مهم‌ترین پیشنهاد در این‌باره جریمه نقدی افرادی است که قانون‌شکنی می‌کنند و در اماکن عمومی‌سیگار می‌کشند. به گفته دکتر غلامرضا حیدری، رئیس کلینیک ترک دخانیات و سرپرست تحقیقات کنترل دخانیات دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، پیشنهاد جریمه نقدی افراد خاطی از سوی پلیس بهداشت می‌تواند یک ضامن اجرایی معتبر برای رسیدن به اهداف قانون کلی جامع کنترل دخانیات باشد.
دکتر حیدری با تاکید بر این که در حال حاضر دغدغه اصلی مسئولان نیز در مورد این قانون، نداشتن راه حل برای اجرای این دستورالعمل است می‌گوید: پیشنهاد ما این است که با ایجاد پلیس بهداشت از طریق ثبت کد ملی افراد متخلف برگه‌های جریمه نقدی توسط پلیس صادر شوند و در صورت عدم پرداخت جریمه چون موردتخلف ثبت شده است، در مواقعی چون استخدام، مراجعه به بانک، خروج از کشور و... که نیاز به تکمیل مدارک است این امر لحاظ می‌شود، مانند خلافی ماشین که به محض نقل و انتقال باید تسویه شود.
او البته تاکید می‌کند: البته چند سالی زمان می‌برد تا این جریمه نقدی افراد سیگاری در اماکن عمومی‌عملیاتی شود و جا بیافتد و مشارکت و همکاری نهادهای مختلفی را می‌طلبد.
به گفته دکتر حیدری، در قانون جامع کنترل دخانیات، به مسائل مرتبط با دخانیات از نظر تولید، توزیع، عرضه، تبلیغات و مالیات سیگار و نیز آموزش پیشگیری از استعمال سیگار با
فرهنگ سازی مناسب برای جلوگیری از مصرف سیگار از سوی افراد جدید که اکنون سیگار نمی‌کشند، اشاره شده و جرایمی‌نیز برای متخلفان از این قانون در نظر گرفته شده است. بر اساس این قانون، تک فروشی سیگار، استعمال سیگار در اماکن عمومی، فروش سیگار به افراد زیر 18سال و هر گونه تبلیغ سیگار به شکل مستقیم و غیرمستقیم ممنوع شده است و برای عرضه کنندگان غیرمجاز سیگار جرایمی‌از 5هزار تومان تا 5میلیون تومان در نظر گرفته شده است.
برگه‌های جریمه سیگار
رئیس کلینیک ترک دخانیات و سرپرست تحقیقات کنترل دخانیات دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در این مورد می‌گوید: اگر دستورالعمل‌های اجرایی قانون جامع کنترل دخانیات از سوی وزارت بهداشت نهایی و به نهادها و دستگاه‌های مرتبط ابلاغ شود، با توجه به وجود ستاد ملی مبارزه با دخانیات که از روسای مختلف نهادهای دولتی تشکیل شده، انتظار می‌رود یک ضامن اجرایی برای رسیدن به اهداف قانون کلی دخانیات باشد.
وی می‌افزاید: بر اساس ماده 13 قانون جامع کنترل دخانیات برای کارمندان دولت، بر اساس آئین نامه استخدامی‌و تخلفات اداری ابتدا با تذکر شفاهی بعد توبیخ کتبی و در نهایت جریمه نقدی و کسر از حقوق متخلفین برخورد می‌شود و در دانشگاه‌ها هم حراست دانشگاه متولی این کار است.
او در پاسخ به سوأل همشهری مبنی بر اینکه متولیان قانونی برخورد با افرادی که در اماکن عمومی‌چون رستوران‌ها، مترو و... سیگار می‌کشند چه کسانی هستند می‌گوید: در حال حاضر وزارت بهداشت مسئول نهایی کردن دستورالعمل اجرایی قانون جامع کنترل دخانیات است که در صورت نهایی شدن بر اساس اجرای جرایم از طریق افراد حقیقی توسط شورای حل اختلاف انجام خواهد شد.
او می‌افزاید: در حال حاضر برگه جریمه اختصاصی نداریم ولی بر اساس قانون، این افراد باید از مبلغ 7 تا 10 هزار تومان جریمه شوند.
رانندگان سیگارها را خاموش کنند
بر اساس آیین‌نامه قانون جامع کنترل دخانیات، رانندگانی که حین رانندگی سیگار بکشند، جریمه می‌شوند. این خبری بود که چند هفته قبل، معاون سلامت وزارت بهداشت اعلام کرد.
به گفته موید علویان با توجه به اینکه بر اساس قوانین راهنمایی و رانندگی، غذا خوردن، آشامیدن، با تلفن همراه صحبت کردن و سیگار کشیدن موجب عدم تمرکز حواس راننده می‌شود و خلاف است، مأموران راهنمایی و رانندگی بر اساس این قانون اکنون نیز می‌توانند رانندگانی را که حین رانندگی سیگار می‌کشند، جریمه کنند.
به گفته وی، در همین راستا در محیط‌های دانشگاهی سخت گیری‌هایی در زمینه مصرف سیگار از طرف کمیته‌های انضباطی و حراست دانشگاه‌ها اعمال شده است و به طور مثال در دو دانشگاه علامه و شیراز دستورالعمل‌هایی برای ممنوعیت استعمال سیگار اعلام شده است. همچنین در برخی خوابگاه‌ها برخورد‌هایی نیز صورت گرفته است.
ایران در محاصره دود
بر اساس تحقیقات، حدود 10میلیون نفر از افراد بالای 15سال در کشور سیگار می‌کشند که حدود 12درصد این جمعیت است و با در نظر گرفتن حدود 2میلیون نفر مصرف کننده سیگار و قلیان در گروه سنی 13تا 15سال بین 10تا 12میلیون نفر در کشور، مصرف کننده دخانیات هستند.
یکی از بند‌های تصویب شده در طرح ارتقای امنیت اجتماعی هم برخورد با عوامل و استعمال کنندگان دخانیات در اماکن عمومی‌بود و در ادامه طرح ارتقای امنیت اجتماعی قرار بر این است که با مصرف کنندگان و توزیع کنندگان مواد مخدر و همچنین استعمال کنندگان دخانیات در اماکن عمومی‌برخورد شود.
در حال حاضر حدود 10 میلیون سیگاری در ایران وجود دارند. همچنین سرانه استعمال سیگار در جامعه ما روزانه 5 نخ است.همچنین سالانه یک هزار و 460 میلیارد تومان بابت خرید سیگار هزینه می‌شود و ایران بعد از ژاپن و عربستان سعودی سومین مصرف کننده بزرگ سیگارهای امریکایی در جهان است.
بر اساس گزارش‌های وزارت بهداشت ایران، مرگ و میر ناشی از مصرف دخانیات سالانه 50 هزار نفر برآورد شده است. به گفته این سازمان، سیگار
مهم ترین کالای مجاز صادراتی سال‌های اخیر شرکت‌های امریکایی به ایران بوده است. با وجود این که دولت امریکا در ماه‌های اخیر تحریم‌های بیشتری علیه ایران وضع کرده است اما سیگارهای امریکایی در فهرست تحریم‌های ایران قرار ندارد.
تاریخ انتشار: ۲۲ خرداد ۱۳۸۶ - ۱۴:۰۳
مریم غفاری: درحالی‌که ماه‌ها از تصویب قانون جامع مبارزه با دخانیات می‌گذرد، یکی از دشواری‌های اجرایی این قانون، نحوه برخورد با خاطیان است که همچنان آیین‌نامه آن در مرحله تدوین است.