تا چند سال پيش كيفهاي چرمي محدود به چرمهاي برندهاي مشهور با رنگهاي محدود قهوهاي و مشكي و كرم ميشد اما با ورود چرمهاي رنگارنگ مصنوعي و طبيعي به بازار و دست بهكار شدن هنرمندان صنايعدستي براي دوختهاي دستدوز چرمي، حالا ميتوانيد كيفهايي رنگارنگ با فرمها و طرحهاي بسيار متنوع و خلاقانه بخريد؛ كيفهايي كه نه در كارگاهها و توليديهاي بزرگ بلكه در گوشه و كنار اتاقهاي خانههاي هنرمندان دوخته ميشوند. سري زديم به يكي از هنرمندان اين رشته تا سر از چند و چون كارش دربياوريم. مژده ضميري با فروش كيفهاي چرمياش مشتريهاي وفادار و درآمد خوبي بهدست آورده.
- چه شد كه وارد اين كار شدم؟
با اينكه چرم دوزي شغل دوم او محسوب ميشود اما با علاقه و آموزش اصولي كارش را شروع كرد؛« نمونه كارهاي چرمي ديگران را ديده بودم. حدود 2سال پيش بود كه با خبر شدم كلاسهاي فني حرفهاي براي آموزش دوختن كيف چرمي برگزار ميشود. براي يك دوره سهماهه ثبت نام كردم و دوخت و دوز را ياد گرفتم. دوخت چرم كار خيلي سختي نيست. فقط بايد وقت كافي برايش گذاشت و مشكلاتي مثل سمبهزدن كه فشار زيادي بهدست وارد ميكند را تحمل كرد. نخستين كاري كه دوختم يك كيف گوشي تلفنهمراه بود كه وقتي اطرافيان ديدند خيلي استقبال كردند. براي همين كمكم كار برايم جديتر شد و شروع كردم به دوخت انواع كيفهاي چرمي. در آخر دوره كلاسها، نمايشگاه داشتيم و بايد كارهاي دوخته شدهمان را در يك نمايشگاه عمومي به نمايش ميگذاشتيم. وقتي ديدم مردم از كارها خوششان ميآيد، همانجا تصميم گرفتم در اينترنت صفحهاي ايجاد كنم تا بتوانم كارهايم را به همه معرفي كنم و بفروشم. حدود يك سال پيش سري كارهايم كه اسمشان را كيفدوزك گذاشته بودم، آماده و فروش من شروع شد. بعدازظهرها كه از سر كار برميگردم حدود 4تا 5ساعت روي محصولات چرميام كار ميكنم. در اين مدت ميتوان يك كيف پول يا دوشي طرحدار دوخت؛ البته اگر ساده باشد زمان كمتري ميبرد.»
- چه شد كه مشتريهايم زياد شدند؟
براي فروش آنلاين و پيدا كردن مشتري بايد صبر و حوصله داشته باشيد و حسابي خلاق هم باشيد تا بتوانيد بين رقبا و همكاران دوام بياوريد؛ «خانمي كه جزو نخستين مشتريهايم بود، وقتي كار را برايش پست كردم آنقدر از تميزي كار خوشاش آمد كه باز هم سفارش داد. از آن به بعد تشويق شدم و كارهاي بيشتري ساختم و به مرور مشتريهاي بيشتري پيدا كردم. البته چون اين كار را بهصورت نيمهوقت انجام ميدهم نميرسم كار عمده براي مغازهها بزنم ولي چند باري هم در جمعهبازار صنايعدستي مشهد شركت كردم. بهنظرم فروش آنلاين مناسبتر از فروش حضوري است. براي من كه اينطوري بوده چون جاهايي كه براي فروش حضوري رفتهام چندان شناخته شده نبودند و مشتري كمي ميآمد. البته اگر جاي پر رفتوآمدي باشد و تبليغات هم برايش شده باشد حتما فروش بالاتر ميرود. بيشتر مشتريهايم خانم هستند چون بيشتر كارها زنانه است. ولي از نظر سني همهجور مشتري داشتهام، براي مثال طرح كلاغ را از دختر 12ساله تا خانمهاي سن و سالدار سفارش دادهاند. من براي جذب مشتري سعي كردم از طرحهاي جديد و خلاقانه استفاده كنم. كيفهاي چرمي بازار اكثرا ساده و تكرنگ هستند. براي همين من كيفها را با رنگها و طرحهاي مختلف دوختم. هميشه سعي كردهام در كارهايم از رنگهاي شاد استفاده كنم چون در روحيه آدمها خيلي تأثير مثبت ميگذارد.»
