در اين روز، جابربن عبدالله‌انصاري از مدينه به كربلا آمد و او نخستين كسي بود كه امام حسين(ع) را زيارت كرد و چند روز در آنجا به عزاداري پرداخت. اما اين همه توصيه به اهميت اربعين تنها براي يك ختم روز چهلم نمي‌تواند باشد؛ اربعين حرف‌هاي مهم‌تر از اينها با ما دارد.
جامانده‌ها از كاروان كربلا چكار كنند؟
به همان اندازه كه مجاهدت‌هاي امام‌حسين(ع) در شكل‌گيري حماسه عاشورا تا امروز عامل بسياري از آزادي‌خواهي‌ها و شناخت يزيد‌ها و... شده، تلاش حضرت زينب(س)، امام سجاد(ع) و بازماندگان عاشورا هم در نشر اين حماسه مهم بوده است. امروز اگر ما هم دوست داريم خودمان را به رازهاي اربعين پيوند بزنيم و اگرچه از پيادهروي اربعين جامانده‌ايم اما اربعيني باشيم، مي‌توانيم همه هنرمان را به‌كار بگيريم تا بشويم مبلغ اربعين. مثلا:
اگر كسي تسلط خوبي به‌كار رسانه‌اي دارد، مي‌تواند خاطره زائران سال‌هاي قبل را كه احتمالا در همين نزديكي‌ها مي‌توان آنها را پيدا كند به بروشوري تبديل و روز اربعين به مردم بدهد تا از امروز علاقه‌مندان سال بعد پيادهروي اربعين بيشتر شوند.
اگر كسي به زبان انگليسي و... مسلط است مي‌تواند در تبديل اطلاعات شناخت امام حسين(ع) به زبان‌هاي ديگر دست بزند و آن را در شبكه‌هاي خارجي منتشر كند.
هراستعدادي كه داريم از آن براي بزرگداشت اربعين استفاده كنيم مثلا برگزاري مراسم اربعين، مداحي كردن يا سرودن شعر همانطور كه امام صادق(ع) فرمودند:
هركس يك بيت شعر درباره حادثه عاشورا بگويد و كساني را با آن بيت شعر بگرياند، خداوند بهشت را بر او واجب خواهد كرد. يعني همانطور كه تلاش امام سجاد(ع) و حضرت زينب(س) تبليغ درست و آگاهي بخشي در برابر تبليغ يزيد زمانشان بود امروز هم ما بايد ادامه‌دهنده آن مسير فرهنگي باشيم.
از حالا براي اربعين سال آينده خود از خداوند، سفر كربلا را بخواهيد تا شما هم جزو كاروان پيادهروي تا كربلا باشيد؛ چراكه از امام صادق(ع) نقل شده است: «هيچ‌كس نيست مگر اينكه در روز قيامت آرزو مي‌كند كه اي كاش امام حسين را زيارت كرده بودم زماني كه احترام به زائران امام حسين را مي‌بيند.» سفر كربلا علاوه بر هزاران ثواب معنوي، بسياري از مشكلات دنيايي زائران را هم حل مي‌كند.
درست است كه امسال قسمت نشد زائر كربلا شويد اما اگر يادتان به اين جمله باشد كه« كل ارض كربلا و كل يوم عاشورا» كمي دلگرم مي‌شويد. به كتاب مفاتيح، بخش‌ماه صفر، روز بيستم مراجعه كنيد تا درباره مستحبات اين روز بيشتر بدانيد. يكي از كارهاي خوب روز اربعين خواندن زيارت اربعين است. اين دعاي كوتاه يادگاري است كه از امام عسكري(ع) به ما رسيده و در آن سلام‌ها و ذكرهاي زيبايي از تلاش‌هاي امام‌حسين شده است. اگر بخواهيم يادگاري با معرفتي از اربعين امسال برداريم، مي‌توانيم به يك جمله زيارت اربعين خوب فكر كنيم تا آن را براي زندگي خود ماندگار كنيم: در بخشي از زيارت اربعين آمده كه امام حسين خون دل خورد تا ما مردم از جهالت بيرون بياييم.
راستي يك ساعت در اربعين امسال را به مرور زندگي شخصي خود بپردازيم. آيا ما در زندگي دوست داشتن‌هايمان به‌خاطر خدا و دلگيري‌هايمان از روي تبري است؟ امام حسين(ع) امروز زمان ما و يزيد امروز زمان ما كيست؟ ما امروز در صف امام حسين(ع) هستيم يا كوفيان يا يزيديان؟
وقتي امام زمان روضه مي‌خواند: اگر امسال هوس روضه شنيدن كرديد، مي‌توانيد به كتاب مفاتيح مراجعه كنيد و زيارت ناحيه مقدسه را بخوانيد. اين زيارت از زبان امام زمان(عج) روايت شده و روضه‌اي بدون افراط و تفريط است.
