شامگاه جمعه چهارمین و آخرین نشست تخصصی بررسی نسبت دین وسینما در پردیس سینمایی هویزه مشهد بر گزار شد. این نشست که با موضوع ومحوریت دین وسینما ، با حضور محمد رجبی استاد دانشگاه تهران ومنوچهر محمدی کارشناس سینما وتهیهکننده فیلم«بوسیدن روی ماه»، همچنین محسن مومنی شریف رئیس حوزه هنری، رضا میرکریمی، ، همایون اسعدیان و محمدرضا شرف الدین و تعداد زیادی از کارشناسان دینی و برگزار شد از شکل کاملا تخصصی وجدی برخوردار بود. رجبی در این نشست ضمن اشاره به مباحث فرهنگی ومسئله دین وسبک زندگی هیچ جامعهای را بدون فرهنگ ندانست و بیان کرد: جوامع مختلف بر مبنای فرهنگ خود سبک زندگی خودشان را انتخاب میکنند و جوامع اسلامی نیز برهمین مبنا زندگی خودشان را بر میگزینند.
همچنین منوچهر محمدی اختلاف نظر در نوع نگاه به دین را در اختلاف دیدگاه وروش در ساختن فیلم دینی مؤثردانست وگفت: هر فیلمساز وکارگردانی با توجه به جهان بینی و برداشتی که از دین دارد دست به ساختن فیلم موردنظر خود میزند. رضا میرکریمی نیز در ادامه این نشست گفت: وقتی در مقابل اثر هنری قرار میگیریم به تعداد مخاطبین تعریف وجود دارد. فهم مخاطبین از دین، اجتماع و اقلیم و جغرافیایی که در آن هستند تنها مختص بهخودشان است و در هر کدام متفاوت. ایمان یک امر انتخابی است. باید مشخص شود به چه امری دینی گفته میشود. علمایی که همواره به سینما ایراد وارد میکنند خودشان پای منبر نشستن مخاطب را فرایندی دینی میدانند. ما مخلوطی بین فرایند آموزش و تبلیغ و امر دینی انجام دادهایم. امر دینی نباید بسته به یک فرایند باشد. نقطه جوش و ذوب همه مواد با یکدیگر متفاوت است. برای فیلم دینی نمیشود نسخه مشخص برای هر فرد نوشت.
وی افزود: فیلمی که درباره احکام دینی است و تأثیری بر مخاطب ندارد نباید یک فیلم دینی به شمار بیاید. دین برای پرسشگری و کنجکاوی انسانها از جهان پیرامون خود است. پس سؤال ایجاد کردن هنر فیلمساز است که یک حرکت دینی است. طبقه بندی ای برای سینمای دینی قائل نیستم اما مراتب معرفتی آثار با یکدیگر متفاوت است. در ادامه محمد مهدی عسگرپور نیز گفت: ما کم نداشتهایم کسانی را که با قطعیت برای یک فیلم حکم صادر کردهاند و با نظر شخصی خودشان آن را فیلم ضددینی و ضدنظام دانستهاند اما همان فیلم توسط بزرگ دیگری مهر دینی خورده است. نباید بهدنبال سازمان استاندارد باشیم. اصولا از نظر من هنر یک حرکت دینی است.
همچنین حجتالاسلام سیدمهدی خاموشی رئیس سازمان تبلیغات اسلامی کشور عصر روز پنجشنبه 11آبانماه در سومین نشست تخصصی نسبت بین سینما و دین، با اشاره به فعالیتها و اهداف سازمان تبلیغات اسلامی گفت: برونداد و توجه ویژه سازمان تبلیغات اسلامی مردم هستند و سعی ما ترویج دین و تعمیق باورها و اخلاقیات در جامعه است. وی افزود: همچنین توقع ویژه ما در مقوله هنر سینما این است که هنر هفتم در جهت ترویج و تقویت نگاه و باور دینی و همچنین تقویت آن کار کند؛ نباید مفاهیم ملغی در مقام تعارض با احکام دینی وارد این عرصه شده و ارزشها آسیب ببینند. وی با اعلام این مطلب که امروز مفاهیم بلندی در حوزههای علمیه تولید شده است تأکید کرد: امروز باید در تبدیل این مفاهیم به فیلمنامه و سپس تولید اثر سینمایی تلاش صورت گیرد؛ امروز باید تولیداتی مانند فیلم سینمایی «یه حبه قند» که نشانگر زندگی ایرانی و اسلامی است متکثر باشد.
خاموشی، رسالت فیلمساز مسلمان را دفاع از احکام و اخلاق و همچنین پیامبر(ص) دانست و تصریح کرد: دشمن در برابر ما جبههای رسانهای ایجاد کرده است و ما باید با تولیدات سینمایی خود جهان را بهرهمند کرده تا جبهه مقابل آسیب ببیند؛ تقابل این دو جبهه به غنای فرهنگی ما بستگی دارد. خاموشی بر لزوم هدایت مفهومی فیلمها تأکید داشت و گفت: هماکنون صنعت اقتباس در دستور کار ما قرار دارد و کتب زیادی در این زمینه هست که دارای محتوای خوبی جهت اقتباسهای سینمایی است.
وی اضافه کرد: هر اثری که به مفاهیم دینی کمک کرده و مفاهیم غیردینی را کماثر کند، سینمای دینی محسوب میشود. در بخش دیگر این نشست دکتر محمدصادق کوشکی با ارائه دو دیدگاه متفاوت در رابطه با سینمای دینی به توضیح هر کدام از این نظرات پرداخت و گفت: یکی از دیدگاههای رایج در این زمینه با توصیف رسانه و بهخصوص سینما بهعنوان یک قالب و ظرف دین را مظروف توصیف کرده و آنرا بهعنوان یک پیام معرفی میکند. وی با اشاره به دیدگاه دوم اظهار داشت: در این دیدگاه رسانه و دین بهعنوان دو قالب محض شمرده نشده و هرکدام دارای اقتضائاتی است؛ بهمعنای دیگر دین محتوایی است که با هر رسانهای سازگار نبوده و توسط هر رسانهای منتقل نخواهد شد. کوشکی اضافه کرد: در این دیدگاه افراطی با توجه به اینکه ممکن است ارائه پیامهای دینی از طریق سینما تبدیل به ضدارزش شود، سینما را کنار گذاشته و از آن عبور میکنند. این پژوهشگر در ادامه با توضیح این مطلب که دین دارای سه محتوای اخلاق، باورها و شریعت است مدعی شد: برای داشتن سینمای دینی نخستین شرط عدمنقض این سه حوزه است و باید اصول و احکام شرعی و همچنین اخلاقیات در این حوزه هم در جلوی صحنه و هم در پشت صحنه رعایت شود.