از آنجایی که تمام تصمیمگیریها و فعالیتهای دست و پا و تمام واکنشهای ارادی و غیرارادی انسان ناشی از فعالیت مغز است، حفظ آن و جلوگیری از زوالش از ضروریات محسوب میشود. کار مغز نظارت متمرکز بر سایر اندامهای بدن است.
مغز با تولید الگوهای فعالیت ماهیچهها یا با هدایت مواد شیمیایی تراوشی که هورمون نام دارند، بدن را کنترل میکند.
این کنترل متمرکز سبب پاسخ سریع و هماهنگ به تغییرات محیط میشود. برخی انواع پایهای پاسخ مانند بازتاب یا رفلکس عصبی میتواند توسط طناب نخاعی یا گرهها ایجاد شود، اما کنترل پیچیده و هدفمند بر رفتارها بر پایه حسهای ورودی پیچیده نیازمند توانایی یکپارچهسازی اطلاعات در یک مغز متمرکز است. از همین رو است که سالیان سال دانشمندان در نقاط مختلف دنیا تحقیقات زیادی را برای دانستن این مسئله که چگونه میتوان مغز را در برابر آسیبها و زوال عقل (آلزایمر) حفظ کرد، انجام دادهاند.
در سالهای اخیر نیز مطالعاتی بهمنظور پی بردن به این نکته که چگونه میتوان مغز را از آسیب سکته مغزی نجات داد، انجام گرفته است. علاوه بر این، محققان همواره بهدنبال ارائه راهکارهایی برای تقویت شناخت در مغز بودهاند. در همین زمینه اخباری در روزهای اخیر انتشاریافته مبنی بر اینکه غوطهورشدن در آب گرم میتواند در باز شدن عروق و جریان بهتر خون در مغز و حتی قلب تأثیرگذار باشد. این اخبار برگرفته از نتیجه تحقیقاتی است که اخیرا در دانشگاه آلابامای آمریکا انجام گرفته است. محققان این تحقیق همچنین اعلام کردهاند که شنا در آبگرم میتواند قدرت شناختی انسان را افزایش دهد.
به گفته دکتر فرزاد اشرافی، متخصص مغز و اعصاب در مصاحبه با همشهری زمانی که سر و بدن انسان با آبگرم تماس پیدا میکند بهطور منطقی عروق منبسط میشود، این مسئله را میتوان با انجام تست دیاکسید کربن دریافت. اما در مورد عروق مغز و تأثیر گرما بر فعالیت مغز نمیتوان به صراحت سخن گفت چرا که عروق مغز، عروقی سطحی نیستند و عمقی محسوب میشوند بنابراین نمیتوان بهطور دقیق بر تأثیر آبگرم بر عروق مغز سخن گفت. در مورد اینکه قدرت شناخت مغز در تماس سر و بدن با آبگرم افزایش مییابد نیز نمیتوان نظر دقیقی ارائه داد و تنها پس از پت اسکن یا فاکشنال امآرآی میتوان در اینباره اظهارنظر کرد، البته این مسئله ثابت شده که ورزش میتواند تأثیر مطلوبی بر اختلال شناختی که از ناحیه تمپورال مغز ناشی میشود، بگذارد. ورزش حتی میتواند در کاهش ابتلای افراد به سکته مغزی مؤثر باشد.
از سویی دیگر نیز اثبات شده که فعالیتهای ورزشی و مطالعه کتاب میتواند در تقویت قدرت شناخت مغز تأثیر داشته باشد و همچنین باعث پیشگیری از زوال عقل یا آلزایمر یا کندشدن روند ابتلا به آن شود. تحقیقات محققان استرالیایی نیز در سالهای اخیر نشان داده است که آب و هوای گرم تأثیر مطلوبی روی فعالیت مغز میگذارد.
طبق جدیدترین تحقیقاتی که پژوهشگران استرالیایی انجام دادهاند، اثر آب و هوای گرم بر سلامتی انسان بسیار خوب است؛ چون اثرات مثبت روی رفتار انسانها دارد و برای مغز بسیار فایده دارد. مطالعات این محققان نشان داد که آب و هوای گرم موجب میشود تا افراد احساس شادی کنند و از غم و افسردگی دور شوند. شرح و نتایج این مطالعه همچنین نشان داد که آب و هوای گرم نسبت به آب و هوای ابری و بارانی افراد را خوشحال و سرحال میکند و گرمای حاصل از آب و هوای گرم، جذب حرارت و انرژی را در بدن افزایش میدهد. گفتنی است افراد در آب و هوای گرم کمتر به بیماریها دچار میشوند.