زيارت عاشورا زمان ندارد. سرمشق زندگي در مرز بندگي و با الگوي امام حسين است كه از خوبي‌هايش زياد براي ما گفته‌اند. اربعين مي‌شود زيارت عاشورا را كامل خواند يعني با ذكرهاي صدتايي. در زندگي آيت‌الله بهجت آمده است كه ايشان 50سال زيارت عاشورا با ذكرهاي صدتايي را ترك نكردند حتي درآخرين روز زندگي‌شان.
نذر يعني كاري را براي رضاي خدا انجام دادن كه اغلب بعد از حاجت‌خواهي انجام مي‌شود. بسياري از دوستان اهل‌بيت با بخشي از درآمد خود كه گاهي چندان زياد هم نيست، دوست دارند در ايامي مانند اربعين نذري بدهند اما محور قبول هر نذري اخلاص و براي خدا بودن است كه اين هيچ وقت نبايد فراموش شود و با اين حساب ديگر كم و زياد بودن نذري اهميت پيدا نمي‌كند. شكل نذري‌ها را دل افراد تعيين مي‌كند اما برخي نذري‌ها كه اتفاقا هزينه زيادي دارد و در كنار آفت‌هاي زيادي مثل تجمل‌گرايي‌و... هم بر افراد تحميل مي‌كند، اصلا در اسلام سابقه ندارد كه تازه بعضي‌ها برايش خواص مهمي را هم بيان مي‌كنند. مراقب بودن از اينكه نذري دادن براي عابرين خيابان، مأموران شهرداري و... زحمت ايجاد نكند از ريزه‌كاري‌هايي است كه گاهي كل نذر را تحت‌تأثير قرارمي‌دهد. نذري‌هاي شريكي فرصت خوبي است تا افراد در حد توان خود و با اخلاص به هم كمك كنند تا از طريق يك كار دسته جمعي هدفي را به انجام برسانند. چه خوب كه خداي باسخاوت هيچ اجري را به‌خاطر فعاليت شريكي از تك‌تك نذر‌كنندگان دريغ نمي‌كند. نذر كارهاي عملي مثل تميز كردن خيابان، تعمير وسايل مسجد، نذر كارهاي علمي مثل آموزش به افراد ناتوان، نذر كارهاي فرهنگي مثل آموزش مسائل ديني به تعدادي از فاميل‌ها به شكل‌هاي دوست‌داشتني و... هم مي‌تواند نذر شما باشد.
راز روز چهلم
براي يكي مثل ما كه در قرن ارتباطات و هزاران سال بعد از عاشورا زندگي مي‌كنيم، ديگر نمي‌توان آرزو كرد كه عاشوراي سال 61 هجري دوباره تكرار شود تا ما هم بشويم يكي مثل 72 تن اما هنوز هم مي‌توانيم پيغام‌بر عاشورا شويم؛ نمونه‌اي مانند حضرت زينب(س). اربعين امام حسين(ع)، شروع يك كار فرهنگي بود كه هرساله هم تكرار مي‌شود و مي‌خواهد نيم روز عاشورا را براي هميشه زنده نگه دارد. معني اين حرف‌ها اين نيست كه خدا نمي‌تواند عاشورا را زنده نگه دارد بلكه اين تلاش‌هاي ما، مي‌تواند سهم ما باشد از درياي خوبي‌هايي كه امام حسين با خود دارد.
ثروت، قدرت و دستگاه‌هاي تبليغاتي همه دست به‌دست هم دادند تا بعد از عاشورا، همه‌‌چيز با شهادت 72تن تمام شود اما نخستين جرقه سفر به كربلا با حضور جابربن عبدالله‌انصاري اين فكر را باطل كرد. اين يعني اگر صدها شبكه ماهواره‌اي و... هم امروز قدرت خبرپراكني را در دست داشته باشند باز هم مي‌توانيم با كارهاي خوب و سنجيده و با اخلاص، بر تبليغ آنها غلبه كنيم، به شرط آنكه خود را در مسير جريان هدايت خوبان هم قرار دهيم.
براي همه كساني كه دلشان مي‌خواهد بهتر و عاقلانه‌تر زندگي كنند، كشتي امام حسين(ع) هم بزرگ‌تر است و هم جادارتر و آنها كه از وصل شدن به عاشورا جا مانده‌اند اين بار با فرصت اربعين فرصت وصل شدن به امام‌حسين(ع) را پيدا مي‌كنند.
