به گزارش شبستان از بجنورد، موسیقی سنتی ایرانی، شامل دستگاه‌ها، نغمه‌ها و آوازهایی است که از هزاران سال پیش از میلاد مسیح تا به امروز سینه به سینه در متن زندگی مردم به صورت دل‌نشین، ساده و قابل‌فهم جریان داشته و طرفداران بسیاری را در بین اقشار مختلف جامعه به خود اختصاص داده و این در حالی است که در طول تاریخ؛ موسیقی سنتی ایرانی بیشتر با صوت در ارتباط بوده و سرایندگان موسیقی نقشی اساسی را در خلق و اجرای آن داشته‌اند.
در این میان "پاتوق آواز" که عنوانی هنری برای سلسله کارگاه‌های پژوهشی- آموزشی در رشته آواز اصیل ایرانی است؛ بعد از تشکیل در آذرماه سال گذشته در خراسان شمالی، برای اولین‌بار فرصتی را برای هنرمندان و علاقمندان به موسیقی در استان فرآهم آورد تا در فضایی تخصصی به تبادل تجربیات بپردازند.
حسین حصاری، مدیرعامل انجمن موسیقی خراسان شمالی در رابطه با موسیقی اصیل ایرانی و این مجمع هنری گفت: شالوده اصلی موسیقی ایرانی بر روی آوازها استوار است که در موسیقی کلامی و ایرانی به صورت شاخص وجود دارد.
وی با اشاره به وجود تمام مواد اولیه و گام ها و مقام ها در همه نواحی ایران، افزود: تمامی آوازها توسط اساتید موسیقی در دستگاه های موسیقی ایران از قدیم تا به امروز گنجانده شده و به دست ما رسیده است.
وی موسیقی ایرانی را هویت مردم ما دانست و تصریح کرد: با توجه به تلفیق بین ادبیات و موسیقی در طول زمان، باید این مجموعه را به صورت دقیق حفظ و به نسل های بعدی منتقل کنیم.
حصاری، انجام هر اقدام موثر در این زمینه را در کمک به جریان موسیقی ایرانی بسیار مطلوب خواند و خاطرنشان کرد: در هر منطقه ای موسیقی مقامی از ارجحیت بالایی برخوردار است و با گنجانده شدن گویش های مقامی در آنها، افراد زیادی مبادرت به آن می کنند.
وی با تاکید بر اینکه نباید از انواع موسیقی که متعلق به فرهنگ دیرینه ماست غفلت کنیم، متذکر شد: برگزاری جلسات پاتوق آواز و کارگاه های پژوهشی به ما کمک می کند تا در کنار حفظ موسیقی مقامی، سایر موسیقی های سنی و حتی پاپ و کلاسیک را نیز در کنار هم داشته بشیم تا باعث جذب مخاطبان و فعالان موسیقی شود.
وی از مهمترین ویژگی های این کارگاه را جمع کردن هنرمندان پیشکسوت و هنرجویان تازه کار در کنار یکدیگر و اجرای برنامه خود به دور از فضای استاد شاگردی مرسوم با حفظ حرمت گذاری به پیشکسوت های این رشته عنوان کرد.
مسئول واحد موسیقی حوزه هنری خراسان شمالی در ادامه یادآور شد: با توجه به اینکه اجرای موسیقی به صورت زنده نیازمند شرایط خاصی است تا ابتدا هنرمند بتواند بر محتوای محفوظات خود "تمرکز" داشته باشد و بعد آن ها را با احساس خود بیان کند، وجود چنین شرایطی در کارگاه ها به سختی فراهم می شود وهنرمندان کمتر رغبت به اجرا در این شرایط خواهند داشت.
وی متذکر شد: با این وجود در این کارگاه پیش زمینه اجرای اثر برای چند هفته تعیین و هنرمندان با فراغ بال به مطالعه و تحقیق و تمرین می پردازند و در جلسه شرکت می کنند.
وی مزیت این روش را در این دانست که اجرا کننده تمرکز ذهنی قبلی خود را ارائه می دهد و تسلط بیشتری بر مطالب فنی خواهد داشت و هر اجرا نیز با مشارکت افراد حاضر در جلسه صورت می گیرد و در انتها کارشناس واحد موسیقی توضیحات کلی را ارائه می دهد.
حصاری یادآور شد: همچنین در کنار هر اجرا نیز نوازنده ای آشنا به ردیف، آوازها را همراهی می کند و نوازندگان هم به صورت دوره ای گاهی از هنرجویان تازه کار انتخاب می شوند تا در زمینه "جواب آواز" که یکی از مهمترین بخش های نوازندگی است، تجربه کسب کنند.
وی تصریح کرد: در قسمت تصنیف خوانی و اجرای ضربی ها نیز از یک نوازنده ساز ضرب کمک گرفته می شود تا مهارت های درک ریتم و رعایت سرعت اجرا بر تجربیات علاقمندان افزوده شود.
حصاری، به تهیه و اجرای مطالبی در زمینه پیشینه آوازها، وجه تسمیه گوشه ها، نامگذاری دستگاه ها، اساتید قدیمی، ارائه نمونه آثار فاخر، شعر خوانی و دیگر موضوعات مرتبط توسط افراد علاقمند به علم و تاریخ موسیقی برای افزایش بار علمی و احساسی کارگاه نیز اشاره کرد و اظهار داشت: بررسی برون دهی این کارگاه نشان می دهد که تا کنون چند هنرجوی با استعداد در رشته آواز معرفی شده اند که با تشویق و حمایت بیشتر می توانند به درجات بالاتر برسند و نوازندگان جوانی که در کنار پیشکسوت های خود در افزایش مهارت های بیشتر گام برمی دارند.
وی در پایان متذکر شد: با توجه به اینکه در حال حاضر پاتوق آواز هنوز در ابتدای کار خود است از هنرمندان استان انتظار می رود که طیف های بیشتر و مخصوصا اساتید باسابقه، همکاری بیشتری با این کارگاه داشته باشند تا در مکانی هنری به اجرای کارهای خود بپردازند و هنرجویان جوان نیز نمونه کارهای بیشتری از هنرمندان بومی استان بشنوند و در نهایت شاهد شناسایی استعدادهای بیشتری در این رشته باشیم.