همدان: سواد در جامعه عشایری همدان گرچه پدیده‌ای رو به گسترش است اما هنوز 39/5درصد جمعیت عشایری استان همدان بی‌سواد مطلق هستند که این امر مشکلاتی را برای این قشر ایجاد کرده است.


به گزارش مهر، اگر تا چند سال گذشته، نبود اعتبارات ویژه برای تحصیل دانش‌آموزان عشایر مهم‌ترین عامل ترک تحصیل آنان بود، امسال ضعف بهداشت و نبود مدارس موردنیاز به‌ویژه برای دختران و از همه مهم‌تر مخالفت والدین برای ادامه تحصیل آنان، باعث شده تا شمار بی‌سوادان در بین عشایر، به چالشی جدی تبدیل شود.

آموزش رسمی در بین خانواده‌های عشایر، جایگاه مطمئنی ندارد

نگاهی به وضعیت تحصیلی دانش‌آموزان عشایر نشان می‌دهد که آموزش رسمی در بین خانواده‌های عشایر جایگاه مطمئنی ندارد و کوچک‌ترین مانع برای ادامه تحصیل کودکان و نوجوانان، خانواده‌ها را وا می‌دارد تا از رفتن آنان به مدارس ممانعت کنند.

دانش‌آموزان عشایری به‌دلیل نوع زندگی و مدارس با امکانات کم، با مشکلات بسیاری روبه‌رو هستند، به‌طوری که کمبود امکانات، کوچ‌های طولانی و پراکنده، بیسوادی و کم سوادی خانواده‌های عشایر و ترک تحصیل دانش‌آموزان در مقطع ابتدایی و راهنمایی از مهم‌ترین چالش‌های مناطق عشایری است.

کارشناس امور عشایر همدان در این خصوص معتقد است: در جامعه عشایری، دختران بیشتر از پسران در معرض ترک تحصیل قرار دارند.

احمد یکنه‌ای می‌گوید: دختران عشایر به‌دلیل نبود دسترسی به مدارس پس از گذراندن 5کلاس ابتدایی عطای تحصیل در مقاطع بالاتر را به لقایش می‌بخشند و استعدادهای سرشار آنان زیردست مادرانشان صرف یادگیری اصول شوهرداری و امور بچه داری، آشپزی و رختشویی، دوشیدن شیر گوسفند و تهیه محصولات دامی می‌شود.

نحوه نگرش خانواده‌ها به امر تحصیل دختران نیز مسئله ساز شده است

وی ادامه می‌دهد: صرف‌نظر از نبود دسترسی به امکانات آموزشی، مسائل فرهنگی و نحوه نگرش خانواده‌ها به امر تحصیل دختران نیز مسئله ساز شده است.

یکنه‌ای می‌گوید: در برخی موارد بسیاری از خانواده‌ها اگر امکان ادامه تحصیل در شهر یا روستا برای دخترانشان مهیا شود، ادامه تحصیل را غیرضروری و نامفید دانسته و این اجازه را به دخترانشان نمی‌دهند. وی اضافه می‌کند: میزان پایین سطح سواد یا حتی افزایش بیسوادی در میان عشایر از جمله مسائل مهم و قابل توجه است که همت فعالان این حوزه برای فشار آوردن به دولت و نهادهای ذیربط برای بسط و گسترش فرهنگ سوادآموزی و دانش‌گرایی را می‌طلبد.

یک معلم عشایری نیز درخصوص مشکلات این حرفه سخن می‌گوید: معلم عشایری با زندگی سخت و طاقت‌فرسایی که دارد با سالی 2بار کوچ و عبور از یک استان و در بعضی جاها چند استان و در معرض باد و باران و توفان بودن و محرومیت از همه نوع امکانات رفاهی، فرهنگی و با زندگی در میان کوه‌ها و دره‌ها و دورافتاده‌ترین مناطق، از حداقل حقوق و مزایا بهره‌مند است.

وی که تمایلی به ذکر نامش ندارد، اظهار می‌دارد: نخستین قدم برای احقاق حق معلم عشایری این است که برای وی حقوق و مزایای متناسب با شرح وظایف و مشکلات و محرومیت‌هایش درنظر گرفته شود تا وی بتواند فارغ البال از مشکلات و کمبودهای زندگی به ایفای نقش والای خود در میان مردم عشایر بپردازد.

وی اضافه می‌کند: باید در ارتباط با تأمین مسکن معلم عشایری چاره اندیشیده شود که پس از چندین سال زندگی در شرایط سخت، حداقل مسکن وی تأمین باشد.

39/5 درصد عشایر استان همدان بی‌سواد مطلق هستند

در همین خصوص مدیرکل امور عشایری همدان با اشاره به جمعیت 11هزار و 500 نفری عشایر می‌گوید: 5/39درصد عشایر این استان بی‌سواد مطلق هستند.

حمزه علی یزدانی می‌افزاید: بی‌سوادی یکی از مهم‌ترین مسائل و مشکلات عشایر این استان است.
وی اظهار می‌دارد: باتوجه به اینکه 25درصد دام‌های استان همدان با جمعیت 444 هزار و 645 واحد دامی و 95هزار هکتار از مراتع و 190هکتار از اراضی آبی و یک هزار و 336هکتار از اراضی دیم متعلق به عشایر است بنابراین آموزش و افزایش سطح آگاهی این قشر در رشد و توسعه استان همدان نقش بسیار مهمی دارد.

عشایر همدان باید آموزش‌های لازم را فرا بگیرند

وی در ادامه با اعلام اینکه عشایر استان همدان برای دستیابی به رشد اقتصادی باید آموزش‌های لازم را فرا بگیرند، می‌گوید: با همکاری مدیریت ترویج جهاد کشاورزی برنامه‌های آموزشی و ترویجی برای عشایر استان همدان از اوایل پاییز امسال برگزار شده است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان همدان نیز می‌گوید: تامین زندگی بهتر برای عشایر با اجرای برنامه پنجم توسعه و حمایت و حرکت مدیران دستگاه‌ها در این مسیر محقق می‌شود.

علیرضا رنجبر ضرابی می‌افزاید: وضعیت رفاهی و اشتغال‌زایی مناسب برای عشایر به‌عنوان یکی از اقشار پایبند به اهداف و آرمان‌های انقلاب اسلامی با اجرای برنامه پنجم توسعه و حمایت مدیران ایجاد می‌شود.

وی اظهار می‌دارد: جامعه عشایری استان همدان دارای 2هزار و 172خانوار و 11هزار و 500 نفر در قالب 4 ایل و 24 طایفه کوچنده و نیمه کوچنده است.

ضرابی ادامه می‌دهد: 17درصد صنایع‌دستی استان همدان توسط عشایر تولید می‌شود و 4/94درصد عشایر مشغول به کار هستند که از این میزان 87درصد در دامداری، 9درصد در صنایع‌دستی و 4درصد در کشاورزی مشغول به کار هستند.

مشکلات بی‌سوادی عشایر

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان همدان درخصوص مشکلات بی‌سوادی مطلق 39/5 درصدی جمعیت عشایر این استان می‌گوید: بی‌سوادی عشایر مشکلات زیادی را در زمینه ارائه خدمات ایجاد کرده است.

رنجبر ضرابی اضافه می‌کند: یکی دیگر از مشکلات عشایر استان دسترسی نامناسب آنان به بهداشت است به‌طوری که تنها 53درصد آنان به خانه‌های بهداشت دسترسی دارند.