تاریخ انتشار: ۸ دی ۱۳۹۳ - ۰۷:۵۰

علی نعمتی شهاب: برندها هویت یکتای یک کسب‌وکار را مشخص و آن را از رقبا متمایز می‌کنند. اما آیا تا به‌ امروز به این فکر کرده‌اید که شما هم یک برند هستید؟ مثل دنیای کسب‌وکار، هویت متمایز و واحد معنابخش شخصیت شما، همان برند شماست.


كمي فكر كنيد. در هر محيط اجتماعي- خانواده، محله، شهر و...- بسياري از افراد با يك «لقب» يا يك «ويژگي» شناخته مي‌شوند؛ مثلا حسن آقا نانواي قابلي است، فاطمه خانم دستپخت بي‌نظيري دارد، حاج احمد در كار خير و راه انداختن كار مردم است و... . در سازمان‌ها و اصناف هم همين‌گونه است؛ آقاي «الف» همه آيين‌نامه‌ها و قوانين سازمان را بلد است، خانم «ب» هميشه نظرات كارشناسي خوبي در مورد اين موضوع دارد، آقاي «پ» مي‌داند فلان كالا را از كجا برايت تهيه كند و... .

برند شخصي چيست؟

بسياري از ما زمان زيادي را براي شكل‌دهي به رزومه مكتوب‌مان صرف مي‌كنيم؛ چه با كسب تجربه باشد و چه با آموزش و اهميت چنداني به تأثير برند شخصي‌مان روي موفقيت‌مان در زندگي و كارمان نمي‌دهيم. اما اصل ماجرا اينجاست كه برند شخصي، تأثيرگذاري و اهميت بيشتري دارد تا رزومه مكتوب و سوابقي كه بيشتر به چشم خودم مي‌آيد تا ديگران!

برند شخصي يعني عقايد و نظرات ديگران در مورد شما به‌عنوان دوست، همكار، رهبر و هر نقش ديگري كه در زندگي شخصي و شغلي‌تان ايفا مي‌كنيد. برند شخصي، تصويري است كه از عملكرد واقعي و تعامل و ارتباط احساسي‌اي كه در اين نقش‌ها از خود بروز مي‌دهيد و به‌تدريج و در طول زمان در ذهن و قلب ديگران شكل مي‌گيرد و منجر به ايجاد يك هويت متمايز براي شما در ذهن اعضاي خانواده، دوستان و آشنايان، همكاران و تمامي افرادي كه شما را مي‌شناسند، مي‌شود.

اين هويت متمايز، همان تخصص يا كليدواژه اصلي كسب‌وكار/ حرفه شماست. برند شخصي براساس شايستگي‌هاي اصلي شما در راستاي تخصص‌تان ساخته مي‌شود. در واقع، ابزار و بستر شناساندن توانمندي‌هاي شما در دنياي واقعي و در ميان مخاطبان مورد نظر شماست. برند شخصي، همانند برند كسب‌وكار يك ابزار بسيار مهم براي بازاريابي و موفقيت در دنياي حرفه‌اي‌هاست.

از كجا شروع كنم؟

براي شروع طراحي برند شخصي خودتان، ابتدا بايد كشف كنيد چه‌كسي هستيد و بايددر ذهن ديگران چگونه به ياد آورده شويد. براي اين منظور از خودتان اين سؤال‌ها را بپرسيد:
چه چيزي من را در قياس با ديگران بي‌همتا مي‌سازد؟
استعدادهاي من كدام‌اند؟
چه چيزهايي مرا از سايرين متمايز مي‌كنند؟
من موفقيت را چطور تعريف مي‌كنم و اساسا به‌دنبال چه نوع موفقيتي هستم؟
مخاطب من كيست؟ چه‌كسي را مي‌خواهم تحت‌تأثير قرار دهم و با او كار كنم؟
من چگونه مي‌توانم برند خود را معرفي و عرضه كنم و موقعيت آن را در بازار كار ارتقا بخشم؟
مي‌خواهم وقتي مردم اسم مرا مي‌شنوند ياد چه چيزي بيفتند؟
بعد از پاسخ دادن به اين سؤالات زمان طراحي هويت برند شخصي فرا مي‌رسد. برند شخصي شما واجد تمامي ويژگي‌هايي است كه يك برند كسب‌وكاري دارد. فعلا به اين ويژگي‌ها در مورد خودتان فكر كنيد:
1- هويت برند شما: تخصص شما و ويژگي‌هاي شخصيتي شما. همان هويت كاري كه دوست داريد آن را بشناسند.
2- نام برند شما: مي‌تواند نام شما باشد يا يك نام كه بازتابنده هويت برند شما باشد.
3- ارزش برند شما: ديگران- اعم از همكاران، دوستان و... البته مشتريان، سازمان‌هاي همكار و... از در ارتباط بودن با شما چه چيزي به‌دست مي‌آورند؟ تخصص شما؟ شبكه ارتباطي‌تان؟ شايد هم يك احساس خوب؟ يا چيز ديگر؟ خوب است كه خودتان بدانيد چه ارزشي براي ديگران داريد!

