در هر 4ثانیه یک نفر در دنیا به زوال عقل مبتلا میشود.پیشبینیها بر این است که تا سال 2050تعداد این بیماران از 44میلیون نفر به 135میلیون نفر افزایش یابد. این بیماری در حال حاضر سالانه 37میلیارد یورو هزینه دارد. این هفته سران اقتصادی کشورهای جیهشت در لندن دور هم جمع خواهند شد تا در مورد مقابله با این بیماری مخرب و پیشرونده مذاکره کنند. حال باید دید دانشمندان درصورت حمایت مالی و سیاسی برای مقابله با این بیماری چه خواهند کرد.
اگر روزی پزشکتان بگوید که شما دچار زوال عقل شدهاید شاید فکر کنید که این مراحل اولیه بیماری است درحالیکه اینگونه نیست. حدود 10تا 15سال پیش از اینکه تستهای حافظه نشان دهند شما دچار زوال عقل هستید، سلولهای مغز شروع به مردن کردهاند. در این مرحله یکپنجم مراکز اصلی حافظه خواهند مرد. به همین دلیل است که داروهایی که پزشکان تجویز میکنند دیگر اثر چندانی ندارند و به گفته پروفسور نیکفاکس از بیمارستان ملی نورولوژی و جراحی مغز و اعصاب در لندن تمرکز بر تحقیق در مورد علائم بیماری زودتر از وقوع آن اهمیت حیاتی دارد.
به گزارش بخش سلامت بیبیسی پیشرفتهای خوبی در سالهای اخیر صورتگرفته و در حال حاضر امکان مشاهده پروتئینهای آسیبدیده در بیماری آلزایمر توسط اسکنهای مغزی فراهم شده، اما نکته چالشبرانگیز این است که چطور از این امکان برای پیشگیری زوال عقل استفاده کرد پروفسور نیک فاکس از این دستاورد بسیار خوشحال است و امیدوار است روشهای تشخیص زودهنگام با بررسی خون افراد زود به نتیجه برسد.
زوال عقل چیست؟
بیماری دمانس یا زوال عقل تنها یک بیماری نیست. آلزایمر معروفترین آنهاست. دانشمندان تلاش میکنند تکنیکهایی را پیدا کنند که این تفاوتهای انواع زوال عقل را بیابند.دکتر اریک کارن، رئیس مرکز تحقیقات آلزایمر انگلیس درباره تأثیر داروهای جدید گفت: برنامه بعدی این است که ببینیم اگرداروی جدید سولانزوماب در آلزایمرهای خفیف مؤثر باشد، کمکم مراحل تشخیص بیماری را با استفاده از این دارو عقب ببریم و به جایی برسیم که بتوانیم بهترین و بیشترین تأثیر را از این دارو بگیریم.
البته که درمان زوال عقل یکرؤیاست اما شاید کاهش سرعت بیماری برای برخی یک موهبت باشد. تأخیر 5ساله در بروز زوال عقل میتواند افرادی را که با این بیماری زندگی میکنند به نصف کاهش دهد. هماکنون داروهایی برای بیماران زوال عقل تجویز میشود که به آنهاکمک میکند تا با شرایط جدیدشان کنار بیایند.
داروها میتواند باعث بیشترشدن سیگنالهای شیمیایی بین سلولهای زنده مغز شوند آخرین دارویی که برای این بیماری ساخته شده ممانتین است که آن هم مربوط به سال 2003است. پس از آن هیچ داروی جدیدی تولید نشده است. دکتر رونالد پترسون، مدیر مرکز تحقیقات بیماری آلزایمر در کلینیک مایو، ایالات متحده آمریکا، بیبیسی گفت: وحشتناکبودن ماجرا زمانی خود را نشان میدهد که بدانید میلیاردها دلار برای تحقیق در این زمینه سرمایهگذاری شده است. در حال حاضر 44میلیون نفر در دنیا به این بیماری دچار شدهاند و این اصلا رقم کمی نیست.
عوامل مؤثر در زوال عقل
سن بزرگترین عامل بروز زوال عقل است. به قول دکتر بابک قراییمقدم، جراح مغز و اعصاب افزایش حساسیت کشورهای صنعتی در مورد این بیماریها بهدلیل این است که رفاه اقتصادی باعث افزایش طول عمر مردمان این کشورها شده است. بنابراین به لحاظ آماری تعداد این افراد در این کشورها بیشتر است. علائم خفیف این بیماری از سن 65سال میتواند بروز کند و در 80سالگی نوع شدید آن افراد را مبتلا کند.
اگر بخواهید سرطان ریه نگیرید میتوانید سیگار نکشید. اگر بخواهید بیماریهای قلبی نگیرید باید ورزش کنید اما اگر بخواهید بیماریهای زیرمجموعه زوال عقل نگیرید، دانشمندان هیچ راهحل قطعیای را به شما پیشنهاد نمیکنند. دکتر قرایی مقدم عوامل خطرساز زیادی را برای این بیماری ذکر کرد و گفت: گفته میشود که اگرمغز را به فعالیت وادار کنیم احتمالا میتوانیم خطر ابتلا به آلزایمر را کاهش دهیم. یکی از شایعترین دلایل بروز زوال عقل سکتههای مغزی و قلبی است. بنابراین هر چقدر بتوانیم با ورزش و تغذیه مناسب، کنترل دیابت و کلسترول، استرس و سیگارنکشیدن جلوی این سکتهها را بگیریم امکان بروز زوال عقل به تأخیر انداخته میشود.
دانستههای بشر در برابر این بیماری در حال شیوع کم است؛ به گفته دکتر قرایی مقدم گفته میشود ژنتیک در بروز این بیماریها بهخصوص آلزایمر تأثیرگذار است. همچنین کسانی که مبتلا به سندروم داون هستند بهدلیل اختلال در کروموزوم 21علائم آلزایمر در 40- 30سالگی این افراد بروز پیدا میکند.
اما مکانیسم آلزایمر بدینگونه است که یک سری از پروتئینها در مغز وجود دارند که بهصورت غیرطبیعی در فضای بین بافتی تهنشین میشوند در نتیجه تهنشینی این پروتئینها روند التهابی در این قسمت ایجاد میشود و عملا بیماری آلزایمر ظهور پیدا میکند. این اتفاق در قسمتهایی از مغز رخ میدهد که مربوط به حافظه کوتاهمدت است و کمکم نقاطی از مغز را درگیر میکند که مربوط به تصمیمگیریها و شعور کلی انسان است.بسته به نوع دمانس سرعت تخریب سلولها متفاوت است. در نوع حاد، روند تخریب بهگونهای است که فرد ظرف 2تا 3سال فوت میکند.