چالشي كه در همه سياست‌هاي اقتصادي سال‌هاي گذشته اين اتحاديه ترديد ايجاد كرده و ممكن است مسير آنها را تغيير بدهد. در سال 2009، بدهي يونان به بيش از 13درصد توليد ناخالص داخلي‌اش رسيد. دولت پولي براي پرداخت حقوق ودستمزدها نداشت و اعلام آمار و ارقام نگران‌كننده از اقتصاد يونان، موجب فرار سرمايه‌گذاران شد.اينكه چگونه يونان دچار اين وضعيت شد سال‌هاست كه موضوع بحث و تحليل كارشناسان اقتصادي است.
خود يوناني‌ها و بعضي تحليلگران، پول واحد اروپا يعني يورو را عامل اين بحران مي‌دانند. اما نگاهي به سابقه اقتصادي و كارنامه دولت‌ها در يونان نشان مي‌دهد كه اين وضعيت نتيجه عملكرد داخلي است. يونان 10سال است كه به اتحاديه اروپا پيوسته اما سوابق مالي اين كشور نشان مي‌دهد كه 150سال است كه با بدهي زندگي مي‌كند. در يك دوره تاريخي ديگر در نيمه دهه 1880، ميزان بدهي يونان به 225درصد توليد ناخالص داخلي رسيده‌است.
اكنون بدهي يونان به 170درصد توليد ناخالص داخلي رسيده‌است. در دهه اول2000، دولت يونان با حساب‌سازي، ميزان كسري بودجه خود را از سرمايه‌گذاران و نهادهاي نظارتي و وام‌دهندگان پنهان كرده بود. اين دولت از خزانه نيمه‌خالي و با پول وام، دست به ريخت‌و پاش‌هاي هنگفت و ارائه امكانات رفاهي گسترده زد. كارمندان دولتي يونان در دهه 40زندگي‌‌شان بازنشسته مي‌شدند. از سوي ديگر در روند خصوصي‌سازي بعضي مؤسسات و نهادها مانند خطوط هوايي يونان، فساد مالي گسترده روي داد كه اين موضوع بعدها معلوم شد.
در سال 2009، دولت يونان براي نخستين بار اعلام كرد كه ميزان كسري بودجه واقعي، دوبرابر رقمي است كه قبلا اعلام شده. اين نخستين بار بود كه ارقام واقعي از اقتصاد يونان منتشر مي‌شد و همه با عمق فاجعه و شوك ناشي از آن روبه‌رو شدند. با اعلام ارقام واقعي، رتبه اعتباري يونان در بازارهاي اروپايي سقوط كرد و دولت ديگر نتوانست وام بگيرد. با شروع مذاكرات اتحاديه اروپا با يونان براي دادن وام به اين كشور براي جلوگيري از ورشكستگي‌اش، تدابير رياضتي سختي از سوي اين اتحاديه به دولت يونان به‌عنوان شروط پرداخت وام تحميل شد.
ازجمله اين شرايط كه با هدف منضبط كردن اقتصاد يونان صورت مي‌گرفت، كاهش شديد حقوق و دستمزدها و تعديل و اخراج نيروي كار بود. اين شرايط زندگي را براي مردم يونان چنان سخت كرد كه آمار خودكشي را در ميان مردم بالا برده‌است. پاييز امسال حزب چپگراي سيريزا با شعار پايان رياضت اقتصادي و وعده تغيير شرايط مردم، در انتخابات يونان به قدرت رسيد. دولت يونان به رهبري اين حزب هفته‌هاست كه مذاكره با اتحاديه اروپا را براي تغيير شرايط رياضت اقتصادي و دريافت وام جديد آغاز كرده‌است.
اين مذاكره فعلا به اينجا رسيده كه توافقي براي تمديد 4ماهه مهلت بازپرداخت بدهي‌هاي يونان به‌دست آمده‌است. اعتراض مردم يونان به شرايط سخت رياضت اقتصادي و مقاومت دولت اين كشور، در ديگر بخش‌هاي اروپا ازجمله در پرتغال و اسپانيا و ايرلند جنبش‌هاي مشابهي را ايجاد كرده‌است. اتحاديه اروپا اكنون بر سر دوراهي دشوار و تاريخي قرار دارد. يا بايد با شرايط اين كشورها براي تعديل تدابير رياضت اقتصادي موافقت كند يا خود را براي فروپاشي يورو و ازهم‌گسستگي سياسي اتحاديه اروپا آماده كند.
نظر شما