چگونه يك برند شخصي جذاب خلق كنيم؟

ساختن برند شخصي مانند هر كار ديگري نيازمند داشتن انگيزه، صبر و تلاش است اما در اين مسير ما مي‌توانيم از ابزارهاي مختلفي كه در دسترس‌مان هستند، استفاده كنيم. يك برند شخصي موفق و اثرگذار از 3 عنصر اصلي تشكيل مي‌شود. اين 3 عنصر كليدي عبارتند از:

1- شايستگي: همه ما هميشه در مورد اهميت استعداد در موفقيت انسان‌ها شنيده‌ايم و خوانده‌ايم و حتي اين موضوع را در مورد خودمان نيز تجربه‌ كرده‌ايم. شايد هم به استعدادهاي خارق‌العاده ديگران غبطه خورده‌ايم. استعداد يك امر خدادادي است كه البته مي‌تواند پرورش داده شود (مثلا قدرت بدني را در دنياي فوتبال درنظر بگيريد). براي ساختن يك برند شخصي موفق اگر چه استعداد مي‌تواند اثرگذار باشد اما عاملي كه واقعا مهم است شايستگي است. شايستگي يك ويژگي مشخص يا توانمندي شماست كه مي‌تواند تأثيري در دنياي واقعي و ديگر انسان‌ها وجود بياورد. شايستگي معمولا اكتسابي است. بنابراين استعداد شما مي‌تواند شايستگي شما باشد؛ اما برعكسش برقرار نيست! شايستگي كليدي‌ترين عامل در ساخت و توسعه برند شخصي است. شما بايد حداقل يك شايستگي متمايز داشته باشيد و در آن در قياس با رقبا و همتايانتان عالي باشيد تا بتوانيد برند شخصي خود را روي آن شايستگي بنا كنيد؛ به‌عنوان مثال اگر چه قدرت بدني مي‌تواند به موفقيت يك فوتباليست كمك كند اما فوتباليست براي موفقيت نيازمند آشنايي با اصول پايه‌اي فوتبال مثل مهارت‌هاي پاس دادن، تغذيه سالم و مانند آنها نيز هست. اين مهارت‌ها شايستگي‌هاي يك فوتباليست براي موفقيت هستند.

2- نمايش: بزرگ‌ترين شايستگي‌ دنيا هم بدون نمايش يافتن به‌هيچ دردي نمي‌خورد. بنابراين شما لازم است شايستگي خودتان را ابتدا در عملكردتان به دنيا عرضه كنيد و سپس كيفيت بالاي عملكردتان را به‌كمك ابزارهاي برندسازي شخصي به دنيا و جامعه مخاطبان هدف‌تان بنمايانيد! اما چگونه مي‌توانيد اين كار را انجام دهيد؟ در دنياي امروز با گسترش كاربرد اينترنت ابزارهاي در دسترس شما براي به‌نمايش گذاشتن شايستگي‌هاي‌تان بسيار گسترده‌تر شده‌اند. بعضي‌از ابزارهايي كه به‌كمك آنها مي‌توانيد شايستگي‌هاي خود را به نمايش بگذاريد عبارتند از:
يك وبلاگ بسازيد و در حوزه شايستگي و تخصص مورد نظرتان توليد محتوا كنيد.
به‌جاي اتلاف وقت در رسانه‌هاي اجتماعي، به توليد محتواي مفيد و اثرگذار در حوزه تخصص‌تان بپردازيد و آن را با افراد موجود در شبكه دوستانتان به‌اشتراك بگذاريد.
تلاش كنيد با كمك اينترنت افراد حرفه‌اي و برجسته حوزه كاري خودتان را بشناسيد و با آنها ارتباط برقرار كنيد.
براي خودتان كارت ويزيتي تهيه كنيد و با حضور در نشست‌ها، سمينارها و نمايشگاه‌هاي تخصصي و علاوه بر ارائه مقاله يا سخنراني، به شبكه‌سازي حرفه‌اي با ديگر افراد متخصص و حرفه‌اي بپردازيد.
در مسابقات مربوط به حوزه تخصصي‌تان شركت و براي برنده شدن تلاش كنيد!

