آمار ورودیهای کنکور در رتبههای بالا هیچ ارتباطی به نوع کیفیت تحصیلی ندارد؛ ضمن آنکه بیشتر مدارس غیردولتی در شهر تهران راهاندازی میشود و در شهرستانها اکثریت دانشآموزان در مدارس دولتی تحصیل میکنند و از همان مدارس وارد دانشگاه میشوند.دلیل اصلی رتبههای بالای دانشآموزان مدارس غیردولتی در کنکور، اختصاص کلاسهای فوقبرنامه و همچنین گزینش دانشآموزان با معدلهای بالاست و نمیتوان تفاوتی در نوع کیفیت مباحث آموزشی دروس در این مدارس قائل شد.»
جملات فوق سخنان ابراهیم سحرخیز، معاون آموزش متوسطه وزیر آموزش و پرورش است که عینا از خبرگزاری مهر نقل شده که گویای چند واقعیت تلخ است که در وزارت آموزش و پرورش دولت دهم با شعار زیبای «عدالت آموزشی» اتفاق افتاده است. تحصیل در حال حاضر بهمراتب طبقاتیتر از گذشته شده است و بیش از همه خانوادههای کمبضاعت و بیبضاعت این معنی را بهتر درک میکنند که نه توان فرستادن فرزندان خود به مدارس غیردولتی را دارند و نه مدارس خاص.
البته بحث مدارس غیردولتی موضوعی کاملا جداست، زیرا یک رویکرد مهم وزارت آموزش و پرورش حمایت از توسعه این نوع مدارس برای کاهش هزینههای آموزش و پرورش بر دولت است و برای این کار حتی گاهی تخلفات غیردولتیها نیز نادیده انگاشته میشود.تعدادی از مدارس غیردولتی میتوانند هر طور میخواهند عمل کنند، زیرا اصل رقابت برای سود بیشتر است و زیربنای مدارس غیردولتی پول است.
مدرسه دولتی؛ از ادعا تا واقعیت
طی چند سال اخیر بر تعداد مدارس شهریهای افزوده شده است. برخلاف اصل30 قانون اساسی که دولت باید امکانات تحصیل رایگان همه شهروندان کشور را تا پایان دوره متوسطه فراهم کند، مدارس دولتی نیز شهریه دریافت میکنند.البته تعریف مدارس دولتی در آموزش و پرورش تغییر پیدا کرده است. مدارس عادی دولتی به لحاظ کادر آموزشی، امکانات و فضای آموزشی از کیفیت بهتری برخوردارند و به بهانه اعتباربخشی برای رقابت با مدارس غیردولتی! به مدارس خاص (استعدادهای درخشان، نمونه دولتی و هیأت امنایی و شاهد) تبدیل میشوند.
نه تنها تنوع مدارس که وزیر مدعی کاهش آنها بوده عملی نشده بلکه فرصت تحصیل در مدارس عادی دولتی نیز کاهش یافته و شکاف طبقاتی در امر تحصیل رایگان بروز کرده است. معاون آموزش متوسطه وزیر آموزش و پرورش مردادماه 89از توقف توسعه مدارس نمونه دولتی، شاهد و سمپاد خبر داد و گفت: این کاهش را با یک شیب ملایم و با اعمال محدودیت در توسعه مدارس نمونه دولتی، شاهد و سمپاد از سال تحصیلی جاری آغاز میکنیم تا مدارس دولتی تقویت شوند و در بین مردم جای خود را باز کنند.
سحرخیز درباره انتقاد وزیر آموزش و پرورش ازتنوع مدارس هم اظهار کرد: هماکنون مدارس کشور طبقاتی شدهاند بهطوری که مدارس سمپاد و برخی از مدارس غیردولتی از راههای گوناگون دانشآموزان نخبه را از مدارس عادی جدا میکنند و فرصت رقابت و هماندیشی دانشآموزان در سطوح مختلف تحصیلی را گرفتهاند. پیش از او نیز وزیر آموزش و پرورش با انتقاد از فعالیت مدارس استعدادهای درخشان و جداسازی دانشآموزان نخبه در این مدارس اعلام کرده بود:
درست نیست که دانشآموزان معدل بالا را در یک مدرسه جمع کنند بلکه هنر این است که مدارس، معدل دانشآموزان ضعیفتر را در پایان سال به 17یا 18برسانند.حاجیبابایی تصریح کرده بود: این هنر نیست که دانشآموزان معدل بالا را که برخی از آنها از وضعیت مالی مناسبی هم برخوردارند و امکان شرکت در کلاسهای خصوصی را دارند دور هم جمع کنیم و به آنها درس بدهیم بلکه هنر مدارس این است که دانشآموزان معدل 12و 13را جمع کنند و در پایان سال معدلشان را به 17یا 18برسانند.
وزیر آموزش و پرورش گفته بود: در رویکرد جدید بهدنبال کاهش تنوع مدارس عادی، نیمه دولتی، هیأت امنایی، تیزهوشان و غیردولتی هستیم و معلمان باید بهگونهای عمل کنند که تصور متفاوت بودن تدریس در مدارس عادی در مقایسه با سایر مدارس ایجاد نشود و هماکنون معلمان، اولیا و دانشآموزان از این تنوع رضایت ندارند و باید به سویی حرکت کنیم که تعدیل مناسبی در تنوع مدارس ایجاد شود.با مروری بر سخنان وزیر و معاون وزیر آموزش و پرورش متوجه تفاوت بسیاری بین آنچه مدعی بودهاند با وضعیت کنونی مدارس میشویم.
تا سال 89مقامات ارشد وزارت آموزش و پرورش به صراحت مخالف توسعه مدارس خاص و جداسازی نخبهها از سایر دانشآموزان بوده و اعلام میکردند که هماکنون مدارس کشور طبقاتی شدهاند. پرسش این است که آیا پس از گذشت سه سال از مدیریت آنها اکنون وضعیت مدارس چگونه است؟ سال 89چه درصدی از مدارس کشور جزو مدارس خاص بود و اکنون چه درصدی؟ مسئولان محترم بهویژه آنهایی که شعار عدالت آموزشی و اعتباربخشی به مدارس دولتی سر میدادند به این پرسش پاسخ دهند که آیا عدالت آموزشی و اعتباربخشی به مدارس دولتی همان چیزی است که اکنون رخ داده است؟ وضعیت کنونی مطلوب آنهاست؟ اگر چنین است قدری به اظهارات سال 89خود و وضعیت کنونی بیندیشند. البته وزیر آموزش و پرورش در نشست دیروز خود با رؤسای مناطق آموزش و پرورش شهر تهران تأکید کرده که مدارس خاص باید یک الگو و ویترین زیبا از مدرسه در ایران باشد.