مشکلات حوزه حج و زیارت امسال در مقایسه با سالهای گذشته زیادشده است و برخی معتقدند وضعیت کنونی نتیجه بیتدبیری مسئولان سازمان حج و زیارت در چند سال اخیر است و با وجود اشتیاق زیاد مردم هنوز ظرفیت کاروانهای حج تمتع تکمیل نشده است و افرادی که هنگام ثبتنام مستطیع بودهاند با توجه به وضعیت کنونی امکان تشرف به سرزمین حج و رسیدن به آرزوی دیرینه خود را ندارند. سازمان حج و زیارت طی یک سال اخیر سیاست روشنی نداشته و فقط هر از چندی رئیس این سازمان که مشاور رئیسجمهور هم است از قطع سهمیه عمره سازمانها و مقاومت در برابر فشارها در اینباره سخن میگوید و کار عملی برای شفاف شدن برخی مسائل ازجمله نرخ سود بانکی سپردههای مردم که سالهاست نزد بانکهای عامل مانده انجام نداده است.
نوبت انتظار اعزام به تمتع از حدود 17سال پیش تشکیل شده و امسال افرادی که سال 64 در بانک ودیعهگذاری کردهاند برای ثبتنام در کاروانها فراخوانده شدهاند، این افراد سال 84مبلغ یک میلیون تومان در بانک سپردهگذاری کردهاند به امید اینکه عازم سفر معنوی حج تمتع شوند، اکنون به آنها اعلام شده یک میلیون تومان سود سپرده شماست و با توجه به نوع کاروان باید بین هفت تا 11میلیون و 600هزار تومان دیگر واریز کنید. یکی از زائران قمی در اینباره به همشهری گفت:
من سال 84در بانک ملی مبلغ یک میلیون تومان سپردهگذاری کردم و اکنون پس از هفت سال میگویند سود ودیعه شما یک میلیون تومان است و باید برای گروه درجه سه مبلغ هفت میلیون تومان دیگر هم واریز کنید که من توان پرداخت چنین مبلغی را ندارم. او افزود: چرا به ما نمیگویند به سپرده ما چند درصد سود تعلق میگیرد و سپردههای حج در بانک چه نوع سپردهای محسوب میشود؛ سال 84قیمت سکه طلا 106هزار تومان بود اما اکنون قیمت آن یک میلیون و 300هزار تومان است، همچنین قیمت ارز در همان سال 900بود اما اکنون با نرخ مبادلهای دو هزار و 600تومان است، پرسش این است سود سپرده ما چگونه بوده و چرا مسئولان شفافسازی نمیکنند؟ البته تماسهای دیگری در اینباره وجود دارد که به همین یک مورد بسنده میشود.
افزایش دو برابری هزینههای حج
هزینههای حج تمتع امسال نبست به سال 91دو برابر شده است و این موضوع مشکلاتی را برای افرادی که اکنون نوبت اعزام آنها فرا رسیده ایجاد کرده است.رئیس سازمان حج و زیارت اخیرا اعلام کرد که هزینههای حج تمتع امسال بهدلیل افزایش نرخ ارز حدود دو برابر شده است، وی گفت: هزینهها امسال براساس ارز مبادلهای است و اگر ارز مرجع به ما بدهند، هزینهها تقریبا مانند سال گذشته محاسبه میشود.
سیداحمد موسوی افزود: سال گذشته حداقل و حداکثر هزینههای تمتع بهترتیب چهار میلیون و 500هزار تا شش میلیون تومان بود و امسال این رقمها دستکم 9میلیون تومان و حداکثر 12میلیون و 500هزار تومان است.
تاوان سوء مدیریت از جیب مردم
نماینده مردم دشتستان در مجلس نهم در اینباره به ایلنا گفت: مشکلاتی که امروز برای اعزام به حج بهوجود آمده ناشی از
سوء مدیریت متولیان حج است و مردم تاوان این سوء مدیریت را میپردازند. سیدمهدی موسوینژاد گفت: باید زمینهای فراهم شود تا دولت برای افرادی که هفتسال پیش برای اعزام به حج ثبت نام کردهاند تسهیلاتی قائل شود. موسوینژاد ادامه داد: هفت یا هشـتسال پیش از مردم بیش از یک میلیون تومان برای ثبتنام دریافت کردند و امروز برای اعزام به حج چند برابر این مبلغ از افرادی که ثبتنام کردهاند دریافت میشود و این در حالی است که ارزش مبلغی که هشتسال پیش از مردم دریافت شد با ارزش پولی امروز قابل مقایسه نیست؛
این پول در حساب دولت بوده است و به همین دلیل دولت باید تسهیلات ویژهای را درنظر بگیرد. نماینده دشتستان با اشاره به سوداگری در زمینه فروش فیش حج گفت: دلالان و سوداگران فیشهای حج، اگر پشتوانه سازمان حج وزیارت را نداشتند امروز نمیتوانستند از وضعیت پیش آمده سوءاستفاده کنند، چرا که افرادی هستند که توان پرداخت مابهالتفاوت سفر حج را ندارند و سوداگران فیشهای این افراد را خریداری کرده و چند برابر قیمت به افراد ثروتمند میفروشند و حتی تا هزینه۴۰ میلیون تومانی نیز در گزارشها مشاهده کردهایم.
تکمیل نشدن ظرفیت کاروانها
افزایش دو برابری هزینههای حج تمتع موجب شدن بسیاری از ودیعهگذارانی که پس از حدود هشت سال اکنون نوبت اعزام آنها به سرزمین وحی شده است از استطاعت مالی خارج شوند، به همین علت با وجود گذشت 12روز از آغاز ثبتنام در کاروانها هنوز ظرفیت کاروانها تکمیل نشده است. معاون حج سازمان حج و زیارت در اینباره به فارس گفت: ثبتنام کسانی که تا تاریخ 20آبان سال 84برای تمتع ودیعهگذاری کرده بودند از روز پنجشنبه(29فروردین)آغاز شد و تا بعدازظهر شنبه(31فروردین)از مجموع 59هزار و 284ظرفیتی که در کل کشور اعلام کرده بودیم 29هزار و 512نفر ثبتنام کردند.
بازار داغ دلالان در سایه گرانی
مدیر گروه مطالعات اجتماعی پژوهشکده حج و زیارت نیز درباره وضعیت کنونی حج به ایلنا گفت: با توجه به گرانی هزینههای تشرف به حج شاهد افزایش خرید و فروش فیش حج بودهایم و نباید فراموش کنیم که این عمل از نظر اخلاقی و شرعی درست نیست و به بعد اعتقادی و فرهنگی جامعه ضربه خواهد زد.
محسن محمدی ادامه داد: بدون شک افزایش قیمت و فشار اقتصادی ناشی از افزایش قیمت خرید فیش حج بر بحثهای فرهنگی و اجتماعی حج بیتأثیر نیست و زمانی که این قیمتها افزایش پیدا میکند اقشار مختلفی از جامعه نمیتوانند به حج مشرف شوند و این اتفاق شامل حال بسیاری از افرادی که مدتها پیش ثبتنام کرده بودند نیز میشود چرا که توان مالی لازم برای تأمین مابه التفاوت تغییر قیمتها را ندارند.