در سومین جایزه بزرگ شهید آوینی در دوره‌های گذشته‌اش بهترین مستندهای سال مورد تقدیر قرار می‌گرفت اما از امسال قرار است آثاری که با رویکرد به اندیشه، آرا و آرمان‌های شهید آوینی تولید شده‌اند مورد داوری قرار گیرند تا محتوای جایزه با نام سید شهیدان اهل قلم همخوانی داشته باشد. قرار است مراسم جایزه بزرگ شهید آوینی 19 شهریور که مصادف با شصت‌وچهارمین سال تولد سید شهیدان اهل قلم است برگزار شود. آثار برگزیده هم در پنجمین جشنواره بین‌المللی سینما حقیقت به نمایش درمی‌آید.
این جایزه به همت مرکز گسترش سینمای مستند و تجربی برگزار می‌شود و تغییر در ماهیت برگزاری‌اش نیز که در آن محوریت به اندیشه‌های شهید آوینی داده شده توسط مدیریت این مرکز صورت گرفته است.این دوره از جایزه بزرگ شهید آوینی، در 2 بخش رقابتی فیلم‌های مستند (تولید سال 88 به بعد، با حداکثر زمان 52دقیقه) و بخش تحقیق و تألیف (حداقل 25صفحه تایپ شده) برگزار شد. از موضوعات بخش مسابقه فیلم‌های مستند، می‌توان به مستندهای اجتماعی آسیب‌نگارانه، مستندهای اشراقی، مقاومت و پایداری و سیاسی همسو با تفکر شهید آوینی و آثار خاص مرتبط با شخصیت شهید آوینی یا ملهم از آثار مکتوب وی اشاره کرد.
در بخش تحقیق و تألیف پژوهش‌های ویژه پیرامون نقش شهید آوینی بر روند مستندسازی ایران و تأثیرگذاری وی در سینمای ایران مورد قضاوت قرار خواهد گرفت. 5 تندیس زرین شهید آوینی، به‌همراه لوح تقدیر و 75 سکه بهار آزادی برای برگزیدگان بهترین فیلم‌های مستند اجتماعی، دفاع مقدس، مقاومت و پایداری، سیاسی و مستند پرتره شهید آوینی در نظر گرفته شده است.
ضمن اینکه در بخش مسابقه تحقیق و تألیف 2 تندیس زرین، لوح افتخار و مجموعا 20 سکه بهار آزادی به 2 پژوهشگر برگزیده هیأت داوری اهدا خواهد شد.
جمع زیادی از مستندسازان سینمای ایران، آثار خود با مضامین مورد بحث جایزه بزرگ شهید آوینی را به دبیرخانه این رویداد ارسال کرده‌اند که از این جمع می‌توان به محمدعلی فارسی، محمدرضا اسلاملو، حبیب احمدزاده، رضا برجی، احمد جان‌میرزایی، رضا سبحانی، پناه‌بر‌خدا رضایی، محمد جعفری، علیرضا قاسم‌خان، مهدی عظیمی میرآبادی، سعید صادقی، جواد مزدآبادی، شهرام درخشان، محمدعلی صفورا، نرگس آبیار، صابره محمدکاشی، فرحناز شریفی، سیدمحمدرضا هاشمیان، ستار چمنی‌گل، وحید زارع‌زاده، سیاوش سرمدی، رامتین لوافی‌پور، مهرداد گودرزپور، محمدحسین مهدویان، محسن خان‌جهانی، مرتضی پایه‌شناس، محمود نوری، سیدجلال دهقانی، جمشید مجددی، حامد خسروی، محمود رحمانی، محسن سوهانی، شهرام میراب‌اقدم، محمدرضا اکبری، عباس لاجوری‌طوسی، عباس امینی، عباس صالح‌مدرسه‌ای، جواد بزرگمهر و... اشاره کرد.