سرطان سینه، رشد و تکثیر غیر عادی سلول‌های بدخیم در بافت‌های مختلف سینه، مثل مجاری انتقال شیر، غدد تولید کننده شیر و بافت‌های غیر غده‌ای سینه است.
علل
علاوه بر زمینه ارثی که عامل ابتلا به انواع مختلف سرطان است، عوامل دیگری مانند سابقه ابتلا به سرطان سینه یا ایجاد هر نوع بافت غیرطبیعی دیگر درسینه می‌تواند در ایجاد این سرطان نقش داشته باشد.
هر اتفاقی که مواجهه زن با هورمون استروژن را زیاد کند مانند شروع قاعدگی قبل از 13 سالگی، استفاده طولانی مدت از داروهای هورمونی، یائسگی دیررس (پس از 51 سالگی) نیز از عوامل دخیل در ایجاد سرطان سینه است.
نازایی یا بارداری زن پس از 35 سالگی هم می‌تواند به عنوان عامل ایجاد این بیماری برشمرده شود.
کم تحرکی و چاقی پس از یائسگی هم از عوامل مساعد کننده ابتلا به این بیماری هستند.
باید توجه داشت که وجود هر یک از این نشانه‌ها دلیل بروز این بیماری نیست بلکه فقط دلیلی برای توجه و دقت بیشتر است.
علایم
ایجاد توده بدون درد در سینه، یا افزایش ضخامت در سینه یا زیر بغل وقرمزی و ورم سینه و نامتقارن شدن سینه‌ها
خروج ترشحات آبکی، خونی یا خونابه‌ای از نوک سینه، بدون فشار
پوسته پوسته شدن نوک سینه همراه با خارش و فرو رفتن نوک سینه به داخل
ایجاد زخم در پوست سینه که بهبود پیدا نکند
ایجاد تغییر در پوست سینه (ایجاد حالتی شبیه پوست پرتقال)
به سه روش می‌توان برای تشخیص زودهنگام سرطان پستان اقدام کرد.
- خودآزمایی
- معاینه توسط پزشک
- ماموگرافی
معاینه و تشخیص توسط پزشک و ماموگرافی نیاز به توضیح ندارد، فقط در اینجا شیوه‌های خودآزمایی را مختصرا مرور می‌کنیم.
خودآزمایی سینه
بهترین زمان برای انجام معاینه ماهیانه، 3-2 روز پس از اتمام خونریزی ماهیانه است. در دوران یائسگی، حاملگی و شیردهی، زمان معاینه را خود فرد به دلخواه می‌تواند انتخاب کند.
خودآزمایی دو مرحله دارد که عبارتند از:
1- نگاه کردن
الف- دستها را در دو طرف بدن به حالت آویزان قرار دهید و با دقت سینه‌ها را از نظر تقارن بررسی کنید.
ب- دستها را در دوطرف سر بالا ببرید و سینه‌ها را از نظر فرو رفتگی پوست و توکشیدگی نوک آنها بررسی کنید.
ج- دستها را در گودی کمر بگذارید و شانه‌ها را به عقب بکشید و سینه‌ها را به دقت بررسی کنید.
د- خم شده، دستها را آویزان در دو طرف تنه قرار دهید و در آینه ظاهر سینه‌ها را به دقت نگاه کنید.
در هر یک از این حالت‌ها، باید سینه‌ها هم از رو به رو و هم از کنار بررسی شوند.
2 - لمس کردن
ابتدا به پشت دراز بکشید. برای بررسی سینه سمت چپ، دست چپ را زیر سر قرار داده و یک بالش کوچک زیر شانه همان سمت بگذارید، به طوری که سینه چپ درست وسط قفسه سینه قرار بگیرد.
با نرمه انگشتان (بند آخر انگشت) و با حرکت ریز روی بافت سینه، از بالای پستان (حدود استخوان ترقوه) تا پایین پستان (پایین دنده‌ها) و از جناغ سینه تا زیر بغل، میلی‌متر به میلی‌متر بافت سینه را زیر انگشتان خود بررسی کنید تا توده یا سفتی غیر معمولی وجود نداشته باشد.
قرینه همین کار را برای سینه سمت راست انجام دهید.
سپس سینه‌ها را در جهات مختلف مانند حالت دوشیدن، کمی فشار دهید و ترشحات نوک سینه را با دقت بررسی کنید.
پیشگیری
عدم استعمال دخانیات
حفظ تعادل وزنی و جلوگیری از چاقی
گنجاندن ورزش در برنامه روزانه
رژیم غذایی سالم شامل سبزیجاتی مانند کلم بروکلی، کلم و گل کلم
انجام روتین ماموگرافی (در سنین زیر 40 سال، هر سه سال یک بار و بالای 40 سال، هر سال یک بار)
درمان
درمان سرطان سینه بستگی به میزان پیشرفت توده آن دارد و از شیوه درمان دارویی، هورمونی، رادیو تراپی، شیمی درمانی تا جراحی می‌تواند توصیه شود.
cancer.org - medicinenet.com - breastcancer.org