این صنعت که پایه آن 16اسفند سال 1377 با افتتاح متروی تهران-کرج گذاشته شد، امروز پس از گذشت 15سال با 5خط فعال، رکورد جابهجایی روزانه بیش از3میلیون سفر در روز را به ثبت رسانده است. حملونقلی پاک و ایمن که بهرغم همه مشکلاتی که بر سر راه گسترش خطوطاش وجود دارد، همواره بهعنوان بهترین راهحل برای کاهش ترافیک و آلودگی هوای کلانشهر تهران مطرح بوده است. از بدو شکلگیری این صنعت در پایتخت تاکنون بالغ بر4.1 میلیارد نفر-سفر انجام شده است و هر روز به رقم خیرهکننده این آمار افزوده میشود.
در بخش تجهیزات کمی، در سال 77 تنها 60 واگن بهکار گرفته شده بود و این رقم تا پایان سال گذشته به 1031 واگن رسید که نشان از افزایش 94درصدی تعداد واگنها ظرف 7سال دارد. همچنین هر سال بهطور متوسط حدود 150 قطار به متروی تهران افزوده شده است که این توسعه همزمان با افزایش تحریمهای خارجی و تحریمهای دولتی رخ داده است. در بخش خطوط مترو در سال 77تنها 31کیلومتر مترو در خارج از شهر وجود داشت که تا امروز و پیش از افتتاح 12 کیلومتر بخش جنوبی خط سه، این رقم به 152کیلومتر رسیده است. توسعه خطوط مترو در زمان شهردار فعلی افزایش 80 درصدی را نشان میدهد. در بخش ایستگاههای مورد بهرهبرداری نیز در سال 77تنها 3ایستگاه وجود داشت که امروز به 86رسیده است. در بخش ایستگاهها نیز 96درصد افزایش نسبت به ابتدای ساخت مترو وجود دارد که گوشهای دیگر از توسعه کمی و کیفی خطوط زیرزمینی را نشان میدهد.
از دیگر نقاط برجسته در صنعت حملونقل قطار شهری، ایجاد 30هزار شغل مستقیم بوده است. براساس تحقیقات صورت گرفته، مشاغل مستقیم ایجاد شده در یک خط 30کیلومتری در دوره طراحی و ساخت هر کیلومتر 153نفر و در دوره بهرهبرداری هر کیلومتر 53نفر است. بر این مبنا در یک خط مترو 30کیلومتری 6159نفر اشتغالزایی ایجاد میشود که با احتساب خطوط افتتاح شده هماکنون در خطوط مترو یک و دو، 4770 نفر مشغول بهکار هستند که با افزایش خط 3مترو، حدود 6500 نفر در ایستگاههای بهرهبرداری شده مترو کار میکنند. همچنین حدود 23هزار نفر در ایستگاههای درحال ساخت مترو مشغول بهکار هستند.
بدینترتیب ملاحظه میشود که قریب به 30هزار نفر تنها بهصورت مستقیم در صنعت مترو به کارگیری شدهاند که با افزایش خطوط مترو به این تعداد افزوده میشود. از دیگر آثار اقتصادی و اجتماعی حاصل از انجام 4میلیارد سفر با مترو، صرفه جویی در وقت مسافران، صرفه جویی در مصرف سوخت، کاستن از حجم ترافیک و به تبع آن کاهش آلودگی هواست. بر همین مبنا از ابتدای بهرهبرداری از مترو تهران وحومه در اسفندماه 1377 تا اول اسفند 1391بالغ بر 100 هزار میلیارد ریال برآورد شده است. انجام 4 میلیارد سفر با شبکه مترو تهران وحومه در این مدت سبب صرفهجویی 2هزار و 680میلیون لیتر در مصرف سوخت و یک هزار و 140 میلیون ساعت در وقت مسافران شده است.