يكي از رسم‌هاي توصيه شده براي برگزاري شكوهمند مراسم اربعين پيادهروي اين روز است اما چرا؟
آيت‌الله بهجت درباره نقش پيادهروي روز اربعين مي‌گويد: روايت است كه امام زمان(عج) كه ظهور فرمايند ندا مي‌كند به اهل عالم، اَلا يا اَهلَ العالَم اِنَّ جَدِي الحُسَين قَتَلُوهُ عَطشاناً... امام زمان خودش را به واسطه امام‌حسين(ع) به همه عالم معرفي مي‌كنند... . بنابراين در آن زمان بايد همه مردم عالم، حسين(ع) را شناخته باشند... اما الان هنوز همه مردم عالم، حسين(ع) را نمي‌شناسند و اين تقصير ماست، چون ما براي سيدالشهدا(ع) طوري فرياد نزديم كه همه عالم صداي ما را بشنود. پيادهروي اربعين بهترين فرصت براي معرفي حسين(ع) به عالم است.
اربعين از ما تلاش براي تبعيت از امام زمان عصر خودمان را مي‌خواهد. اين همان توجه بزرگداشت ايام‌الله است كه قرآن ما را به آن سفارش مي‌كند.
مهم‌ترين عمل روز اربعين، زيارت امام‌حسين(ع) است كه نور‌علي نور آن مي‌شود زيارت با پاي پياده. امام صادق(ع) درباره ثواب زيارت امام‌حسين(ع) با پاي پياده ميفرمايد: كسي كه با پاي پياده به زيارت امام حسين(ع) برود، خداوند به هر قدمي كه برمي‌دارد يك حسنه برايش نوشته و يك گناه از او محو ميفرمايد و يك درجه مرتبه‌اش را بالا مي‌برد. وقتي به زيارت رفت، حق تعالي 2 فرشته را موكل او ميفرمايد كه آنچه خير از دهان او خارج مي‌شود را نوشته و آنچه شر و بد است را ننويسند و وقتي برگشت با او وداع كرده و به وي مي‌‌گويند: اي ولي خدا! گناهانت آمرزيده شد و تو از افراد حزب خدا و حزب رسول او و حزب اهل‌بيت رسولش هستي. به خدا قسم! هرگز تو آتش را به چشم نخواهي ديد و آتش نيز هرگز تو را نخواهد ديد و تو را طعمه خود نخواهد كرد.
پيشنهاد‌هاي يك اربعين بامعرفت
زيارت كربلاي ايران: در ايران امامزاده واجب‌التعظيمي وجود دارد كه در شأن ايشان آمده است، زيارت ايشان مانند زيارت امام‌حسين(ع) است. صحبت از امامزاده عبدالعظيم‌حسني در شهر‌ري واقع در تهران است. ايشان از نوادگان امام حسن‌مجتبي(ع) و از عالمان وارسته و راويان حديث مورد اعتماد اهل‌بيت(ع) بوده‌اند.
اگر قصد زيارت حضرت عبدالعظيم را كرديد، بهتراست بدانيد كه در جوار ايشان 2 امامزاده ديگر هم قرار دارد.
اگر دلتان خيلي با سفر كربلا بوده است اما قسمت نشده، به قصد زيارت كربلا مي‌توان در مناطق نزديك خودتان پيادهروي كنيد و با ظاهري عاشورايي، محبت‌تان را به امام حسين(ع) اعلام كنيد. بعضي‌ها در اين روز از حرم حضرت معصومه(س) تا جمكران يا از مناطقي در تهران تا حرم حضرت عبدالعظيم يا طي مسافتي تا حرم امام رضا(ع) را پياده مي‌روند و با خود سربند و پرچم و... حمل مي‌كنند.
گاهي دليل جاماندن از كاروان پيادهروي كربلا، نگهداري از بچه‌ها مي‌شود. بهتر است به جاي آنكه بخواهيد ناراحت باشيد و... به اين فكر كنيد كه مي‌توانيد با يك برنامه‌ريزي از روز اربعين بهانه‌اي براي تربيت نسل آينده محبين و پرچم‌داران امام‌حسين(ع) درست كنيد. اگر اربعين را بزرگداشت كارهاي زينبي براي قيام امام حسين(ع) بدانيم، آن وقت تربيت حسيني فرزندان، خودش مي‌شود عين ياري امام‌حسين(ع) كه از تصميم به بارداري تا تربيت هر دوره سني را شامل مي‌شود.