روبان قرمز شکل سادهای دارد؛ خط منحنی بالا میرود، پیچ میخورد و با شیبی ملایم پایین میآید. شاید برای همین امروز دیگر همه آن را میشناسند. روبانی که ۲۱سال است که نماد مقابله با HIV_ ایدز است.
به گزارش بیبیسی، تاریخچه این روبان به بهار سال 1991 برمیگردد. 10 سال پس از کشف HIV _ ایدز.
بهار ۱۹۹۱، گالری ۱۲۲ PS نیویورک میزبان ۱۲ هنرمند بود، آنها عکاس، نقاش، طراح لباس وفیلم ساز بودند.
این گروه دوسال قبل از این تاریخ تشکیل شده بود. در اواخر دهه هشتاد، زمانی که ترس از این بیماری در سراسر جهان بیشتر و بیشتر میشد.
نام این گروه «ویژوال ایدز» بود، جمعی متشکل از هنرمندان مختلف که هدف آنها استفاده از هنر برای مقابله با ایدز و حمایت از هنرمندانی بود که با HIV زندگی میکنند.
در جلسه آن روز بهاری، پس از ساعتها تبادل افکار، 12 هنرمند، ایده سادهای را مطرح کردند؛ روبانی قرمز که بعدها به عنوان شناخته شدهترین نماد حمایت از بیمارانی که با HIV زندگی میکنند، تبدیل شد.
«ما میخواستیم چیزی بوجود بیاوریم که هم راحت در ذهن مردم جا بیفتد وهم به سهولت تولید شود.»
این را پاتریک اوکنیل یکی از شرکت کنندگان در آن جلسه میگوید. او درباره سادگی ساختن یک روبان قرمز ادامه میدهد: خیلی ساده است، شما میتوانید یک تکه روبان به اندازه ۱۵ یا ۱۶ سانتی متر ببرید، آن را دور انگشتتان بچرخانید و یک سوزن به محل تقاطع بزنید. هر کسی میتواند این کار را انجام دهد.
زمانی که آنها در می۱۹۹۱ در آن گالری دور هم جمع شدند، همه به دنبال تشویق مردم به صحبت درباره بیماری بودند که به دلیل خجالت و تفاوتهای اجتماعی تاثیری به شدت منفی بر روابط اجتماعی و کاری میگذاشت.
روبان قرمز در روزهایی متولد شد که بسیاری از بیماران مبتلا به ایدز بدون اینکه به دوستان خود بگویند که به چه بیماری مبتلا هستند، میمردند.
آن گروه از هنرمندان به دنبال بیان تجسمی همدردی با بیمارانی بودند که با HIV /ایدز زندگی میکنند.
ایده ساده روبان قرمز، یک شروع بود، شروع راهی که با پیشرفت پزشکی، مردم را به گفتگو درباره بیماری ناشناخته تشویق میکرد و مبتلایان به HIV _ ایدز را به جامعه باز میگرداند.
آلن فریم- عکاس و یکی از ۱۲ نفر حاضر در جلسه میدانست صحبت کردن درباره این موضع برای مردم سخت است: «حتی در نیویورک ما میدانستیم که حرف زدن درباره این موضع برای مردم عادی امکان پذیر نیست، مردم خجالت میکشیدند که درباره این بیماری با هم گفتگو کنند.»
فریم درباره نماد حمایت از بیماران مبتلا به ایدز گفته است: «ما میخواستیم که بیماران مبتلا به HIV _ ایدز را که گوشهگیر شدهاند، را حمایت کنیم و نشان بدهیم که آنها را میفهمیم.»
روبان قرمز یکی از آخرین پروژههای ویژوال ایدز بود ولی به سرعت همه گیر شد.
جنگ با یک تابو با الهام از یک جنگ
در زمان جنگ خلیج فارس برای قدردانی از سربازان آمریکایی، روبانهای زردی روی تنه درختان در این کشور نصب میشد. این روبانهای زرد منبع الهام ۱۲ هنرمندی بود که در گالری نیویورک جمع شده بودند.
بعد از بحث و تبادل نظرهای فراوان، اعضای این گروه رنگ قرمز را برای این روبان انتخال کردند: «قرمز چیزی بود که جلب توجه میکرد و در عین حال ملموس بود. این رنگ سمبل احساس، قلب و عشق است.»
بعد از جلسه اول، دوبار دیگر گروه ۱۲ نفره هنرمندان دور هم جمع شدند و با نهایی کردن طرح شروع به ساختن صدها روبان قرمز کردند. روبانهایی که در محافل هنری و تئاترهای نیویورک توزیع شد.
در روزهای اول همراه با روبان متنی هم به مردم داده میشد، در این متن علت نصب روبان قرمز رنگ توضیح داده میشد ولی بعدها این متن غیر ضروری به نظر رسید.
چند هفته بعد از اولین قراردر ماه می، گروه ۳۰ هزار روبان را به یک سالن تئاتر که محل برگزاری جوایز تونی (جایزه ویژه تئاتر) بود، فرستاد.
در عرض 3 روز رسانهها بالاخره متوجه موضوع شدند و موج آغاز شد. پس ازاین اتفاق، بسیاری از ستارههای هالیوودی با اعضای گروه طراح روبان تماس گرفتند و از آنها درباره این نماد پرسیدند.
به این ترتیب در زمان کوتاهی روبان قرمز موضوع اصلی صحبت محافل هنری شده بود. حالا دیگر کم و بیش آن را میشناختند. ستارهها نه تنها روبان را روی لباس خود نصب میکردند بلکه آزادانه درباره اینکه چرا این نماد مهم است با دیگران بحث میکردند.
جاناتان گبی متخصص نامهای تجاری از سایت برند فارنسی، روبان قرمز را اینچنین توصیف میکند: «روبان قرمز آگاهی بخش HIV به نمادی قابل دسترس بدل شده که همبستگی، اراده، قدرت، اعتماد به نفس را یکجا با هم جمع کرده است. رنگ قرمز باعث میشود توجه جهانی به ارتباط خونی انسانها با یکدیگر جلب شود و حلقه شریانهای همدلی را با هم یکی میکند.»
پس از موفقیت پیشبینی نشده روبان قرمز، روبانهای آگاهی دهنده دیگری هم برای دیگر بیماریها بوجود آمدند که روبان صورتی برای مقابله با سرطان پستان یکی از معروفترین آنهاست.
تلاشهای گروه ویژوال ایدز در دهه نود روبان قرمز را اصلیترین نماد بیماری HIV _ایدز در سراسر جهان بدل کرد. نمادی که هر ساله در روز جهانی ایدز به شکلهای مختلف از آن استفاده میشود.
۱۲ هنرمندی که در یک روز بهاری دور هم جمع شدند و روبان قرمز را بوجود آوردند، پس از آن دیگر هرگز با هم کارنکردند ولی روبان قرمز و مبارزه با بیماری همچنان ادامه دارد.