به گزارش همشهری، داستان تشکیل بورس کالای ایران داستان طول و درازی است و ماجراهای راهاندازی این بورس بافراز و نشیبهای زیادی همراه بوده است، علیاکبر هاشمیان پیش از این مدیرعامل بورس فلزات ایران بود اما پس از آنکه بورسهای کشاورزی و بورس فلزات در یکدیگر ادغام شدند و بورس کالای ایران برای نخستینبار متولد شد وی بهعنوان مدیرعامل این بورس تازهمتولدشده انتخاب شد. اگرچه تا آن زمان بهدلیل نوپا بودن بورس کالا کمتر کسی از نحوه فعالیت و مدیریت این بورس اطلاع داشت اما کارنامه وی نشان میدهد که هاشمیان کارنامه خوبی از خود برجای گذاشت. بزرگترین اتفاقی که در دوره تصدی وی به وقوع پیوست عرضه نفت خام ،طلا، سیمان و بیشتر محصولات پتروشیمی برای نخستین بار بود که پس از یک دهه تلاش انجام میشد.
نقاط قوت
کارنامه هاشمیان نشان میدهد ؛در 4سال گذشته عرضه کالاهای زیادی در بورس کالا آغاز شد، ضمن اینکه ابزارهای نوین مالی برای نخستین بار در بورس کالا به کار گرفته شد. آغاز معاملات آتی بهویژه معاملات آتی سکه، شمش طلا ومس از مهمترین فعالیتهای بورس کالا در 4 سال گذشته بوده است هرچند علی اکبر هاشمیان بهدلیل ضعف سازمان بورس موفق نشد در جنگ بین بانک مرکزی و بانک کارگشایی برای عرضه نقدی سکهپیروز شود اما تلاش همه جانبهای برای انجام معاملات سکه در بورس انجام شد.ایجاد رینگ پتروشیمی، افتتاح تالارهای منطقهای در مشهد، انزلی و کیش، پذیرش کالاهای کشاورزی مانند زعفران، برنج و خرما و همچنین فعال شدن بخش پذیرش بورس کالا نمونههایی از فعالیت بورس کالا در 4 سال گذشته بوده است.
همچنین در این مدت برای نخستین بار رینگ صادراتی بورس کالا در جزیره کیش برای عرضه محصولات صادراتی افتتاح شد و عرضه کنندههای بورس کالا شامل تخفیفهای مالیاتی از دولت شدند. اتفاق جدیدی که پس از سالها در این دوره به وقوع پیوست، عرضه سیمان در رینگ صنعتی بورس کالا بود که پس از فراز و نشیبهای گوناگون بالاخره با آزادسازی قیمت سیمان شرکتهای تولیدکننده محصولاتشان را عرضه کردند. حسن ختام کارنامه مدیرعامل سابق بورس کالا عرضه نفت خام در بورس کالا بود که ظرف یک ماه گذشته انجام شد. همچنین حجم معاملات بورس کالای ایران در سال گذشته به عدد خیرهکننده 21.5میلیارد دلار رسید که از حجم معاملات بورس اوراق بهادار نیز بیشتر بود. در عین حال آمارها نشان میدهد در 4 ماه نخست سالجاری6.7میلیارد دلار کالا در این بورس دادوستد شده است که حکایت از رشد 95 درصدی دارد.
نقاط ضعف
هرچند کارنامه 4 سال گذشته بورس کالا نمره مثبت میگیرد، اما این عملکرد خالی از ضعف نیز نبوده است، شخصیت بهنسبت مستقل علیاکبر هاشمیان در برابر سازمان بورس عملکردی متعادل از وی بهوجود آورد اما شخصیت غیررسانهای وی فعالیتهای انجام شده را نشان ندادو در عین حال در مقابل تغییرات ضربه پذیر کرد. سازمان بورس واوراق بهادار2 سال پیش در تلاش بود تا کرسی مدیرعاملی را از وی بازپس بگیرد اما با حمایت رسانهها وی بار دیگر در سمت خود ابقا شد.همچنین عملکرد کند هاشمیان در بورس کالا از دیگر نقاط ضعف وی در کنار ارتباط بسیار کمش با رسانهها به شمار میرود.ضمن اینکه همچنان معاملات فیزیکی بخش زیادی از حجم معاملات بورس را بهخود اختصاص داده است. شاید بتوان مهمترین اشتباه هاشمیان را در 4 سال گذشته خرید یک ساختمان نامناسب برای بورس کالای ایران نام برد که به هیچ عنوان نتوانسته رضایت مشتریان و عرضهکنندگان این بورس را بهوجود بیاورد.
دیدگاه کارشناسان درباره عملکرد مدیرعامل سابق
کارشناسان معتقدند عملکرد مدیرعامل سابق بورس تهران در 4 سال گذشته مثبت و حتی درخشان بوده است. محمد رضا پور ابراهیمی عضو هیأتمدیره بورس کالای ایران در اینباره به همشهری گفت: با توجه به نوپا بودن بورس کالای ایران فعالیتهای انجام شده در زمان دوره هاشمیان در خور توجه بوده و عملکرد وی در این مدت کاملا مثبت بوده است. وی افزود:در این مدت اقدامات خوبی در زمینه زیرساختها توسط آقای هاشمیان و تیم مدیریتی وی انجام شد و از نظر من کارنامه وی کارنامه قابلقبولی است.
پورابراهیمی در پاسخ به این پرسش که مدیرعامل جدید چه مواردی را باید مد نظر قرار دهد گفت:بر نامه ریزیهای انجام شده برای رسیدن به شاخصهای توسعه یافتگی نشان میدهد که از این پس باید تلاشهای بیشتری برای توسعه بورس کالا انجام شود تا گامهای بلند تری برداشته شود. به گفته وی در دوره جدید باید برنامهریزی برای توسعه ابزار مشتقه و افزایش حجم معاملات و ابزارهای معاملاتی انجام شود. محمد رضا شهیدی تبار رئیس سابق هیأتمدیره بورس کالا هم در باره کارنامه4 ساله علی اکبر هاشمیان گفت: عملکرد وی عملکرد درخشان و مؤثری بهلحاظ توسعه و پیشرفت کمی و کیفی بورس کالا بوده است، ضمن اینکه آخرین کار بزرگی که در دوره فعالیت وی انجام شد عرضه نفت در بورس کالا بود. وی افزود: برنامههای جدید باید به سمت توسعه ابزارهای مالی از جمله فیوچرز و آپشن باشد تا بورس کالا توسعه بیشتری در آینده پیدا کند.