«اَبَر نواختر» یا Supernova ستارههای بسیار بزرگی هستند که دارند از بین میروند. متلاشی شدنشان، با تولید نور و بروز انفجار عظیمی در کهکشان راه شیری همراه است. پدیدهای اسرارآمیز، عجیب و زیبا در کیهان.
ابرنواخترها به جز نور، انرژی و صدای زیادی تولید میکنند. این انرژی بارها قویتر از انفجار بمبهای صوتی است. ضمن این پرتوهای زیادی هم از آنها تابش میشود که قابل شناسایی هستند.
ابرنواخترها نوعهای مختلفی دارند. چرا که بزرگی و کوچکی، جرم، عمر و مواد تشکیلدهندهی ستارگان، سرنوشتهای متفاوتی را برای آنها رقم میزند. ابرنواخترهایی که بسیار درخشنده هستند، برای تخمین مسافتهای بین کهکشانها بررسی میشوند.
انفجار ابرنواخترها با نور زیاد همراه است. انگار که میلیاردها ستاره مثل خورشید در کنار یکدیگر قرار گرفته باشند. تصور این نور زیاد در مغز نمیگنجد، نه؟!
گفته میشود در سال 1054 میلادی، یک ابرنواختر در کهکشان ما منفجر شده است. باقیماندهی این پدیده، سحابی خرچنگ نامیده میشود که در صورت فلکی گاو قرار دارد.
بررسی این سحابی و ویژگیهای آن اطلاعات بسیار خوبی به دانشمندان دربارهی تولد و مرگ ستارهها و اسرار کیهان داده است، برای همین بسیار مورد توجه است! قطر داخلی این سحابی هزاربار بزرگتر از قطر منظومهی شمسی است!
انفجار این ابرنواختر یا سوپرنوا در سال 1572 میلادی اتفاق افتاد. نور ناشی از این انفجار آن قدر زیاد بود که در تمام روز دیده میشد. این پدیده توسط ستارهشناسی به نام «تیکوبراهه» اهل دانمارک رصد شد.
ابرنواخترها منبع عناصر مختلف هستند. کربن، نیتروژن، هیدروژن، سیلیسیوم و آهن از عناصر بسیار مهم برای زندگی و گیاهان هستند که در این جرمهای آسمانی دیده میشوند. برای همین به سوپرنواها، غذارسانان کهکشان هم میگویند!