نشست شورای حکام در حالی آغاز به کار میکند که قرار است بلافاصله پس از یک هفته کاری، کنفرانس سالانه رییسان و وزیران انرژی اتمی کشورهای عضو آژانس (27 شهریور) برگزار شود.
فریدون عباسی، رییس سازمان انرژی اتمی کشورمان در راس هیاتی با حضور در این کنفرانس سخنرانی میکند.
یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس در روز نخست در نشست افتتاحیه شورای حکام سخنرانی میکند و به ارایه گزارشی از موضوعات در دستور کار و گزارشهای منتشر شده درباره کشورهای مختلف از جمله ایران و سوریه میپردازد.
همچنین با بر عهده گرفتن ریاست جنبش غیرمتعهدها از سوی ایران، نماینده دائم ایران در آژانس بینالمللی انرژی اتمی به عنوان رییس تروئیکای غیرمتعهدها در آژانس با در دستور کار قرار گرفتن موضوع ایران، بیانیه این جنبش درباره فعالیتهای صلحآمیز هستهیی ایران را قرائت خواهد کرد.
شایان ذکر است ایران در حال حاضر رییس گروه 77 و چین در آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز است.
موضوع فعالیتهای صلحآمیز هستهیی ایران در قالب گزارش فصلی مدیرکل 9 شهریور به طور محرمانه در اختیار 35 عضو شورای حکام قرار گرفت. گزارش اخیر مدیرکل این بار هم در نوع خود از پیچیدگیهایی برخوردار بود. ایران همواره نسبت به تکرار تاریخ برنامه و فعالیتهای هستهیی و اشاره مدیرکل به موارد جزیی غیر ضرور در گزارشهایش انتقاد داشته است، اما هر بار آژانس به نحوی ادبیات دلخواهش را به کار گرفته است.
گزارش شهریورماه آژانس در 11 صفحه و 56 بند و سه صفحه شکل و نمودار که به طور جزیی فعالیتهای هستهیی ایران در تاسیسات مختلف را نمایش میدهد، ارایه شده است.
یوکیا آمانو در بخشی از گزارش اخیرش درباره آخرین دور از مذاکرات ایران و آژانس که در محل نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در وین برگزار شد اشاره کرده و ضمن تکرار مراحل طی شده در بخش «مسایل حل نشده» گفته است که" اختلافات مهمی باقی است و هیچ توافقی درباره رویکرد ساختاری نتوانسته حاصل شود."
مدیرکل آژانس با وجود پاسخ صریح ایران به درخواست آژانس برای بازدید از سایت نظامی پارچین مبنی بر اینکه «دسترسی به سایت پارچین قبل از آنکه درباره یک رویکرد ساختاری توافق حاصل شود، امکان پذیر نخواهد بود» بر این خواسته خود تاکید کرده است.
به گزارش ایسنا، بازرسان آژانس تاکنون در سال 2005 دو بار از سایت نظامی پارچین بازدید کردهاند.
بر اساس گزارش شهریورماه (سپتامبر) مدیرکل، "آژانس به راستیآزمایی انحراف نداشتن مواد هستهیی اعلام شده در تاسیسات هستهیی مورد اشاره در گزارش و LOFs ادامه میدهد."
همچنین آژانس اعلام کرده است که "ایران برخلاف قطعنامههای مربوطه شورای حکام و شورای امنیت فعالیتهای مرتبط با غنیسازی خود را در تاسیسات اعلام شدهاش تعلیق نکرده است. کلیه این فعالیتها تحت پادمان آژانس است و همه مواد هستهیی، آبشارهای نصب شده و ایستگاههای خوراکدهی و کنارگذاری در آن تاسیسات تحت مراقبت و نظارت آژانس است.
بر اساس آخرین گزارش یوکیا آمانو، ایران 6876 کیلوگرم UF6 غنیشده تا غنای پنج درصد تا پایان مردادماه سال جاری تولید کرده است.
