والدین او کشاورز بودند و در نزدیکی شهر نیوکاسل زندگی می‌کردند. او پس از اتمام تحصیلاتش در رشته مهندسی برق در دانشگاه نیوکاسل در سال۱۹۷۷ برای اخذ مدرک فوق لیسانس وارد دانشگاه اکسفورد شد و همزمان زندگی هنریش را اغاز کرد.
وی که یک کمدین، بازیگر و نویسنده انگلیسی است، از نوجوانی به بازی در نقش‌های کمدی علاقه فراوانی داشت و در این زمینه از استعداد خاصی برخوردار بود.
اتکینسون در نمایشنامه‌هایی که در دانشکده هنرهای نمایشی اکسفورد اجرا می‌شد نقش آفرینی می‌کرد. پس از مدتی مجری برنامه تلویزیونی کمدی شد و در این برنامه بود که توانایی‌هایش را در استفاده بجا و درست از حرکات صورت و خلق شوخی‌های بصری نشان داد تا جایی که بینندگانش او را مردی با صورت پلاستیکی نامیدند.
در دهه ۸۰ او در سریال کمدی به نام بلک ادر بازی کرد که با استقبال بسیار خوبی از سوی بینندگان تلویذیون روبرو شد. از دیگر نقش های اتکینسون که او را از محبوبیتی بیش از پیش برخوردار ساخت نقش آقای بین بود.
وی در دانشگاه آکسفورد با ریچارد کورتس؛ فیلمنامه‌نویس مشهور آشنا شد و فعالیت‌هایش را در زمینه بازیگری کمدی زیرنظر این او آغاز کرد. اتکینسون در چند نمایش کوتاه طنز که در سالن آمفی تئاتر دانشگاه اجرا شد ایفای نقش کرد و بسیار مورد توجه تماشاچیان قرار گرفت.
وی کار حرفه‌ای خود را در این زمینه در سن ۲۳ سالگی و در سال ۱۹۷۸ با ایفای نقش در یک نمایش کمدی با نام oclock news شروع کرد.
این نمایش یک تقلید طنزآمیز بود که از شبکه BBC انگلیس پخش می‌شد. این نمایش کمدی که پخش آن مدت 4 سال ادامه داشت موفقیت چشمگیری به دست آورد و در این مدت وی جوایز ملی و بین‌المللی فراوانی را از اتحادیه‌های مختلف از آن خود کرد.
اتکینسون که با بازی در این سریال محبوبیت خاصی در انگلیس پیدا کرده بود در سال ۱۹۸۰ عنوان بازیگر سال BBC را از آن خود کرد و مورد تقدیر قرار گرفت. وی در سال ۱۹۸۱ در یک نمایش تک نفره طنز در تئاتر وست اندلندن بازی کرد و بعد از اتمام یک فصل کامل بازی جایزه بازیگر کمدی سال اتحادیه تئاتر وست اندلندن را از آن خود کرد.
او جوان‌ترین فردی بود که تا آن زمان تئاتر تک نفره طنز بازی کرده بود. دومین نمایش تک نفره او در سال ۱۹۸۸ نه فقط در لندن بلکه در نیویورک، استرالیا، نیوزلند و خاورمیانه بسیار موفقیت‌آمیز بود و مورد استقبال قرار گرفت.
اتکینسون در سال ۱۹۸۳ با همکاری فیلمنامه‌نویس (ریچارد کورتیس) نمایش طنز افعی سیاه را برای BBC ساخت که این سریال نیز برنده جوایز فراوانی در سطح بین‌المللی شد و وی به واسطه بازی در نقش اول این سری نمایش‌ها برای دومین بار عنوان بهترین بازیگر سال BBC را از آن خود کرد. این سریال در چهار دوره متوالی پخش شد.
معروف‌ترین کار تلویزیونی بزرگ او در سال ۱۹۸۹ ساخته شد. این سریال کمدی صامت، مجموعه نمایش‌های (مستربین) بود که برای شبکه‌های ITV و HBO توسط شرکت تایگر اسپکت ساخته شد.
