متن بیانیه اعضای جنبش غیرمتعهدها در آژانس

اجرای موافقتنامه های پادمان معاهده عدم اشاعه هسته‌ای (NPT) و قطعنامه‌های ذی ربط شورای امنیت در جمهوری اسلامی ایران

نشست شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی

شهریور ماه 1391

آقای رئیس

1-جنبش عدم تعهد مایل است مراتب تشکر خود را از آقای یوکیا آمانو مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی بخاطر گزارش وی در خصوص اجرای موافقتنامه پادمان در جمهوری اسلامی ایران مندرج در سند37 2012// GOV ابراز نماید.

2-جنبش عدم تعهد مایل است اعتماد به حرفه ای و بی طرفی بودن دبیرخانه آژانس در انجام فعالیتهایش نسبت به اجرای پادمانهای معهده عدم اشاعه هسته ای در جمهوری اسلامی ایران را مجدا بیان کند.

3-قبل از بیان نقطه نظراتش در خصوص گزارش مدیر کل، جنبش عدم تعهد مایل است مواضع اصولی خود را در باره این موضوع مورد تاکید قرار دهد:

الف. جنبش عدم تعهد برحق اولیه و غیر قابل انکار کلیه کشورها برای توسعه، تحقیق، تولید و استفاده از انرژی اتمی برای مقاصد صلح آمیز، بدون هر گونه تبعیض و منطبق با تعهدات قانونی مترتب، تاکید می نماید. بنابراین، هیچ موردی نباید به گونه ای تفسیر شود که منجر به ایجاد ممنوعیت یا محدودیت حقوق کشورها در توسعه انرژی اتمی برای مقاصد صلح آمیز شود. انتخابها و تصمیمات کشورها، شامل موارد ( مربوط به ) جمهوری اسلامی ایران، در زمینه استفاده های صلح آمیز از فن آوری هسته ای و سیاستهای چرخه سوخت می بایست محترم شمرده شوند.

ب‌.جنبش عدم تعهد، آژانس بین المللی انرژی اتمی را بعنوان تنها مرجع ذیصلاح برای راستی آزمایی تعهدات پادمانی مترتب بر اعضا مورد شناسایی قرار داده و تاکید می نماید که هیچ فشار یا مداخله غیر مقتـضی در فعالیـتـهای آژانـس بویژه در فرآیند راسـتی آزمایی که می تواند کارایی و اعتبار آژانس را به مخاطره اندازد، نمی بایستی وجود داشته باشد.

پ. جنبش عدم تعهد بر تفاوت بنیادین میان وظایف قانونی کشورها وفق موافقتنامه های پادمان مربوط به آنها با هر گونه اقدامات اعتماد ساز که بطور داوطلبانه اتخاذ می گردند و این که این امر مــوجد تعهـدات قـانونی پادمـانی نمی گردد تاکید می نماید.

ت‌.جنبش عدم تعهد تاسیس منطقه عاری از سلاح هسته ای (NWFZ) در منطقه خاورمیانه را بعنوان گامی مثبت در راه نائل شدن به هدف خلع سلاح هسته ای جهانی مورد تـوجه قرار داده و مراتـب حمـایت خود از تاسیـس چنـین منـطقه ای مطابق با قطعنـامه های مربوطة مجمع عمومی و شورای امـنیت را تکرار می کند.

ث‌.جنبش عدم تعهد مصونیت فعالیتهای هسته ای صلح آمیز را مورد تایید مجدد قرار داده و تاکید می نماید هر گونه حمله یا تهدید به حمله بر علیه تاسیسات هسته ای صلح آمیز اعم از در حال فعالیت یا در حال ساخت که بشریت و محیط زیست را در معرض خطر جدی قرار داده و نقض عمده حقوق بین الملل، اصول و اهداف منشور ملل متحد و آئین نامه آژانس بین المللی انرژی اتمی محسوب می شود، تاکید می نماید. جنبش عدم تعهد نیاز به تدوین سند مذاکراتی چند جانبه جامع برای اعلام ممنوعیت حملات یا تهدید به حملات بر تاسیسات هسته ای مختص استفاده های صلح آمیز از انرژی هسته ای را تصدیق می نماید.

ج‌.جنبش عدم تعهد قویاً معتقد است که کلیه پادمانها و موضوعات راستی آزمایی منجمله موارد مربوط به ایران می بایست در چارچوب آژانس بین المللی انرژی اتمی و بر اساس مبانی حقوقی و فنی حل و فصل گردد. علاوه بر آن جنبش عدم تعهد تاکید دارد که آژانس می بایـست به کار خود برای حل موضوع هسته ای ایران در چارچوب اختیاراتش ذیل اساسنامه آژانس ادامه دهد.