3- روحيه‌: با نشستن و غصه خوردن بابت نشدن‌ها هيچ شدن و رسيدني در كار نخواهد بود. شما بايد در تمامي مسير زندگي‌تان براي تحقق اهداف‌تان داراي انرژي و روحيه مبارزه‌طلبي براي مبارزه با نااميدي‌ها و موانع مسير باشيد. 2 عنصر بسيار كليدي در ساختن و داشتن روحيه در مسير خلق يك برند شخصي جذاب و اثرگذار عبارتند از:
اميد: پذيرش اينكه مي‌شود و بايد بشود و من مي‌توانم و مهم‌تر از همه اينكه مي‌خواهم!
مسئوليت‌پذيري: پذيرش اينكه اين مسير زندگي شخصي و شغلي من است و كنترل آن در دستان من است نه ديگران يا شرايط محيط بيروني.

در ستايش خاكستري بودن

وقتي كسي «من» را مي‌بيند يا وقتي اسم «من» شنيده يا خوانده مي‌شود، آن كسي كه در ذهن ديگران مي‌آيد، «منِ» واقعي نيست. اين «من» تصويري است از وجود واقعي من كه در ذهن ديگران ايجاد شده است. همه ما دوست داريم كه با زيباكردن اين تصويرِ ذهني ديگران نسبت به‌خودمان، در قلب ديگران ماندگار شويم. براي همين است كه هميشه همراه با انجام كارهاي خوب و نيك براي خودمان و ديگران و نمايش نقاط قوت‌مان، سعي مي‌كنيم تا كارهاي بد و نقاط ضعف‌مان را از ديگران بپوشانيم. خوبي در برابر بدي است كه معنادار است و زيبايي كارهاي بزرگ و موفقيت‌آميز، در كنار اشتباهات و شكست‌هاست كه آشكار مي‌شود. بنابراين يك برند شخصي جذاب، برندي است كه تنها با تكيه بر ويژگي‌هاي مثبت و توانمندي‌هاي ما ساخته نشده باشد. انسان‌ها ذاتا به آدم‌هاي واقعي و خاكستري سريع‌تر و بيشتر اعتماد مي‌كنند. بنابراين در ساخت برند شخصي‌تان، فراموش نكنيد كه هميشه بايد خود واقعي‌تان را همانطور كه هستيد تبديل به يك برند برجسته كنيد.

در لقب‌ها و ويژگي‌ها چند نكته مشترك و مهم وجود دارد:
معمولا ويژگي‌ها ذاتي نيستند و اكتسابي‌اند!
در دوره زماني طولاني پديد مي‌آيند.
وقتي ايجاد شوند، تغيير دادنشان كار بسيار مشكلي است.
نكته آخر، درد مشترك بسياري از افراد است. فرد در سازمان محل كارش، در ميان هم‌صنفانش، در ميان مشتريانش و... به صفتي معروف و شناخته مي‌شود كه شايد خودش آن را دوست نداشته باشد و در مقابل علاقه داشته باشد به صفت يا توانمندي ديگري شناخته شود.خبر خوب اين است كه كنترل اين لقب يا ويژگي شناخته شده در دستان خود شماست و تكنيك‌هاي برندسازي شخصي ناميده مي‌شود.