کمتر از چهار درصد از این زبالهها بازیافت و بقیه در زمین دفن میشود. براساس برآورد شهرداری تهران، هر فرد شهرنشین بهطور متوسط ۷۵۰ گرم و هر روستایی ۳۵۰ گرم زباله تولید میکند. این میزان زباله منجر به آلودگی آب، خاک و هوا میشود، گازهای گلخانهای ایجاد میکند و مشکلات گرم شدن زمین را بهدنبال دارد که امروزه یکی از نگرانیهای اساسی جهانیان است.
ما به سرعت در حال نابودی اقلیم و محیط طبیعی خود هستیم. این تنها وصف مردم تهران نیست؛ این خصیصه تمام شهروندان شهرهای بزرگ امروزی است. شهروندان شهرهای بزرگ هر روز با سرعت بیشتری به سمت نابود کردن کره خاکی پیش رفته و در این مسیر به هشدارهای مختلف توجهی ندارند. الگوی تغییر آب و هوا که باعث افزایش دمای کره زمین میشود، اگر نپذیریم ناشی از فعالیت انسانهاست، دستکم متأثر از آن است. تولید گازهای گلخانهای، تولید آلودگیهای محیطی و تولید زباله شاید مهمترین دستاوردهای زیستمحیطی زندگی شهروندی باشد. در واقع آنچه از زندگی در شهرهای بزرگ بهدست میآید تنها بحرانهای مختلفی است که محیطزیست را آلوده میکند.
تولید روزانه 900گرم زباله توسط هر شهروند تهرانی و تولید ماهانه بیش از 200تن زباله در شهر تهران، این شهر را در آستانه یک بحران جدی قرار داده است. بخش عمدهای از زبالههای تولید شده در تهران زبالههای خشک هستند که با توسعه شرکتهای صنعتی و کارخانههای مدرن، روزبهروز بر میزان زبالههای خشک افزوده میشود. براساس آمار منتشر شده از سوی شهرداری تهران، عموما 77درصد زبالههای تولیدی سطح شهر تهران زبالههای خشک هستند و تنها 23درصد از زبالههایی که شهروندان تهرانی تولید میکنند زبالههایتر هستند. این آمار همچنین نشان میدهد که زبالههای پلاستیکی در طول هرماه رشدی چشمگیر دارد. تنها بررسی آمار سال 87نشان میدهد که اگرچه تولید زباله در سطح شهر تهران چندان رشد نیافته، اما سرعت تولید زبالههای پلاستیکی رشدی حیرت آور داشتهاست. تنها در سال 1387 تولید زبالههای پلاستیکی از فروردینماه تا انتهای سال، رشدی 249درصدی را نشان میدهد.
در واقع شهروندان تهرانی طی 12ماه سرعتی حیرت آور در تولید زبالههای پلاستیکی داشتهاند؛ زبالههایی که نه در طبیعت تجزیه میشوند و نه بازگشتپذیرند. این میزان تولید زبالههای پلاستیکی، آمار منتشر شده از سوی شهرداری تهران است. مسلما بخشی از زبالههای پلاستیکی نیز در طبیعت به حال خود رها شده و بهتدریج باعث از میان رفتن مناظر طبیعی میشوند و همچنین به چرخه محیطزیست آسیب میرسانند. جدول زیر تنها اعداد و ارقامی است از تولید زباله توسط شهروندان تهرانی در سال87. با مروری بر آن میتوان ملاحظه کرد که ما در طول سالهای گذشته چه آسیبی به طبیعت پیرامونمان رساندهایم.
ماجرا فقط در تهران و شهرهای بزرگ نیست. تمامی شهرهای کوچک و حتی روستاهای کشور نیز از آسیب تولید زباله در امان نمانده اند. تنها کافی است به یاد بیاورید که در آخرین تعطیلاتی که در عرصه های طبیعی کشور، سپری کردهاید، چه حجم قابل توجهی از زباله ها را رها شده در طبیعت دیده اید؟ داستان ما نابودی اقلیم های طبیعی است که روزگاری برایمان وصف ناپذیر بودهاند و امروزه به تلی از زباله ها تبدیل شده اند.
ردیف | شهر | تولید روزانه | جمعیت* | ردیف | شهر | تولید روزانه | جمعیت* |
1 | کل کشور | 40000 تن | 75 میلیون نفر | 17 | زاهدان | 350 تن | 662/156 |
2 | تهران | 7700 تن | 8/810/061 | 18 | بیرجند | 120 تن | 193/302 |
3 | ساری | 250 تن | 288/807 | 19 | گرگان | 200 تن | 307/508 |
4 | بجنورد | 170 تن | 197/315 | 20 | یزد | 260 تن | 482/847 |
5 | سنندج | 230 تن | 340/817 | 21 | همدان | 252 تن | 515/373 |
6 | مشهد | 1500 تن | 2/698/933 | 22 | شیراز | 820 تن | 1/327/150 |
7 | تبریز | 1100 تن | 1/527/940 | 23 | اصفهان | 1200 تن | 1/771/613 |
8 | رشت | 1370 تن | 603/572 | 24 | ارومیه | 500 تن | 646/538 |
9 | کرج | 1400 تن | 1/564/412 | 25 | یاسوج | 120 تن | 112/609 |
10 | آمل | 200 تن | 220/726 | 26 | کرمان | 400 تن | 595/266 |
11 | اهواز | 1200 تن | 1/064/857 | 27 | اردبیل | 350 تن | 456/491 |
12 | کرمانشاه | 550 تن | 835/560 | 28 | زنجان | 270 تن | 386/783 |
13 | قم | 1100 تن | 1/048/218 | 29 | اراک | 400 تن | 497/691 |
14 | قزوین | 280 تن | 404/517 | 30 | خرم آباد | 250 تن | 357/722 |
15 | بوشهر | 130 تن | 196/379 | 31 | ایلام | 360 تن | 175/845 |
16 | بندرعباس | 300 تن | 441/203 | 32 | سمنان | 1100 تن | 139/496 |
* جمعیت شهرهای کشور براساس جمعیت سال 89 از سوی دفتر آمار و اطلاعات وزارت کشور اعلام شده است.