چ. عدم تعهد تاکید می نماید که دیپلماسی و گفتگو از طریق صلح آمیز و همچنین مذاکرات محتوایی بدون پیش شرط بین طرفهای ذیربط می بایستی بعنوان تنها روشهایی که از طریق آنها یک راه حل فراگیر و پایدار برای موضوع هسته ای ایران قابل دستیابی است، باقی بماند.

4-جنبش عدم تعهد تاکید می کند که موضوع عدم اشاعه بایستی از طریق ابزارهای سیاسی و دیپلماتیک حل و فصل گردد و اقدامات و ابتکاراتی که در این رابطه اتخاذ می گردند بایستی در چهار چوب حقوق بین الملل، کنوانسیونهای ذیربط و منشور سازمان ملل باشند.

5-جنبش عدم تعهد ملاحظه می نماید که مدیر کل بار دیگر بیان داشته که آژانس قادر بوده است به راستی آزمایی عدم انحراف مواد هسته ای اظهار شده در ایران در تاسیسات هسته ای و مکانهای خارج از این تاسیسات که مواد هسته ای به طور عرفی استفاده می شود (LOFs) همانگونه که توسط ایران ذیل موافقتنامه پادمانهایش اعلام شده، ادامه دهد.

6-جنبش عدم تعهد از تمایزی که مدیر کل بین تعهدات ایران ذیل موافقتنامه های پادمان و سایر درخواستها توسط شورای امنیت سازمان ملل استقبال می کند. در این رابطه جنبش عدم تعهد ملاحظه می نماید که مدیر کل در گزارشش اظهار داشته که ایران شماری از تعهداتش برخاسته از مقررات مربوطه قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل را اجرا نمی کند.

جنبش عدم تعهد یاد آوری می کند که مدیر کل قبلا اظهارات ایران را گزارش کرده مبنی بر اینکه برخی از درخواستهای آژانس "هیچ مبنای قانونی ندارند زیرا آنها در چهار چوب مواقفتنامه پادمان قرار نمی گیرند" اظهاراتی که توسط ایران نیز در سند INFCIRC/810 تشریح شده اند. جنبش عدم تعهد ایران را ترغیب می کند به منظور فراهم آوردن اطمینانهای معتبر مبنی بر فقدان مواد و فعالـیتهای هسـته ای اعلام نشده در ایران مطابق با حقوق بین الملل، همکاریش با آژانس را تقویت کند.

7-جنبش عدم تعهد دبیرخانه را ترغیب می کند همچنان از درج جزئیات فنی گسترده در رابطه با اطلاعات حساس در گزارش مدیر کل خودداری کند.

8-عدم تعهد از همکاری مستمر بین آژانس و ایران همانگونه که در آخرین گزارش مدیرکل ذکر شده استقبال نموده و در این رابطه موارد زیر را متذکر می شود:

الف. ایران ذیل موافقتنامه پادمانهایش، 16 تاسیسات هسته ای و 9 LOFs را به آژانس اعلام کرده و آژانس همچنان عدم انحراف مواد هسته ای اعلام شده در این تاسیسات و LOFs را تحت راستی آزمایی دارد.

ب. فعالیتهای تولید مواد هسته ای، خصوصاً مواردی که به غنی سازی مربوط می شود همچنان تحت اقدامات کنترلی و نظارتی آژانس قرار داشته، و تا کنون کارخانه غنی سازی سوخت FEP در نطنز و کارخانه نیمه صنعتی غنی سازی سوخت (PFEP) همان طور که اعلام شده اند مشغول فعالیت هستند.

پ. آژانس راستی آزمایی نموده است که کارخانه غنی سازی تولید سوخت فوردو ( FFEP) مطابق با آخرین اطلاعات طراحی ارائه شده از سوی ایران ساخته می شود مطابقت داشته است گرچه آژانس همچنین اظهار داشته که اطلاعات بیشتری از سوی ایران در رابطه با این تاسیسات لازم است.

ت. آژانس به نظارت بر استفاده و ساخت سلولهای داغ در تاسیسات هسته ای مربوطه در ایران ادامه داده و تایید می نماید که ایران فعالیتهای بازفرآوری در هیچیک از تاسیسات اعلامی ذیل موافقتنامه پادمانهای ایران انجام نداده است.

ث‌.آژانس در تاریخ اول اوت 2012 راستی آزمایی اطلاعات طراحی در رآکتورآب سنگین را در اراک (IR-40) انجام داده و ملاحظه نموده که به عنوان بخشی از ساخت در جریان تاسیسات، لوله های گردشی سیستمهای خنک کننده و تعدیل کننده در حال نصب هستند. طبق اظهارت ایران، پیش بینی می شود عملیات راکتور IR-40 برای فصل سوم سال 2013 آغاز گردد.

9-جنبش عدم تعهد با رضایت نسبت به دو موضوع ذیل توجه می نماید:

الف- در نتیجه کار فشرده فنی توسط کارشناسان آژانس و ایران در رابطه با حضور ذراتی با غنای 27 درصد اورانیوم 235، توضیحات ایران با ارزیابی های بیشتر آژانس از گزارش قبلی تا کنون ناهمخوانی ندارد.