- چگونه ايدههاي جديد ميزنيم؟
ضميري در مورد خلاقيت در كارهايي از اين دست، نكتههايي دارد؛ «يكبار داشتيم براي طرح روي كيفها فكر ميكرديم، دخترخالهام كه نقاشياش خوب است چند طرح كشيد و از ميان آنها طرح كلاغ انتخاب و روي همه محصولات كار شد. اتفاقا پرفروشترين كارم تا به امروز هم همان كيفهاي كلاغ دار بوده، انگار كه اين كلاغ براي ما خوشيمن بوده باشد. بقيه طرحها هم شامل طرح جغد، اشكال هندسي و شكلهاي سنتي ايراني ميشود كه هر كدام هم رنگبنديهاي خاص و متنوعي دارند. طرح و رنگهاي خوب و جديد، دوخت تميز و برشهاي مناسب روي چرم همگي باعث جذب بيشتر مشتريها ميشود. دائم در مورد طرحهاي جديد فكر ميكنم و تازگيها هم با كمك دخترخالهام كيفهاي چرمياي كه با دست نقاشي شدهاند توليد كردهايم. در بازار كيفهاي دستدوز چرمي رقبا زياد هستند و بايد بتوانيد جايگاه خودتان را پيدا كنيد. متأسفانه كپيشدن كارها هم معمول شده است.براي مثال از روي طرح كلاغ و جغد من با كيفيت پايين كپي كرده و عكسش را در اينترنت گذاشته بودند كه بهشان تذكر دادم و عكس را برداشتند.»
- چرا مشتريها خريد ميكنند؟
او در مورد مشتريهايش اينطور توضيح ميدهد: «بيشتر مشتريها براي هديه دادن خريد ميكنند. مشتري از همه جاي ايران داشتهام ولي همشهريهاي خودم (مشهد) كمتر بودهاند و بيشتر تهرانيها خريد ميكنند. بعضي مشتريها بودهاند كه از كاري خوششان آمده و قصد خريد داشتهاند ولي وقتي هزينه ارسال 5 تا 10هزار توماني پست را شنيدهاند پشيمان شدهاند. من حتي مشتري از خارج از كشور هم داشتهام؛ ايرانيهايي كه در خارج زندگي ميكنند و براي خودشان يا فروشگاه صنايعدستيشان سفارش ميدهند. آرزو دارم روزي برندم آنقدر شناخته شود كه بتوانم شعبههاي مختلفي بزنم و كارهايم را همه ببينند. محصولات چرمي كه توليد ميكنم شامل كيفپول، كيف رو دوشي، كيف گوشي تلفن همراه، جاكليدي، كيف هندزفري، كمربند و دستبند ميشود كه همگي هم زنانه و مردانه دارند. قيمت چرميها هم از حدود 10هزار تومان شروع ميشود و به 190هزار تومان هم ميرسد و همه هم چرم طبيعي هستند. خودم بيشتر از همه طرحهاي سنتي را دوست دارم. يادم هست زماني كه نمايشگاه داشتيم يك كيف رودوشي بود كه چون كار اولم بود ميخواستم براي خودم نگه دارم اما بهفروش رفت و دلم سوخت. در مدت اين 2سال مصداق كوزهگر از كوزه شكسته آب ميخورد شدهام چون فقط وقت كردهام يك كيف رودوشي براي خودم بدوزم.»
- دخل و خرج ما چگونه است؟
واحد چرم طبيعي، «پا» است. هر پاي چرم حدود 30 در 30 سانتيمتر است و قيمتش از 6 هزار تومان به بالاست. هر كيف پول هم حدود يك و نيم تا 2 پا چرم ميبرد. كيفهاي رودوشي متوسط هم حدود 4 تا 5 پا چرم ميبرند. براي شروع زير 10پا چرم بخريد كافي است. البته براي دوخت كيف به مواد اوليه ديگري مثل پارچه آستري، دكمه، زيپ، طلق براي قسمت عكس و حلقه بندگير هم نياز داريد. لوازم مخصوص چرمدوزي با دست هم شامل سمبه، مشته، تخته، خطكش فلزي، كاتر، قيچي چرم، سوزن چرمدوزي، نخ چرم دوزي و چسب چرم ميشود كه براي شروع بايد همه را داشته باشيد. اين وسايل را هم ميتوانيد از مغازههاي چرم خامفروشي تهيه كنيد. قيمت كل آنها هم حدود 40هزار تومان ميشود؛ يعني اگر قيمت مقدار حدود 10پا چرم با وسايل ساخت و ديگر مواداوليه را حساب كنيد، براي شروع مبلغي حدود 100هزار تومان سرمايه لازم داريد. اگر در طول ماه حدود 10تا 15عدد كيف بفروشيد، تقريبا 500هزار تومان درآمد خواهيد داشت. يك كيف پول 35تا 45هزار توماني، نصف كمترش خرج مواداوليه ميشود.