به گزارش پایگاه رسمی معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد، حسن نمکدوست تهرانی، عضو شورای سیاستگذاری بیستمین جشنواره مطبوعات در بیان ضرورت بررسی آثار گروه «گزارشنویسی» در دو بخش «گزارش» و «گزارش تحقیقی» اظهار داشت: «دلیل شورای سیاستگذاری برای اتخاذ این تصمیم، جلب توجه بیشتر روزنامهنگاران به گزارش تحقیقی بود.»
وی ادامه داد: «متأسفانه این گرایش مهم در گزارشنویسی چنانکه باید در میان همکاران مورد توجه نیست که البته دلایل مادی و غیرمادی خود را دارد. اما به هر حال یکی از تکنیکهایی که بسیار میتواند به جذب مخاطب و تأمین نیازهای آن در رسانههای خبری به ویژه مطبوعات پاسخ بدهد گزارشهای تحقیقی است.»
نمکدوست با اشاره به اینکه موضوع اصلی گزارشهای تحقیقی، آشکار کردن یک موضوع پنهانمانده است، گفت: «گزارش تحقیقی، گزارشی عمقی از فسادهای سیاسی و اقتصادی، نقض حقوق شهروندان، جنایتهای پیچیده و نظایر آن است.»
وی عامل زمانی را یکی از مهمترین موانع مادی موجود در تهیه گزارشهای تحقیقی عنوان کرد و افزود: «ممکن است تهیه یک گزارش تحقیقی، گاه چند ماه وقت یک روزنامهنگار را بگیرد درحالیکه بسیاری از روزنامهها و خبرگزاریها امکان تأمین مالی چنین پروژهای را نداشته باشند.»
این استاد روزنامهنگاری، موانع غیرمادی و دشواریهای موجود بر سر راه روزنامهنگار برای پی بردن و انتشار حقایق را فراوان دانست و افزود: «اینکه جشنواره امسال توجه ویژهای به بخش گزارش تحقیقی داشته است به معنای نادیده گرفتن این موانع مشقتبار و گاه دردسرساز روزنامهنگاری تحقیقی نیست، بلکه بیشتر به منظور قدردانی از کسانی است که با وجود تمام محدودیتها و مشکلات میکوشند به اینگونه مهم روزنامهنگاری توجه داشته باشند و همچنین، یادآور اهمیت آن در میان مجموعه وظایف روزنامهنگاری است.»
وی با بیان اینکه برخی گمان میکنند گزارشهای مفصل یا گزارشهایی که در آنها از جنبههای مختلف به یک رویداد پرداخته شده الزاماً گزارش تحقیقی هستند، خاطرنشان کرد: «هدف و مضمون اصلی گزارشهای تحقیقی، روشنگری و افشای موضوعاتی است که پنهان ماندنش نفعی را عاید کسانی میکند و فاش شدنش منافع جامعه را تأمین مینماید.»
این عضو شورای سیاستگذاری جشنواره مطبوعات با اشاره به اینکه در جشنواره بیستم، در گروه «خبر»، 2 اثر گزینش شده و مورد تشویق قرار میگیرد، اظهار داشت: کمتوجهی به خبر و معیارهای آن به خصوص تولید خبر اختصاصی، تنظیم، روایت درست خبر و رعایت قواعد انصاف، بیطرفی و توازن در تنظیم خبر، از جمله موضوعهایی است که تقریباً در همه جشنوارهها با آن مواجه هستیم.
وی در ادامه با تأکید بر اینکه خبر، مهمترین تولید روزنامهنگاران بوده و از خبر است که دیگر گونههای رسانهای مانند گزارش، مصاحبه و مقاله زاده میشود، تصریح کرد: «در این جشنواره سعی شده با اختصاص دو جایگاه به خبرهای منتخب، توجه همکارانمان را بیشتر به ساحت خبر جلب کنیم. همین کمتوجهی به خبر متأسفانه دارد به شکلگیری روزنامهنگاری پشت میزنشین و یادداشتمحور یا نوعی از روزنامهنگاری که کارش عمدتاَ مرور رخدادهای گذشته است دامن میزند؛ در حالی که ذات پویای روزنامهنگاری با ذات پرتکاپوی خبر معنا میشود.»
این پژوهشگر عرصه رسانه در بیان راهکارهایی برای ترغیب روزنامهنگاران چیرهدست و با سابقه به مشارکت بیشتر در جشنواره مطبوعات، به محدودیتها و دشواریهای که بویژه در چند سال گذشته بر مطبوعات و رسانههای خبری وارد شده است اشاره و تصریح کرد: به هر حال همکاران روزنامهنگار بحثهای جدی و فراوانی درباره وضعیت شغلی، فضای آزاد برای فعالیت و مباحث حرفهای و صنفی دارند که باید حل شوند.
نمکدوست با اظهار امیدواری از اینکه جشنواره بیستم مطبوعات، سرآغاز شکلگیری آیندهای امیدبخش برای رسانهها باشد، اظهار داشت: همین که امسال تعداد شرکتکنندگان در جشنواره بیشتر از سالهای پیش است نشان میدهد که همکاران مطبوعاتی با وجود همه دغدغهها و ناملایماتی که تحمل کردهاند برای گفتوگو پا پیش میگذارند و به نظرم مسئولان باید از این فرصت مناسب به خوبی بهره بگیرند.