همچنین حدود 200 کیلوگرم (189.4 کیلوگرم) UF6 غنیشده تا غنای 20 درصد تا پایان مردادماه تولید کرده است.
بر اساس گزارش آژانس فعالیتها در کارخانه غنیسازی سوخت نطنز رو به افزایش و گسترش است. کارخانه نطنز دارای دو سالن A و B است. سالن A دارای هشت واحد است که در سه واحد آن تاکنون هیچ فعالیتی صورت نگرفته است. اما فعالیتها اعم از نصب و تزریق هگزافلوراید اورانیوم به سانتریفیوژها ادامه دارد.
بر اساس جداول و شکلهای ارایه شده از سوی آژانس در گزارش اخیر در واحد A24، 18 آبشار ماشینهای سانتریفیوژ 164تایی نصب و UF6 در آن تولید میشود.
در واحد A25، 18 آبشار 164تایی نصب شده است اما UF6 به آنها تزریق نمیشود. در واحد A26، شش آبشار 164تایی نصب و به آنها UF6 تزریق میشود و 12 آبشار دیگر در این واحد، 174تایی است که نصب شده و به آنها UF6 تزریق میشود. در واحد A27، 15 آبشار نصب شده است اما آنها با گاز تغذیه نمیشوند. در واحد A28، 18 آبشار 174تایی نصب و خوراکدهی میشوند.
بر اساس گزارش آژانس، بیش از 9156 سانتریفیوژ در کارخانه غنیسازی سوخت نطنز نصب شده است.
همچنین بر اساس اعلام مدیرکل آژانس، ایران همچنان به آزمایش نسلهای جدید سانتریفیوژ از جمله نسلهای IR-4، IR-5، IR-2m، IR-6 در کارخانه آزمایشی غنیسازی سوخت ادامه میدهد.
همچنین دو آبشار از شش آبشار مستقر در این بخش به تولید اورانیوم U-235 تا غنای 20 درصد ادامه میدهد. بر این اساس تا پایان مردادماه حدود 125 کیلوگرم اورانیوم تا غنای 20 درصد تولید شده است.
شایان ذکر است ایران برای تهیه سوخت رآکتور تحقیقاتی تهران به سوخت تا غنای 20 درصد نیاز دارد که با توجه به ممانعت کشورهای دارای این سوخت از ارایه آن به ایران، متخصصان کشور به تولید سوخت تا غنای 20 درصد و تولید صفحه سوخت برای استفاده در رآکتور تهران اقدام کردهاند.
بر اساس گزارش اخیر آمانو درباره ایران، همچنین فعالیتها در سایت غنیسازی فردو نیز ادامه دارد. واحد دوم این سایت به طور کامل به ماشینهای سانتریفیوژ تجهیز شده است که از این تعداد به چهار آبشار که متشکل از 174 سانتریفیوژ است UF6 تزریق میشود. همچنین در واحد اول این سایت نیز تاکنون چهار آبشار 174 تایی نصب شده است و یک آبشار در حال نصب است. بر این اساس در مجموع حدود 2140 سانتریفیوژ تا پایان مرداد در سایت فردو نصب شده است که از این تعداد به حدوود 700 ماشین UF6 تزریق میشود.
همچنین آژانس اعلام کرده است که ایران در کل 2005 کیلوگرم UF6 غنیشده تا غنای پنج درصد از مهرماه 90 تا مرداد 91(17اکتبر 2011 تا 6 اوت 2012) تولید کرده است که این رقم از زمان شروع تولید به میزان 6876 کیلوگرم میرسد. آژانس تایید میکند که میزان تولید UF6 ایران بر اساس پرسشنامه اطلاعات طراحی مربوطه اعلام شده از سوی ایران است.
