به گزارش خبرنگار بیبیسی از آتن، رهبر حزب یونانیهای مستقل پیشنهاد ائتلاف را پذیرفته است. به این ترتیب آلکسی سیپراس، رهبر حزب ضدریاضت اقتصادی سیریزا، بهزودی برای تشکیل دولت ائتلافی با رئیسجمهور این کشور دیدار خواهد کرد.
سیریزا دو کرسی کم دارد تا به اکثریت مطلق مجلس برسد و دولت آینده یونان را تشکیل دهد.
حزب سیریزا، حزب چپگرای رادیکال است که در مواضع اصلی با حزب راستگرای یونانیهای مستقل اختلافهای اساسی دارد اما موضع هر دو گروه در مخالفت با سیاست ریاضت اقتصادی مشترک است.
شب گذشته هواداران حزب پیروز انتخابات ساعتها در خیابان جشن و پایکوبی کردند.
پایان پنج سال رنج و تحقیر
آلکسی سیپراس، بامداد دوشنبه در بدو ورود به جمع هوادارانش قول داد به "پنج سال درد و تحقیر" پایان دهد و درباره بدهیهای بینالمللی یونان وارد مذاکره مجدد شود.
پیروزی سیریزا در انتخابات یونان، نگرانی درباره آینده این کشور در اتحادیه اروپا را افزایش داده است. این حزب مخالف سیاستهای ریاضت اقتصادی یونان برای بازپرداخت بدهیهای این کشور است.
در واکنش به این پیروزی، ارزش یورو، پول مشترک کشورهای اروپایی در مقابل دلار به پایینترین حد در ۱۱ سال گذشته رسیده است.
یونان برای بازپرداخت حدود ۲۶۸ میلیارد دلار بدهی سنگین بینالمللی، وارد یک دوره ریاضت اقتصادی شدید شد. ناراضی بودن رایدهندگان از این سیاست از دلایل اصلی پیروزی حزب سیریزا در انتخابات بود.
آقای سیپراس به هوادارانش قول داده بسیاری از سختگیریهای اقتصادی را لغو خواهد کرد.
با شمارش تقریبا تمام آرا به نظر میآید این حزب ۱۴۹ کرسی مجلس را به دست آورده است که تنها ۲ کرسی با رسیدن به اکثریت مطلق فاصله دارد.
آقای سیپراس در برابر جمعیت شادمان هوادارانش در آتن گفت که رای دهندگان یونانی مجوزی "روشن و قوی" برای هدایت کشور در اختیار حزب او گذشتهاند.
او همچنین قول داد که برای یک راه حل مالی منصفانه و مفید به مذاکره بنشیند.
اروپا چقدر آماده است؟
کریس موریس، خبرنگار بیبیسی در آتن در تحليلي در باره نتايج انتخابات پارلماني يونان نوشت : در میدان کلاتمونوس، پرچمها برافراشته بود، هواداران سیزیرا آواز میخواندند و اشک میریختند، با لبخندهایی به پهنای صورت. این پیروزی غیرمنتظرهای برای جناح چپ رادیکال یونان بود. احتمالا پیروزی که انتظارش را نداشتند.
اکنون آلکسی سیپراس، یک انقلاب ضد ریاضت اقتصادی را پیش خواهد برد. حرکتی که رایهای بسیاری پشت سر آن است. او در سخنرانی خود گفت با شرکای اروپایی یونان وارد مذاکره مجدد خواهد شد. سوال اینجاست که چقدر این شرکا حاضر به کنار آمدن با او هستند؟
آقای سیپراس برای کاهش اثر سیاست ریاضت اقتصادی قصد دارد حقوق و مزایای بازنشستگی را دوباره افزایش دهد. در حالی که بدهی عظیمی به کشورهای اروپایی دارد.
این لحظهای مهم در تاریخ یونان و اتحادیه اروپاست. و روزهای آزمون پیش روست.
البته در طول بحران حوزه یورو اتفاقهایی افتاد که هیچ وقت تصور نمیشد به واقعیت بپیوندد. مثلا کسی تصور نمیکرد روزی بانک مرکزی اروپا دوباره به بازار بحرانی پول تزریق کند یا یونان ریسک روی آوردن به یک حزب رادیکال چپ را بپذیرد.
اما هر دو اتفاقی که این روزها افتاد، نشان داد که این هفته میتواند نقطه عطفی در تاریخ اتحادیه اروپا باشد.
واکنش اروپاییها
دیوید کامرون، نخستوزیر بریتانیا هشدار داده که نتایج انتخابات یونان ممکن است وضعیت اقتصادی نامعلوم اروپا را بدتر کند.
