به گزارش خبرنگار مهر، موضوع مربوط به اشتغال میلیون ها کارجو و وجود انبوه تقاضا برای کار در بیش از یک دهه اخیر از مسائل اصلی و چالش های اصلی دولت ها بوده تا جایی که به دلیل اهمیت این مسئله برای جامعه، دولت ها اشتغال زایی را در بین چند اولویت اول کاری خود در میان وعده های گوناگون مطرح کرده اند.
با این حال، آنچه که از آن به عنوان رشد یکباره جمعیت در دهه 60 و رسیدن سیل جمعیت جوان به دروازه های بازار کار کشور در دهه های 80 و 90 باعث شده تا بیکاری جوانان و تلاش برای پیدا کردن کار در زمره مهم ترین خواسته های جامعه و از معضلات بزرگ خانواده ها تلقی شود.
سیل بیکاری و خرابی آن در خانواده ها
کارشناسان بازار کار معتقدند بیکاری آنچنان برای کشور جدی شده و به یک بحران برای جوانان تبدیل شده که کمتر خانواده ای را می توان یافت در آن حداقل یک فرد بیکار وجود نداشته باشد و زمانی جلوه بیکاری در جامعه بدتر می شود که بخش قابل توجهی از بیکاران کشور را تحصیل کردگان دانشگاهی و افراد دارای مدارک بالاتر از دیپلم متوسطه تشکیل می دهند.
مسئله مربوط به بیکاری جوانان دانشگاهی چنان در جامعه مطرح شده که بیکاری این قشر حتی در بین دارندگان مدارک عالی فوق لیسانس و دکترا نیز دیده می شود و امروز هزاران نفر از بیکاران کشور را می توان را در این گروه ها جستجو کرد.
دولت های نهم و دهم درباره مبارزه با بحران بیکاری و جلوگیری از روند فعلی بازار کار وعده های فراوانی را مطرح کرده بودند که متاسفانه به گواه آمارهای ارائه شده از سوی مرکز آمار ایران در این بخش چندان موفقیتی به دست نیامد و در تعداد بیکاران کشور تغییری حاصل نشد.
دکتر حسن روحانی؛ رئیس جمهور در ماه های اخیر همزمان با برگزاری انتخابات یازدهمین دوره ریاست جمهوری و پس از آن که به صورت رسمی عهده دار این مسئولیت شد درباره موضوع بیکاری در جامعه سخن گفته و با تاکید بر آمار 3 میلیونی بیکاران مرکز آمار ایران، این موضوع را از چالش های جدی دولت دانسته است.
وزیر اقتصاد: 8.5 میلیون بیکار در راه است
علی طیب‌نیا وزیر امور اقتصادی و دارایی نیز در روزهای گذشته به موضوع بیکاری و چالش کارجویان با عدم تعادل در عرضه و تقاضای نیروی کار کشور پرداخته است. وزیر اقتصاد عنوان کرد: از طرفی ما یک جمعیت انبوه آماده کار داریم که چیزی حدود 5 میلیون نفر در حال حاضر یا از دانشگاه فارغ التحصیل شده اند یا در حال تحصیل در دانشگاه ها هستند و به زودی وارد بازار کار خواهند شد که ما باید بتوانیم برای این جمعیت کار مناسب فراهم کنیم. همچنین حدود 3 و نیم میلیون بیکار وجود دارد که اگر این تعداد را به آن 5 میلیون نفر اضافه کنیم معنایش این است که حدود 8 و نیم میلیون نفر در آینده نزدیک جویای شغل هستند.
وی افزود: طبیعتا جمعیت بیکاران و نرخ بیکاری در میان زنان و قشر جوان و تحصیل کرده بالاتر است و شاید ما بالاترین نرخ بیکاری را میان زنان جوان داریم که اینها اهمیت و حساسیت موضوع را برای ما بیشتر روشن می کند. متاسفانه در شرایط رکودی قرار گرفته ایم و ایجاد شغل برای این جمعیت جویای کار با سختی مواجه است و همزمان با یک تورم سنگین دو رقمی نیز مواجهیم.
بررسی سخنان وزیر اقتصاد درباره وضعیت بیکاری در جامعه، کشور را به یک علامت هشدار جدی در اینباره هدایت می کند. در واقع تحلیل سخنان طیب نیا این است که یا در سال های فعالیت دولت های سابق کار چندانی در این بخش نشده و بیکاری همچنان به عنوان یک معضل جدی خانواده ها باقی است و یا اینکه یک جمعیت بزرگتر از تعداد فعلی بیکاران (حدود 3 میلیون نفر طبق گزارش مرکز آمار ایران) در راه است که در صورت رسیدن به بیکاران فعلی، سیلی از بیکاران را در کشور به راه خواهد انداخت.
همچنین این هشدار برداشت می شود که با وجود تعداد بسیار زیادی از جوانان جویای کار، بنگاه ها و تولید در وضعیت نابسامانی به سر می برد و این نگرانی وجود دارد که امکان جذب آنها وجود نداشته باشد. متاسفانه با اینکه بخش زیادی از متولدین دهه 60 باید حداکثر تا نیمه دهه 80 وارد بازار می شدند، اما تاخیر به وجود آمده باعث کشیده شدن وضعیت بحرانی بازار کار تا حداقل نیمه دهه 90 شده است.
سونامی تاریخی بیکاری
از سویی، اگر به زودی 8 میلیون و 500 هزار نفر که بیش از 5 میلیون نفر آنان را فارغ التحصیلان دانشگاهی تشکیل خواهد داد متقاضی کار شوند؛ کشور با سونامی تقاضا برای کار در 100 سال گذشته مواجه خواهد شد چرا که در هیچ دوره ای تعداد تقاضا برای شغل در ایران به میزان مطرح شده نرسیده است.
حمید حاج اسماعیلی در گفتگو با مهر با بیان اینکه آمارهای متفاوتی از بیکاری و وضعیت اشتغال فارغ التحصیلان دانشگاهی ارائه شده است گفت: باید پرسید آمارهای جدید از کجا به دست آمده است؟ آیا مرکز آمار و یا بانک مرکزی چنین آماری را از قبل استخراج کرده و امروز ارائه می شود و یا اینکه نتیجه محاسبات دولت یازدهم است؟
این فعال کارگری اظهار داشت: با این حال نگرانی ها درباره وضعیت نامناسب بازار کار و اینکه تعداد بسیار زیادی از فارغ التحصیلان به درهای بسته بازار کار خورده اند درست است. دولت تدبیر و امید باید برای بالای 5 میلیون نفر کارجو برنامه ریزی داشته باشد چرا که به صورت رسمی بیکاری 4 میلیون نفر تایید می شود و از آنسو تعداد بسیار زیادی از شاغلان، اساسا در بخش های غیررسمی، مقطعی، فصلی و غیررسمی حضور دارند که در اصل شغل محسوب نمی شود.
حاج اسماعیلی خاطر نشان کرد: دولت یازدهم باید به صورت جدی تری بر روی آمارها کار کند و اگر قرار است اقدامات اورژانسی در بخش های مختلف اقتصاد انجام شود باید بر اساس آمار و اطلاعات دقیق و درست باشد.
وی تاکید کرد: طبق گفته وزیر اقتصاد باید بنگاه های کوچک در کشور احیاء شوند و از آنسو بنگاه های بزرگ توسعه ظرفیت پیدا کنند. در صورت انجام اینگونه اقدامات پایه ای می توان امیدوار بود بازار کار در سال های آینده رو به بهبود برود.