قرارگیری در معرض نور آفتاب علت اصلی آسیب پوست. آسیب پوست ناشی از نور خورشید به علت اشعه ماورای بنفش موجود در آن است که بافت الاستیک (کشسان) در پوست را تخریب می‌کند و باعث کشیدگی، چین و چروک یا آویزان شدن پوست می‌شود، پوست را لکه‌دار می‌کند، و گاهی ضایعات مستعد سرطانی شدن یا سرطان در آن ایجاد می‌کند.
سایر عوامل دخیل در پیری پوست فقدان بافت چربی میان پوست و عضلات (بافت پشتیبان زیرپوستی)، استرس، کشیدگی، حرکات روزمره صورت (برای مثال لبخند زندن یا اخم کردن) است.
تغییراتی که به طور رایج در پوست رخ می‌دهد، شامل این موارد است:
- خشکی یا خشن‌شدن پوست
- توده‌های خوش‌خیم پوستی مانند کراتوز سبوره و آنژیوم‌های (توده‌های عروقی).
- شل شدن پوست صورت، به خصوص در اطراف چشم، گونه‌ها و خط فک.
- نازک یا شفاف شدن پوست.
- کبود شدن سریع پوست به علت کاهش انعطاف‌پذیری آن.
شش عارضه پوستی شایع در پیری
چین و چروک: چین و چروک شایع‌ترین عارضه قابل‌مشاهده پوستی در سالمندان است. چین و چروک ناشی از قرارگیری طولانی‌مدت به نور خورشید است و هنگامی ایجاد می‌شود که پوست انعطاف‌پذیری خود را از دست می‌دهد. سیگاری‌ها نسبت به غیرسیگاری‌ها چین و چروک پوستی بیشتری دارند.
خطوط پوستی ناشی از حرکات صورت: این خطوط (که به آنها خطوط خنده یا خطوط نگرانی هم می‌گویند) هنگامی که پوست به تدریج از دهه 40 و 50 زندگی به بعد کشسانی خود را از دست می‌دهد، بیشتر نمودار می‌شوند. این خطوط ممکن است به طور افقی روی پیشانی، به طور عمودی در بالای بینی، یا به طور منحنی روی شقیقه‌ها، بخش بالایی گونه‌ها و اطراف دهان و چشم‌ها ظاهر شوند.
خشکی و خارش پوست: خشکی پوست و پوسته‌ریزی یک مشکل در سالمندان است. از دست دادن غدد چربی (که پوست را نرم نگه می‌دارند) علت اصلی خشکی پوست است. ندرتا خشکی و خارش پوست ممکن است نشانه از یک بیماری زمینه‌ای ماند دیابت، بیماری کلیوی یا بیماری کبدی باشد.
سرطان پوست: قرار گیری در معرض اشعه ماورای بنفش نور خورشید شایع ترین علت ضایعات پیش‌سرطانی و سرطان پوست (چه از نوع "کارسینوم سلول فلسی" و چه از نوع "کارسینوم سلول پایه") در سنین بالا است.
لکه‌های پیری: "لکه‌های پیری،" لکه‌های قهوه‌ای رنگی هستند که در بخش‌های در معرض نور خورشید بدن (صورت، دست‌ها و ساعدها) در دوران سالمندی ظاهر می‌شوند.
زخم بستر:
زخم بستر (یا زخم فشاری) زخم‌های پوستی هستند که هنگامی که فرد مجبور می‌شود برای مدت‌های طولانی در رختخواب دراز بکشید یا روی صندلی بنشیند، ایجاد می‌شوند. زخم‌های بستر در سالمندانی که دچار اشکال حرکت هستند، نسبتا شایع هستند.
افراد مبتلا به دیابت به علت مشکلات گردش خون و کاهش حس در پوست بیشتر در معرض زخم بستر هستند. جابه‌جا کردن یا تغییر وضعیت دادن مکرر سالمند به پیشگیری از زخم بستر کمک می‌کند.
چطور درمان کنیم؟
چین و چروک: چین و چروک را نمی‌توان "علاج کرد"، اما می‌توان با استفاده از کرم ترتینوئین (رنووا) این چین‌ها را به خصوص اگر ناشی از اثر آفتاب باشند، تا حدی هموارتر کرد تا کمتر به چشم بخورند.
خشکی پوست: بهترین درمان برای خشکی پوست استعمال مواد نرم‌کننده از راه استفاده از منظم از لوسیون‌های مرطوب‌کنننده معمول است. این لوسیون‌ها به پوست کمک می‌کنند تا رطوبت را در خوب نگهدارد. دستگاه‌های مرطوب‌کننده هوا نیز به جلوگیری از خشکی پوست کمک می‌کنند. حمام کردن مکرر خشکی پوست را تشدید می‌کند.
سرطان پوست: تغییرات ظاهری خال یا ظاهر شدن یک توده پوستی جدید باید بوسیله متخصص پوست مورد قرار گیرد تا در صورت لزوم نمونه‌برداری برای رد کردن احتمال سرطان انجام گیرد.
چطور پیشگیری کنیم؟
هیچ اقدامی نمی‌تواند اثر آسیب‌زنده نور آفتاب را به طور کامل برطرف کند، اما پوست تا حدودی می‌تواند خودش را ترمیم کند. در زیر به برخی از نکات برای سالم نگهداشتن پوست اشاره می‌کنیم:
- در بیرون از خانه از کرم ضدآفتاب استفاده کنید. فاکتور محافظت از خورشید یا SPF کرم باید 30 یا بیشتر باشد تا بیشترین محافظت را ایجاد کند.
- هنگامی در بیرون از خانه هستید، کلاه به سر بگذارید یا از پیراهن یا بلوز آستین بلند استفاده کنید و عینک ضدآفتاب به چشم بزنید تا مانع رسیدن اشعه ماورای بنفش به پوست شوید.
- به طور منظم پوست خودتان را از لحاظ ایجاد تغییرات در خال‌ها یا توده‌های پوستی معاینه کنید.
WebMD