وجود چنین امکانات گستردهای زمینه را برای جرائم نیز فراهمتر میکند به همین دلیل شهروندانی که از این طریق زندگی و کار میکنند باید به مخاطرات آن نیز توجه داشته باشند.
«من مزاهم نیستم میخاستم بگم ما عشایریم یه کوزه پیدا کردیم که 1189تا سکه توشه. میخاستم بدونم شما آشنا دارید اینا رو بفروشیم. ما بدبختیم کسی رو نداریم از سبح تو سحرا گوسفندامون رو میبریم چرا. اگر آشنا دارید تماس بگیرید.» چوپان دروغگو با پیامکی پر از غلطهای املایی با شمارهای از خوزستان سادهلوحان در سراسر کشور را فریب میدهد.
چوپان دروغگو با تلفن همراه خود قربانیان زیادی را فریب داده است. رئیس پلیس مبارزه با جعل و کلاهبرداری پلیس آگاهی ناجا با اعلام اینکه سالگذشته 334پرونده در مورد کلاهبرداری چوپان دروغگو تشکیل شد، اظهار داشت: بیشترین میزان کلاهبرداری از طریق روش چوپان دروغگو در پنج استان اصفهان، گیلان، خوزستان، مرکزی و لرستان رخ میدهد. در سال گذشته 334مالباخته شناسایی شدند که ارزش ریالی کلاهبرداریها 200میلیارد ریال بود. در این روش عدهای خود را بهعنوان چوپان معرفی کرده و با ارسال پیامک مدعی میشوند مقادیر زیادی اشیای عتیقه یا سکههای قدیمی در کوهها و بیابانها کشف کردهاند.
سرهنگ مهرداد امیدی، معاون مبارزه با جعل و کلاهبرداری پلیس آگاهی با اشاره به اینکه نیمی از سیمکارتهای تلفن همراه در کشور اعتباری است، گفت: وجود گسترده تلفن همراه در کشور هم بستری برای انجام کارهای مثبت و مفید فراهم میکند و هم فرصتی برای متخلفان ایجاد میکند تا از این فرصت سوءاستفاده کرده و مرتکب جرائم متعدد شوند. عمده جرائمی که در این حوزه بهصورت آنلاین انجام میشود کلاهبرداریهای تلفنی در پوشش انتقال وجه از طریق کارتبهکارت است. در این روش افراد کلاهبردار از طریق تلفنهای اعتباری با صاحبان مشاغل مختلف از لوازمالتحریر تا فروشندگان لوازم خانگی یا رستورانها تماس میگیرند و به آنها میگویند که میخواهند وسیلهای را خریداری کنند.
آنها بهصورت کاملا طبیعی قیمت کالا را میپرسند و برای خرید آن توافق میکنند. کلاهبرداران برای اینکه اطمینان فروشنده جلب شود پیشنهاد میکنند بخشی از پول را بهصورت کارتبهکارت واریز کنند. آنها از فروشنده میخواهند که خود یا شاگردش پای دستگاه خودپرداز برود تا وقتی پول واریز شد به فرد کلاهبردار اطلاع بدهد. برخی کسبه فریب این افراد را میخورند و در پای دستگاه خودپرداز بانک به فرد کلاهبردار زنگ میزنند و میگویند پولی که معمولا رقم بالایی است بهحساب واریز نشده است. از اینجای ماجرا به بعد فرد کلاهبردار شروع به گمراه کردن قربانیان ساده خود میکند و به آنها میگوید به قسمت انتقال وجه بروید و این رقم و این شماره کارت را وارد کنید. به این ترتیب پول به جای انتقال از حساب مشتری کلاهبردار بهحساب مغازهدار ساده، برعکس بهحساب کلاهبردار واریز میشود.
این کلاهبرداری بهنظر بسیار سادهلوحانه میآید ولی مسئله این است که این روش طرفدار زیادی بین کلاهبرداران دارد. سرهنگ امیدی گفت: عموما این افراد کسانی را پیدا میکنند که با مسئله آشنا نیستند. البته در خیلی از موارد هم موفق نمیشوند. کلاهبرداران روزی 100تا 150تماس تلفنی برقرار میکنند و از این بین اگر دو نفر هم پاسخ بدهند برایشان کافی است.