جنز ویدمان، رئیس بانک مرکزی آلمان هم میگوید، یونان تنها زمانی میتواند انتظار حمایت داشته باشد که به قول و قرارها با شرکای اروپایی خود پایبند باشد.
فرانسوا اولاند، رئیسجمهور فرانسه این پیروزی را به رهبر حزب سیریزا تبریک گفته و قول داده برای حمایت از رشد اقتصادی و ثبات به یونان کمک کند.
کشوری که بحران را پشت سر گذاشت
آنتونیوس ساماراس نخستوزیر یونان و رهبر دموکراسی نو، شکست در انتخابات را پذیرفت. او در تماس با آلکسی سیپراس، رهبر سیریزا، پیروزی او را در انتخابات پارلمانی این کشور تبریک گفت.
آقای ساماراس با اشاره به اینکه یونان روزهای سخت بحران اقتصادی را پشت سر گذاشته، گفت نتایج جاری انعکاس آرزوی مردم یونان است و او به آن احترام میگذارد. اما نخست وزیر یونان گفت که حزب "دموکراسی نو" نقش تعیینکنندهای در تحولات آینده و تضمین باقی ماندن یونان در منطقه اروپا بازی خواهد کرد.
او گفت یونان را در شرایطی در سال ۲۰۱۲ تحویل گرفته که کشور در "آستانه فاجعه" بوده و اکنون بحران را پشت سر گذاشته است.
دلگرمی برای چپها
نتایج انتخابات یونان در خارج به دقت دنبال می شود چون تصور می شود پیروزی سیریزا می تواند مایه دلگرمی و تشویق احزاب چپگرای رادیکال در سراسر اروپا شود.
پانوس اسکورلتیس سخنگوی سیریزا پیشتر گفته بود: "مسلم است که اگر ما به یک پیروزی تاریخی برسیم پیام آن نه فقط برای مردم یونان بلکه برای تمام مردم اروپا خواهد بود."
انتظار می رود پنج حزب دیگر - از جمله راست افراطی سپیده طلایی و حزب میانه رود - در پارلمان که ۳۰۰ کرسی دارد حضور داشته باشند.
مخالفت نمایندگان پارلمان در ماه دسامبر با کاندیدای دولت برای مقام ریاستجمهوری به انحلال پارلمان و برگزاری انتخابات ظرف مدت یک ماه منجر شد.
روال انتخاب نمایندگان
پارلمان تکمجلسی یونان ۳۰۰ نماینده دارد که بر اساس ترکیبی از اکثریت مطلق و نسبی آرا انتخاب میشوند و ۵۰ کرسی اضافه هم به حزب پیروز تعلق میگیرد ولی برای تشکیل دولت به ۱۵۱ کرسی نیاز است.
احزاب برای ورود به پارلمان به حداقل ۳ درصد کل آرا نیاز دارند ولی نمایندگان نهایی مجلس بر اساس یک فرمول پیچیده مشخص میشوند.
۱۲ کرسی برای فهرست کاندیداهای سراسری احزاب کنار گذاشته شده که بر اساس رای نسبی احزاب تقسیم میشوند و باقی نمایندگان بر اساس میزان رای هر حزب در حوزههای انتخابی به پارلمان راه پیدا میکنند.
حداقل سن رایدهندگان ۱۸ سال است و بیش از ۹ میلیون یونانی میتوانند در این انتخابات شرکت کنند، ولی امکان شرکت در انتخابات از خارج از کشور وجود ندارد.
چرا کمکهای مالی بینالمللی به مهمترین موضوع انتخابات تبدیل شد؟
تا امروز، یونان طبق برنامه حدود ۲۴۰ میلیارد یورو از اتحادیه اروپا و صندوق بینالمللی پول کمک مالی دریافت کرده و مذاکره بر سر فاز آخر این کمکها وظیفه دولت آینده خواهد بود.
اما با گذشت شش سال رکود شدید و برنامههای ریاضتی هنوز نمیتوان اثرات بهبود وضعیت اقتصادی یونان را در اقتصاد واقعی این کشور مشاهده کرد.
نرخ بیکاری همچنان اندکی بیش از ۲۵ درصد است اما در رده سنی ۲۵ تا ۳۵ سال این نرخ به حدودا ۵۰ درصد میرسد و مالیاتهای اضطراری اخیر که بیشتر به ملک اعمال شدهاند هم فشارها بر طبقه متوسط را بیشتر کردهاند.
در سایه کسادی بازار این حس ایجاد شده که برنامه کمکهای مالی در عمل نتیجهبخش نبوده و زمان آن رسیده که برنامه دیگری آزموده شود.