در حالی که نظرسنجیها نیکولای سارکوزی و سلگوئن رویال را در ردیفهای اول و دوم جدول نامزدهای با اقبال این انتخابات نشان میدهند اما هر دوی این نامزدها و احزاب حامی آنها با تحلیلگران همعقیده هستند که ممکن است ناگهان و در اتفاقی غیرمنتظره نامزد میانهرو یعنی فرانسوا بایرو پیروز این انتخابات باشد.
سناریویی که در انتخابات گذشته فرانسه به بازیگری لوپن اجرا شد هنوز در خاطر فرانسویها زنده است. اما در این انتخابات به جای نام لوپن، بایروی میانهروست که نگرانی راستها و چپها را در فرانسه برانگیخته است.
نامزد میانهروی این انتخابات نه سیاست آتشین سارکوزی را دارد نه جذابیت و گیرایی رویال سوسیالیست را. اما همانطور که اجتماع 17 هزار نفری طرفدارانش در شب پنجشنبه گذشته در پاریس نشان داد، بایرو پایگاه محکمی در میان رأی دهندگان فرانسوی دارد. حضور سارکوزی با 5/28 درصد آرا و رویال با 25 درصد در صدر فهرست نامزدها همچنان ادامه دارد اما هر دوی آنها همچنان با نگرانی به موقعیت بایرو مینگرند. او با 19 درصد آرا در ردیف سوم جای دارد.
اما تجربه نشان داده که رأی دهندگان فرانسوی غیرقابل پیشبینی هستند. رویال نگران آن است که بایرو در دور دوم انتخابات در 5 ماه می او را از صحنه رقابت خارج کند. نظرسنجیها نشان میدهد که اگر در دور بعدی انتخابات در ماه آینده، سارکوزی و بایرو با هم به رقابت بپردازند، سارکوزی بازنده این رقابت خواهد بود.
در چند روز پیش از انتخابات دیگر کسی از برنامه و سیاستهای تند و افراطی سارکوزی درباره مهاجرت حرفی نمیزد. برنامههای جنجالی هزینههای اجتماعی رویال هم دیگر به ذهن کسی نمیآمد. به جای اینها تنها عبارتی که همه جا شنیده میشد تشویق شهروندان به انتخاب مسئولانه بود.
سیاستمداران فرانسوی هم بدون اشاره به نامزدی خاص تنها با یادآوری انتخابات سال 2002 و همه پرسی سال 2005 قانون اساسی در فرانسه از رأی دهندگان میخواستند که مسئولانه و با توجه به آینده کشور به پای صندوقهای رأی بروند. منظور از انتخاب مسئولانه یا مفید در فرانسه این است که از روی اعتراض به یک نفر یا حزب رأیی به صندوق انداخته نشود.
همین شیوه رأی دادن یعنی رأی از روی اعتراض بود که موجب شد در انتخابات سال 2002 هیچ کاندیدایی از حزب چپ میانه از صندوقها بیرون نیاید.
رویال اخیراً در یکی از مصاحبههای تلویزیونیاش گفت: من به مبارزه ادامه میدهم تا در دور دوم انتخابات رأی دهندگان فرانسوی حق انتخابی را که در سال 2002 از آنها گرفته شد به دست آورند. اما رویال و سوسیالیستها در این راه تنها نیستند و چپهای افراطی و سبزها هم رأی دهندگان فرانسوی را به انتخاب مفید و مسئولانه دعوت کردهاند.
اما در مقابل این شعارها، بایرو خطاب به رأی دهندگان گفته است که تنها رأی مسئولانه رأی به اوست چرا که او تنها کاندیدایی است که میتواند سارکوزی را در دور دوم انتخابات شکست دهد. سخنان و لحن کلام بایرو بسیار دور از استاندارد تبلیغات انتخاباتی در فرانسه است. این کاندیدای میانهرو میداند که بسیاری از رأیدهندگان چپ نگران این هستند که رویال نتواند حتی به دور دوم انتخابات برسد و کارش در همین دور اول خاتمه یابد.
از سوی دیگر محاسبه بایرو درست است چون اگر دور دوم انتخابات به صحنه رقابت میان سارکوزی و رویال تبدیل شود بدون شک این سارکوزی است که برنده انتخابات و رئیس جمهور آینده فرانسه خواهد شد.
بنابراین تنها کسی که میتواند سارکوزی را از این راه بازدارد، بایروست. مطبوعات فرانسه در روزهای اخیر نسبت به استفاده بایرو از شعار چپها که میگویند «هر کسی غیر از سارکوزی» هشدار دادهاند. روزنامه لیبراسیون با هشدار در این مورد نوشت: آیا چپها فقط به این خاطر که نامزد انتخاباتیاشان مانند دختر یک مقام دولتی حرف میزند باید از صحنه سیاست فرانسه کنار گذاشته شوند؟»
اما حقیقت این است که سوسیالیستهای فرانسه اولین کسانی هستند که خود را برای ریاست جمهوری بایرو آماده میکنند.
میشل روکارد از اعضای حزب سوسیالیست فرانسه و نخست وزیر سابق این کشور در دوران فرانسوا میتران در روزهای اخیر در یک مصاحبه مطبوعاتی گفت، سوسیالیستها باید با حزب بایرو ائتلاف کنند. این موضوع راستها را بسیار بیشتر از چپها عصبانی میکند. سارکوزی برای به چالش کشیدن ادعای بایرو که خود را میانهروی لیبرال خوانده، حمایت بعضی از همراهان حزبی بایرو را به دست آورد تا ضربهای به او وارد کرده باشد.
یکی از این افراد والری ژیسکار دیستن از بنیانگذاران حزب بایرو و از راهنمایان فکری او بود که چند روز پیش از انتخابات در مصاحبهای با نشریه لو پاریسین خطاب به رأی دهندگان فرانسوی گفت، به سارکوزی رأی دهند چون انتخاب سارکوزی برای فرانسه اطمینان میآورد.
اما بایرو از حمایت افرادی چون دیستن از سارکوزی استفاده دیگری میکند. این افراد سیاستمدارانی هستند که سالها فرانسه را رهبری و اداره کردهاند و کشور با نظرات و سیاستهای آنها اداره شده است. هر بار که این سیاستمداران از سارکوزی حمایت میکنند، بایرو با قوت بیشتری به رأی دهندگان فرانسوی یادآوری میکند که او به نسل جدیدی از سیاستمداران و رهبران فرانسه تعلق دارد که سیاستهای جدیدی دارند و مستقل از گذشته فرانسه عمل خواهد کرد.
او در واکنش به حمایت دیستن از سارکوزی گفت: به اردوگاه آنها نگاه کنید ببینید چه کسانی را اطرافشان میبینید. اینها همه کسانی هستند که میخواهند از قدرت انحصاری خود در دهههای گذشته حمایت کنند، انحصاری که این روزها رو به پایان است.
به نظرسنجیها در انتخابات فرانسه هیچگاه نمیتوان اطمینان کرد. در انتخابات سال 2002 حتی یک نظرسنجی هم نشان نمیداد که لوپن ممکن است پیروز انتخابات باشد. حالا هم همه در انتظار یک اتفاق حیرتآور تازه در این انتخابات هستند.