در این مجموعه نمایش‌های طنز، وی نقش یک شهروند انگلیسی دست و پا چلفتی را بازی می‌کرد که بدون کلام و بیشتر با شکلک‌های صورت و حرکات خنده‌دار، خنده را بر لبان تماشاگران می‌نشاند. این سریال برنده جوایز بین‌المللی فراوانی از جمله رز طلایی مونترایکس شد و در سال ۱۹۹۵ نیز عنوان بهترین نمایش کمدی را از آن خود کرد.
این سریال از شروع ساخت بسیار مورد توجه کشورهای مختلف دنیا قرار گرفت و در بیش از 200 کشور مهم دنیا فروخته شد.
اتکینسون از آن به بعد به عنوان مستربین در سطح بین‌الملل معروف شد. این مجموعه نمایش‌ها از لحاظ اقتصادی برای تلویزیون انگلیس پرفروش‌ترین سریال دهه نود به شمار می‌رفت.
این مجموعه از سال ۱۹۸۹ تا ۱۹۹۵ در تلویزیون بریتانیا ساخته و پخش می‌شد. در سال ۱۹۹۷ وی یک فیلم سینمایی را نیز با این نقش بازی کرد که نمایش واقعه ناگوار نام داشت و در سطح جهان موفقیتهای فراوانی را از آن خود کرد.
روان اتکینسون نه تنها یک بازیگر بلکه یک نویسنده، تهیه‌کننده و دوبلر معروف فیلم‌های کمدی در اروپا به شمار می‌رود. وی می‌گوید: یک فیلم کمدی خوب علاوه بر بازی خوب یک کمدین نیاز به یک موسیقی زیبا، یک کارگردانی خوب و یک فیلمنامه زیبا دارد.
وی در سال ۱۹۹۰ با سونترا سستری ازدواج کرد و همچنین صاحب دو فرزند است.
او در مورد مجموعه (مستربین) می‌گوید: من هرگز دوست ندارم از مستربین که با آن در سطح دنیا شناخته شده‌ام جدا شوم. من از بازی در این نقش لذت فراوانی می‌برم.
وی علاوه بر این مجموعه‌های تلویزیونی، فیلم‌های سینمایی بسیار موفقی را هم در کارنامه هنری خود دارد.
اتکینسون در سال ۲۰۰۶ ساخت دومین مجموعه مستربین را آغاز کرد و در ۲۹ مارس ۲۰۰۷ به سینماها آمد. این مجموعه تعطیلات مستربین نام داشت.
نام او به عنوان یکی از پنجاه نفر در میان فهرست بامزه‌ترین کمدین‌های بریتانیا در مجله آبزرور به چشم می‌خورد. او همچنین به عنوان یکی از پنجاه نقش برتر کمدی همه تاریخ در نظرسنجی میان افراد کمدین در سال ۲۰۰۵ انتخاب شد.
وی به عنوان دستیار نویسنده و همچنین بازیگر در فیلم "Not the Nine O'Clock News حضور یافت که این فیلم به موفقیتهای زیادی دست یافت و انواع جوایز بین المللی را برای او به ارمغان آورد.
سپس اتکینسون در چند فیلم دیگر حضور یافت که می‌توان به Dead on Time و Never Say Never Again وThe Tall Guy اشاره کرد.
روآن سباستین اتکینسون بازیگر شخصیت کمدی «مستر بین» نوامبر سال 2012 از خداحافظی این شخصیت با دنیای سینما خبر داد.
برخی از آثار سینمایی اتکینسون:
1982 Fundamental Frolics
1982 The Secret Policeman's Other Ball
1983 Dead on Time
1983 Never Say Never Again
1989 The Appointments of Dennis Jennings
1989 The Tall Guy
1990 The Witches
1991 The Driven Man
1993 Hot Shots! Part Deux
1994 Four Weddings and a Funeral
1994 The Lion King
1997 Bean
2000 Maybe Baby
2001 Rat Race
2002 Scooby-Doo
2003 Johnny English
2003 Love Actually
2005 Keeping Mum
2007 Mr. Bean's Holiday
2011 Johnny English Reborn