براساس خبرهای منتشر شده، رئیس دانشگاه صنعتی امیرکبیر خبر داده که ایجاد مرکز دفاع سایبری از سهماه قبل در این دانشگاه آغاز شده و گزارش اولیه این طرح در هفته پژوهش (هفته آخر آذرماه) ارائه میشود. به گفته وی این پروژه ازجمله پروژههای شورایعالی علوم، تحقیقات و فناوری است که در دانشگاه صنعتی امیرکبیر در حال انجام است.
این درحالی است که پیشتر از این سازمان پدافند غیرعامل کشور، اقدام به تأسیس و راهاندازی قرارگاه دفاع سایبری کرده و در همین راستا سال گذشته نیز نخستین همایش دفاع سایبری را برگزار کرد. همچنین برخی نهادهای امنیتی و نظامی نیز دارای مراکز دفاع سایبری هستند که بهصورت موازی فعالیت میکنند اینک وزارت علوم و شورایعالی علوم، تحقیقات و فناوری نیز وارد این عرصه شده و اقدام به راهاندازی مرکز دفاع سایبری کردهاند و با روند مذکور هیچ بعید نیست که نهادهای دیگری نیز در کشور در حال طراحی و راهاندازی مرکز دفاع سایبری باشند.
در اینکه دفاع سایبری از اهمیت فراوانی برخوردار است هیچ شکی نیست، همچنین در اینکه نهادهای مختلف باید متناسب با امکانات و توانمندیهای خود وارد عرصه دفاع سایبری شوند نیز تردیدی وجود ندارد اما مسئله اصلی این است که متولی برنامهریزی و سیاستگذاری همه این مراکز باید یک نهاد باشد و وجود چندین و چند مرکز دفاع سایبری باعث میشود که علاوه بر هرز رفتن انرژیها و هزینهها، توان نیروهای توانمند در این زمینه نیز بیهوده تلف شود درحالیکه در یک سیستم منسجم و فاقد پراکندگی و موازیکاری همه این انرژیها میتواند در یک راستا بهکار گرفته شود.
با توجه به مسائل مذکور بهنظر میرسد شورایعالی فضای مجازی بهعنوان بالاترین نهاد سیاستگذار در حوزه مسائل فضای سایبری و مجازی کشور میتواند در این حوزه ورود پیدا کرده و هرچه زودتر اقدامات نهادهای متعدد حوزه دفاع سایبری را زیر یک چتر واحد متمرکز و متحد کند. هرچند از اسفند سال 90این شورا در کشور تأسیس شده و تاکنون گزارشی از روند فعالیتهای آن منتشر نشده است و خود این شورا نیز نیاز به تحرک بیشتری دارد اما خبرهایی مانند راهاندازی مراکز متعدد دفاع سایبری نشان میدهد که ضرورت تشکیل نهاد بالادستی در حوزه سیاستگذاری فضای مجازی بهدرستی از سوی مسئولان عالیرتبه نظام احساس شده است.
در شرایط حساس دفاع سایبری، بهطور قطع وحدت فرماندهی حرف اول را میزند. بنابراین تمامی مراکز زیرمجموعه حوزه دفاع سایبری کشور باید تحت یک فرماندهی واحد عمل کنند تا تأثیرگذاری آنها بیشتر شود.
امروزه اغلب کشورهای جهان دارای دکترین دفاع سایبری بوده و نقش همه بخشها و نهادها و دانشگاهها در آن بهطور دقیق مشخص شده است. در مواقع بروز بحرانهای سایبری، این بخشها و زیربخشها بهطور خودکار اقدام به عمل میکنند و این مسئله توان بازدارندگی و پیشگیری از وقوع بحرانهای سایبری در حوزه زیرساختهای حیاتی کشورها را افزایش میدهد. ایران در زمینه دفاع سایبری از ظرفیتهای نرمافزاری و سختافزاری و مغزافزاری بسیار بالایی برخوردار است اما آنچه در آن اندکی ضعف مشاهده میشود مسئله هماهنگی و تمرکز در سیاستها و استراتژیهاست که نیاز به بازنگری در روند موجود احساس میشود.