی نداشته و تنها ممکن است به‌صورت غیرمستقیم از این رویداد‌ها تاثیر بگیرد. وی توضیح داد: در بورس تهران نه سرمایه‌گذار خارجی وجود دارد که سهام خود را به‌دلیل بحران بفروشد و نه سرمایه‌گذار داخلی که در بورس‌های بین‌المللی سرمایه‌گذاری کرده باشد.
بنابراین بورس تهران از کاهش بورس‌های بین‌المللی تاثیر نمی‌گیرد بلکه بحران مالی بین‌المللی در برخی محصولات و کالاها مانند فلزات و پتروشیمی تاثیر منفی قیمتی دارد و این موضوع ممکن است قیمت شرکت‌هایی که این محصول را دارند، کاهش دهد و درآمد این شرکت‌ها افت پیدا کند. او دلیل ریزش روزهای گذشته شاخص بورس را مورد توجه قرار داد و تاکید کرد: بخش عمده‌ای از کاهش شاخص به‌دلیل اصلاح‌شدن قیمت‌های حبابی آن است.شایان معتقد است: هنوز بورس تهران حباب قیمتی دارد که اکنون در حال اصلاح‌شدن است، لذا عمده علت افت شاخص، فارغ از تاثیر غیرمستقیم بحران جهانی نشات گرفته از پدیده اصلاح قیمت‌هاست.
