گروه شهری- محمد باریکانی: بررسی‌های باستان‌شناسی در بخش‌هایی از جزیره ابوموسی به شناسایی ۵محوطه تاریخی و باستانی منجر شده است.


پاییز سال گذشته و پس از آنکه دولت دهم جزیره ابوموسی را به‌عنوان منطقه نمونه گردشگری کشور اعلام کرد، بررسی‌های باستان‌شناسی در جنوبی‌ترین جزیره ایران آغاز شد تا با دستیابی به تاریخ جزیره گام‌های معرفی جاذبه‌های تاریخی ابوموسی برداشته شود. اکنون یک‌سال پس از پایان فصل نخست بررسی‌های باستان‌شناسی در جزیره ابوموسی، اسماعیل اسماعیلی جلودار، که به همراه دکتر خسرو‌زاده از دانشگاه شهرکرد سرپرستی هیأت بررسی‌های باستان‌شناسی در جزیره ابوموسی را برعهده دارد به همشهری می‌گوید که از 7محوطه بررسی شده با قطعیت می‌توان گفت 5محوطه در جزیره ابوموسی شناسایی شده‌اند که تاریخی هستند.

سفال‌های تاریخی در فصل نخست بررسی

بررسی‌های انجام شده در بخش‌هایی از جزیره ابوموسی به یافتن آثار سطحی از این جزیره و همچنین شناسایی سفال‌های متعلق به دوران صفوی انجامیده است. جزیره ابوموسی جنوبی‌ترین جزیره ایران است که در 2 سال گذشته توجه ویژه‌ای به آن صورت گرفته و علاوه بر باستان‌شناس‌ها سرمایه‌گذارهایی برای بسترسازی گردشگری به این جزیره رفته‌اند. ابوموسی یک جزیره استراتژیک در آب‌های جنوبی ایران است که تاکنون توجه کمتری به ظرفیت‌های تاریخی و گردشگری آن شده بود.

آنطور که اسماعیل اسماعیلی جلودار به خبرنگار همشهری می‌گوید؛ قطعات به‌دست آمده از سفال‌های تاریخی از فصل نخست بررسی‌های باستان‌شناسی به اندازه‌ای هست که اعلام شود به‌طور قطع 5محوطه تاریخی در بخشی از جزیره ابوموسی وجود دارد. سیامک سرلک، رئیس پژوهشکده باستان‌شناسی نیز در تماس خبرنگار همشهری به قطعات سفال ارائه شده از هیأت بررسی‌های باستان‌شناسی جزیره ابوموسی به‌منظور انجام آزمایش برای تعیین قدمت آنها اشاره می‌کند. سرلک البته پیش‌تر اعلام کرده بود که تعداد سفال‌های ارائه شده برای آزمایش به این پژوهشکده 15قطعه است.

اسماعیل اسماعیلی جلودار سرپرست بررسی‌های باستان‌شناسی جزیره ابوموسی اما از اعلام دقیق تعداد قطعات سفالینه‌های به‌دست آمده در بررسی‌های باستان‌شناسی ابوموسی خودداری می‌کند و می‌گوید: تعداد سفال‌ها به اندازه‌ای بوده که اعلام کنیم حداقل 5محوطه تاریخی در این جزیره کوچک شناسایی شده است.

آزمایش سفال‌ها در پژوهشکده مرمت

به گفته اسماعیل اسماعیلی جلودار، در بخش‌هایی از جزیره ابوموسی شواهد سفالی و باستان‌شناسی در محوطه‌های بررسی شده به‌دست آمده است. او از ارسال بخشی از سفال‌های به‌دست آمده از بررسی‌های فصل نخست باستان‌شناسی در جزیره ابوموسی برای تعیین قدمت آنها به پژوهشکده مرمت و حفاظت پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی خبر می‌دهد.
اسماعیلی جلودار به همشهری می‌گوید: بخشی از سفال‌های به‌دست آمده در جزیره ابوموسی متعلق به دوران صفوی است اما تعدادی دیگر از این سفال‌ها که شناسایی آنها ممکن نبود به پژوهشکده حفاظت و مرمت ارسال شده است تا آنها قدمت سفالینه‌ها را اعلام کنند.

سرپرست هیأت بررسی‌های باستان‌شناسی در جزیره ابوموسی با اشاره به پیمایش‌های انجام شده برای جمع‌آوری شواهد سطحی از وجود محوطه‌های تاریخی در ابوموسی، گفت: پیمایش‌ها تنها در لکه‌های کوچکی از جزیره ابوموسی با همکاری پژوهشگاه و پژوهشکده باستان‌شناسی، مسئولین جزیره ابوموسی و همچنین پشتیبانی اداره میراث فرهنگی هرمزگان انجام شد. اما آنچه از آن با عنوان باستان‌شناسی زیر آب یاد می‌شود آیا در جزیره ابوموسی و در بررسی‌های باستان‌شناسی نیز به‌کار خواهد آمد؟

سرپرست بررسی‌های باستان‌شناسی در جزیره ابوموسی می‌گوید، خیر این امکان در جزیره ابوموسی وجود ندارد. به گفته او، برخی کناره‌های ابوموسی بسیار عمیق است و امکان به‌دست آوردن شواهد از اعماق وجود ندارد. با ارائه نخستین شواهد از وجود محوطه‌های تاریخی و باستانی تنها در بخش کوچکی از جزیره ابوموسی، باستان‌شناس‌ها در انتظار موافقت سازمان میراث فرهنگی با شروع فصل جدید مطالعات باستان‌شناسی در جنوبی‌ترین جزیره ایران هستند.

کشف شواهد سطحی در بررسی‌های باستان‌شناسی در ابوموسی که از وجود قطعی 5محوطه تاریخی در این جزیره خبر می‌دهد، انتظارها برای مراقبت از محوطه‌های بررسی شده در این جزیره را افزایش داده است. به گفته باستان‌شناس‌ها کشف محوطه‌های تاریخی در جزیره ابوموسی، مسئولیت مسئولان این جزیره و اداره کل میراث فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری استان هرمزگان در نگهداری و صیانت از محوطه‌های شناسایی شده را بیشتر کرده است تا پس از موافقت سازمان میراث فرهنگی برای ادامه مطالعات باستان‌شناسی، فصل دوم بررسی‌های باستان‌شناسی در جنوبی‌ترین جزیره ایران آغاز شود.