ب- به دنبال تحلیل و اندازه گیری مواد مربوطه توسط آژانس و ارزیابی شفاف سازیها و تصحیحات فراهم شده از سوی ایران، آژانس قادر بوده تخمین اولیه نسبت به ناهمخوانی در رابطه با آزمایشات تبدیل که توسط ایران در آزمایشگاه تحقیقاتی چند منظوره جابر بن حیان انجام شده، را کاهش دهد.

10- جنبش عدم تعهد درخواستهای دبیرخانه برای اطلاعات بیشتر در رابطه با طراحی و زمان بندی ساخت تاسیسات هسته ای جدید و پرسشنامه به روز شده اطلاعات طراحی برای IR-40 را مورد توجه قرار می دهد. جنبش عدم تعهد ایران را به ارائه اطلاعات به روز شده طراحی به آژانس در باره تاسیسات هسته اش مطابق با موافقتنامه پادمان جامع این کشور ترغیب می نماید. جنبش عدم تعهد همچنین توجه می نماید که به منظور شناسایی چگونگی تجهیزات پادمان مورد نیاز جهت نصب در راکتور IR-40 و مکانی که این تجهیزات باید نصب شوند، آژانس بررسی را در سایت انجام داده و ایران برخی از جزئیات فنی مربوطه را برای آژانس فراهم ساخته است.

11- جنبش عدم تعهد توجه می نماید که مدیر کل در گزارش خود متذکر شده که موضعش مبنی بر نیاز به برداشتن گامهایی (از سوی ایران) به سوی اجرای کامل موافقتنامه پادمان و سایر تعهداتش به منظور ایجاد اعتماد بین المللی به ماهیت صرفا صلح آمیز برنامه هسـته ایش، را برای ایران تکرار کرده است.

12- در این رابطه جنبش توجه می نماید که این موضوع که علی رغم گفتگوی فشرده بین آژانس و ایران از ژانویه 2012 تا کنون، تلاشها جهت حل همه موضوعات محتوایی باقی مانده به نتیجه ملموسی نائل نشده در گزارش مدیر کل برجسته شده است. بنا بر این، جنبش ادامه این مباحث به منظور نهایی نمودن موافقتنامه ای بین آژانس و ایران را تشویق می نماید.

13- جنبش عدم تعهد همچنین توجه دارد که ایران هنوز اسناد مربوط به مطالعات ادعایی را دریافت نداشته است. در این چهار چوب جنبش عدم تعهد از درخواستهای پیشین مدیر کل خطاب به آن دسته از اعضایی که اطلاعاتی را در ارتباط با « مطالعات ادعایی» به دبیرخانه ارائه کرده اند، برای موافقت با اینکه آژانس تمامی اسناد مربوطه را با ایران ارائه نماید، کاملا حمایت می نماید. جنبش عدم تعهد یکبار دیگر نگرانیهای خود را نسبت به ایجاد موانع در این خصوص که فرآیند راستی آزمایی آژانس را با مانع مواجه می سازد، ابراز می دارد. جنبش عدم تعهد در این رابطه، خاطر نشان می سازد که مدیرکل قبلا طی سند GOV/2009/55 گزارش نموده:

الف. آژانس بطور مستقل ابزارهای محدودی را برای اثبات صحت مدارک ارائه شده که اساس مطالعات ادعائی را تشکیل می دهند در اختیار دارد.

ب‌.محدودیتهای اعمال شده از سوی برخی اعضا در قبال در اختیار گذاشتن اطلاعات به ایران، انجام مذاکرات مشروح را با ایران در این خصوص برای آژانس مشکلتر می سازد.

14-جنبش عدم تعهد از تصمیم ایران برای ادامه همکاری با آژانس استقبال می کند و کماکان منتظر است که اجرای پادمان در ایران به صورت معمول به انجام برسد. در این چهار چوب، جنبش عدم تعهد، آژانس و ایران را تشویق می کند به منظور فراهم نمودن روشنگری در خصوص موضوعات شناسایی شده در گزارش و با نظر حل و فصل سریع این موضوعات مطابق برنامه عمل « تفاهم نامه جمهوری اسلامی ایران و آژانس در خصوص مدالیته حل و فصل موضوعات باقی مانده» ((INFCIRC/71l ، به فوریت به گفتگوی محتوایی خود ادامه دهند.

15- جنبش عدم تعهد موضع اصولی خود را مبنی بر اینکه دیپلماسی و گفتگو تنها راه برای حل بلند مدت موضوع هسته ای ایران می باشند ، تصریح می نماید جنبش عدم تعهد بدین منظور همه کشورهای عضو را نسبت به مشارکت مثبت، تشویق می‌نماید.