وی افزود: در برخی موارد نیز کلاهبرداران ادعا میکنند که شرکتشان بینالمللی است و حساب ارزی دارند و فروشنده در دستگاه ATM باید به بخش زبان انگلیسی برود. در این بخش قربانیان که عموما انگلیسی نمیدانند به راحتی فریب فرد را میخورند. این ترفند اخیرا فراگیر شده و کلاهبرداران از طریق آن دزدی میکنند.
وی در ادامه گفت: این روش از دو سال پیش شروع شد و متأسفانه منشأ شروع آن نیز زندانهای کشور بود. سازمان زندانها برای جلوگیری از این روش برای هر زندانی کارت بانکی صادر کرد تا تراکنش آنها درون زندان کنترل شده باشد ولی این کلاهبرداران شماره حساب اقوام را در اختیار قربانیان خود قرار میدادند. پس از مدتی نیز با مدارک جعلی به نام خود و یا اقوامشان افتتاح حساب میکردند. در حال حاضر روش جدید، اجیر کردن معتادان و افتتاح حساب برای آنهاست. آنها در ازای مقداری پول کارت بانکی خود را به کلاهبرداران میفروشند و کلاهبرداران پس از مدتی استفاده این کارتها را معدوم میکنند.
در فرایند خرید، واگذاری و نقل و انتقال تلفن همراه مشکلات زیادی وجود دارد. برخی از هویتها و آدرسهای صاحبان خطوط تلفن همراه جعلی است یا آدرسها اشتباه است و همین باعث شده که کار شناسایی کلاهبرداران مشکل شود؛ بهخصوص در ارتکاب این جرم، مرز جغرافیایی مانع بروز آن نیست. کلاهبردار با تلفن در هر جا که باشد میتواند فردی را در دوردستترین نقطه کشور فریب دهد. اکثر شماره تلفنها مربوط به تهران و کرج و حومه این دو شهر میشود بنابراین قربانیان برای شکایت باید به این دو شهر بیایند. قاضی بهدلیل اینکه جرم در جای دیگری رخ داده رأی عدمصلاحیت صادر میکند و شکایت را به تهران یا کرج ارجاع میدهد البته بیشتر شکایتها به کرج ارجاع داده میشود. شاکی پرونده در بیشتر موارد برای پیگیری شکایت خود نمیتواند چندین بار به کرج برود بنابراین در برخی موارد که مبلغ کلاهبرداری کم است از شکایت خود منصرف میشود.
سرهنگ امیدی به مردم توصیه کرد: بهتر است مردم به تلفن این همه واکنش سریع نشان ندهند. در حال حاضر تلفن بهخصوص برای کارهای مالی وسیله مطمئنی نیست. کسبه در برخورد با پیشنهادهای مالی مشتریان با احتیاط عمل کنند. اگر کسی به نام ثبت احوال، بانک یا هر جای دیگر اطلاعات شخصی شما را درخواست کرد حتما به او شک کنید. وی با تأکید بر اینکه تلفن وسیله امنی نیست در مورد شگردهای دیگر کلاهبرداران گفت: آنها از طریق تلفن شگردهای دیگری را نیز به اجرا میگذارند. مشابه این کلاهبرداریها در بانکها نیز رخ میدهد. کلاهبرداران صدای مشتریان را تقلید میکنند و کارمند بانک را فریب میدهند یا با یک مغازهدار تماس میگیرند و خود را مغازهداری از همان صنف معرفی میکنند. بهطور خلاصه نمیتوان به تلفن بهعنوان وسیله برقراری ارتباط مالی اعتماد کرد. تلفن برای عدهای وسیله فریب و کلاهبرداری است. کلاهبرداری دیگری که از این طریق صورت میگیرد فروش سیمکارتهای مشابه شماره مشتری با پیششمارههای متفاوت است. در این روش کلاهبرداران دفتری را تاسیس میکنند و تعدادی کارمند نیز استخدام میکنند. این کارمندان با فریب مردم سیمکارتهای سوخته و جعلی را از طریق پیکهای موتوری به مردم میفروشند.