نام خاندان نهرو در تاریخ رفع وابستگی و تلاش برای استقلال هند برجستگی فراوانی دارد.
تا پیش از استقلال هند، نهرو مدت ۱۰ سال از عمرش را (به گونه‌ای نامنظم) درزندان‌های استعماری گذراند. پس از نخست وزیری او با کمک افراد میهن دوستی چون سردار پاتل و دکتر آمبدکار توانست قوانین جدیدی را برای ساختاردهی مجدد به جامعهٔ هند تصویب کند که مهم‌ترین آن‌ها لغو نظام کاست بود. نهرو همراه با احمد سوکارنو، مارشال تیتو و جمال عبدالناصر از پایه گذاران جنبش عدم تعهد به شمار می رود.
جواهر لعل نهرو، حقوقدان زندانی راه استقلال هند و اولین نخست‌وزیر این کشور پس از رهایی از استعمار از بنیانگذاران جنبش عدم تعهد بود که آموزه‌های فکری وی تأثیر بسزایی در تعیین معیارهای عضویت در این نهاد داشته است.
اصطلاح عدم تعهد اولین بار در یک سخنرانی وی در کلمبو در آوریل سال 1954 مطرح شد. نهرو پس از کامیابی‌هایش در زدودن استعمار از شبه‌قاره هند و لغو نظام کاست در این کشور به تلاش برای مبارزه با آثار و بقایای سیاسی و اقتصادی نظام سلطه در عرصه جهانی پرداخت.
به این ترتیب نام نهرو همواره یادآور تلاش‌هایی است که به خواسته سلطه‌گریزی ملل جهان‌سوم و در حال توسعه، جامه عمل پوشاند.