آژانس تایید میکند که " در رابطه با حضور ذراتی با غنای بالای 20 درصد اورانیوم 235،(که در گزارش قبلی مدیرکل به آن اشاره شده بود) توضیحات ایران با ارزیابیهای بیشتر آژانس از زمان گزارشهای قبلی، ناهمخوانی نداردو
بر اساس این گزارش، زمان بهرهبرداری از رآکتور 40 مگاواتی اراک که از سوی ایران اعلام شده است، برای سه ماهه سوم 2013 برنامهریزی شده است و فعالیتها برای تکمیل این رآکتور نیز ادامه دارد.
همچنین گزارش مدیرکل تایید میکند که ایران در حال انجام کارهای مقدماتی کلی در سالن تولید B در کارخانه غنیسازی نطنز است. این مساله حاکی از آن است که سازمان انرژی اتمی برنامه فعالسازی دومین سالن نطنز را دنبال میکند. این سالن از ابتدای فعالیت نطنز غیرفعال بوده است.
آمانو همچنین در بخشی دیگر از گزارش خود درباره آخرین وضعیت نیروگاه بوشهر به آخرین بازرسی بازرسان از این نیروگاه در اوایل تیرماه اشاره میکند مبنی بر اینکه در این تاریخ رآکتور با 75 درصد قدرتش فعال بوده است.
این در حالی است که نیروگاه بوشهر صبح روز انتشار غیر رسمی گزارش آژانس درباره ایران (9 شهریور) ساعت 18:45 دقیقه برای اولینبار به ظرفیت نامی خود دست یافت و قدرت هزار مگاوات را تجربه کرد.
در بخشی دیگر از گزارش یوکیا آمانو، مدیرکل یک بار دیگر ابعاد نظامی احتمالی مورد ادعای برخی کشورهای عضو آژانس را به تفسیر اشاره کرده است.
آژانس درباره سایت نظامی پارچین همچنان بر درخواستش مبنی بر بازدید از این سایت نظامی تاکید دارد و نسبت به برخی فعالیتهای جدید در اطراف این سایت که از مه 2012 آغاز شده است بر اساس تصاویر ماهوارهای ادعاهایی را مطرح کرده است. در عین حال ایران در پاسخ به سوالات آژانس درباره پارچین در نامهای اعلام کرده است که "ادعای فعالیتهای هستهیی در سایت پارچین بیاساس بوده و فعالیتهای اخیری که ادعا شده در نزدیکی محل مورد نظر آژانس انجام شده است هیچ ارتباطی با محل مشخص شده از سوی آژانس ندارد."
آمانو در بخش اطلاعات طراحی همچنان تاکید دارد که ایران باید بر اساس کداصلاحی 3.1 ترتیبات فرعی اطلاعات طراحی کاملتری از تاسیسات ساخته شده و آنهایی که قرار است ساخته شود را ارایه کند، این در حالی است که ایران معتقد است، کدهای اصلاح شده 3.1 از ترتیبات فرعی را امضا نکرده است، از این رو خود را ملزم به اجرای آن نمیداند. ایران ترتیبات فرعی را امضا کرده است اما اصلاحات آن را نپذیرفته است. با این حال آژانس تفسیر میکند که اصلاحات اضافه شده نیز باید مورد پذیرش کشورها باشد؛ تفسیری که ایران آن را نمیپذیرد.
با این حال ایران بنا به گفته مدیرکل برخی جزییات فنی مربوط به رآکتور تحقیقاتی اراک را در طول بازدید آژانس ارایه کرده است.
آژانس همچنین نسبت به اختلافی که بین میزان مواد هستهیی اعلام شده توسط مجری طرح و مقدار اندازهگیری شده توسط آژانس در رابطه با آزمایشهای تبدیل در آزمایشگاه جابربن حیان بین سالهای 1995 و 2002 صورت گرفته است، وجود داشته، اعلام کرده است که "آژانس توانسته ارزیابی ابتدایی این اختلاف را تقلیل دهد."