درخصوص این سفر و موضع ایران در قبال سوریه با حسین شیخ الاسلام، مشاور رئیس مجلس در امور بین‌الملل و سفیر سابق ایران در سوریه گفت‌وگو انجام کردیم.
- سفر آقای عنان به تهران با چه هدفی صورت گرفته؟
آقای عنان از ابتدا که به‌عنوان نماینده ویژه دبیرکل سازمان ملل انتخاب شد می‌دانست که با توجه به تأثیرگذاری و امکاناتی که ایران در حل بحران سوریه دارد، بدون ایران نمی‌تواند مشکل سوریه را حل کند و اگر می‌خواهد در این مأموریت موفق باشد حتما باید همکاری و همراهی ایران را با خودش داشته باشد.
سفر اول او به تهران هم به‌دلیل همین شناخت دقیق از میزان تأثیرگذاری ایران در حل بحران سوریه صورت گرفت. خود آقای عنان نیز بارها بر این موضوع صحه گذاشته که حل بحران سوریه بدون کمک ایران شدنی نیست. ما هم تا حد زیادی با آقای عنان همراه هستیم چون محور اصلی طرح ایشان بر متوقف شدن خشونت و ادامه گفت‌وگو‌ها استوار است و این خواسته ما هم هست.
- با این اوصاف چرا ایران به کنفرانس ژنو دعوت نشد؟
آقای عنان تلاش زیادی انجام داد تا ایران نیز در این کنفرانس حضور داشته باشد اما به‌نظر می‌رسد آمریکا و هم پیمانانش لج‌بازی کردند. آنها نمی‌خواهند به نقش و تأثیر ایران اعتراف کنند اما واقعیت این است که اگر قرار است بحران سوریه حل شود ایران حتما باید در جریان مذاکرات و کنفرانس‌های بین‌المللی که در این خصوص برگزار می‌شود حضور داشته باشد.
- عنان در این سفر به‌صورت خاص از ایران درخواستی داشته؟
بله، ایشان از ایران تقاضا کرده که ما از طرح شش ماده‌ای ایشان حمایت کنیم و امکانات و ظرفیت‌های خودمان را در اختیارشان بگذاریم و ما هم این کار را خواهیم کرد.
- نقش کشورهای خارجی را در پیچیده‌تر شدن بحران سوریه چگونه می‌بینید؟
در موضوع سوریه، آمریکایی‌ها یک اشتباه استراتژیک انجام دادند و آن این بود که در مجمع عمومی سازمان ملل با 137رأی طرحی را به تصویب رساندند که براساس آن حکومت باید از دست بشار اسد خارج می‌شد. از بیرون نشستند و تعیین کردند حکومت سوریه در دست چه‌کسی باید باشد و در دست چه‌کسی نباشد و اتفاقا با لابی آمریکایی‌ها رأی بالایی هم آورد. اشتباه بعدی را هم عربستانی‌ها انجام دادند که گفتند باید پول و اسلحه به معارضین بدهیم. اتفاقا همین موضوع باعث تقویت دولت بشار اسد شد.
- موضع ایران در قبال بحران سوریه چیست؟
ما از ابتدا اعلام کردیم مشکل سوریه باید در داخل سوریه و با راه‌حل سوری حل شود. البته از همان ابتدا به آقای بشار اسد هم در عالی‌ترین سطح پیام فرستادیم که خونریزی و کشتار نباید صورت بگیرد چرا که کسی نمی‌تواند پاسخ این خون‌ها را بدهد. به اسد توصیه شد که اصلاحات را در این کشور آغاز کند و آن را تداوم دهد.
- پیام سفر آقای عنان به تهران چه بود؟
سفر آقای عنان این پیام را برای غرب داشت که حل بحران سوریه بدون ایران شدنی نیست و نشان داد هرگونه تکیه بر راه‌حل‌های نظامی و خشونت طلبانه و مداخله جویانه محکوم به شکست است.
- اینکه برخی رسانه‌های غربی ادعا کرده‌اند که عنان در این سفر به ایران درخصوص سوریه هشدار داده به چه دلیل است؟
معلوم است که این بحث‌ها در جهت انحراف افکار عمومی و پنهان کردن هدف اصلی مطرح می‌شود، چون همانطور که گفتم آمریکا نمی‌خواهد به نقش و تأثیرگذاری ایران اعتراف کند وگرنه ما هرگز نمی‌پذیریم که کسی بیاید و به ما هشدار دهد.