به همين‌خاطر شايد با خواندن اين گزارش بتوانيد از اين پس محصول برنجي را خريداري كنيد كه به ذائقه شما نزديك باشد.
- خوش عطر و خوش طعم
برنج‌هاي ايراني با برندهاي متفاوتي به بازارعرضه مي‌شوند. برنج هاشمي، صدري، علي‌كاظمي، ندا، خزر، طارم، شيرودي و... بخشي از معروف‌ترين برنج‌هاي ايراني هستند. برنج‌ها به‌واسطه نوع بذرشان به 2دسته پرمحصول و كم‌محصول تقسيم‌بندي مي‌شوند كه براي نمونه برنج هاشمي و صدري به‌خاطر محصول خوبي كه مي‌دهند در دسته برنج‌هاي پرمحصول قرار گرفته‌اند. در اين ميان برنج هاشمي، اگر اصل آن در بازار پيدا شود، جزو پرطرفدارترين محصولات برنج شناخته شده است، به اين خاطر كه پس از پخت، هم خوب ري مي‌كند و قد مي‌كشد، هم عطر خوبي دارد و هم در اصطلاح برنجكاران، خالي و بدون خورش هم مي‌شود آن را ميل كنيد. بد نيست بدانيد كه حين خريد اين نوع برنج و برنج‌هاي ايراني ديگر بايستي كمي دست به عصا و سختگيرانه وارد بازار شويد چراكه در كنار برنج‌هاي ايراني، بازار داغ برنج‌هاي خارجي و شباهت‌هايي كه با محصول برنج اصيل ايراني دارند باعث مي‌شود تا مشتريان حين خريد دچار مشكل شوند؛ برنج‌هايي كه به‌خاطر دارا بودن مواد مضر مثل آرسنيك سلامت افراد را در طولاني‌مدت به خطر مي‌اندازند.
- راه‌هاي تشخيص برنج خوب
يكي از ويژگي‌هاي برنج خوب اين است كه پس ازدم گذاشتن، برنج‌ها يك اندازه باشند، خوب قد بكشند و عطر خوبي هم داشته باشند اما اين موضوع به تنهايي نمي‌تواند ملاك ما براي خريد نمونه مناسبي از برنج ايراني باشد. درواقع برنج خوب، برنجي است كه در وهله اول پوك نباشد. براي تشخيص اين موضوع كافي است مقداري برنج را زير دندانتان بجويد. اگر برنج خيلي زود زيردندانتان شكست و آسياب شد بدانيد كه برنج خوبي نيست اما اگر برنج سفت بود وخيلي ديرشكست بدانيد كه برنج مرغوبي است. طول برنج مرغوب حدود يك‌سانتي‌متر است و رنگ روشني دارد و بدون رگه‌هاي طولي و عرضي است.
راه ديگرتشخيص برنج ايراني، عطري است كه اين برنج دارد. شما مي‌توانيد مشتي برنج برداريد و خيلي‌خوب عطرآن را بو بكشيد. اگر برنج عطر خوبي داشت، معلوم است كه شما برنج خوبي را انتخاب كرده‌ايد اما اگر با بوكشيدن متوجه عطر برنج نشديد، بهتراست كه مقداري ازبرنج را در دهانتان بجويد و مزه كنيد. اگر عطر برنج زير دندانتان مشخص شد اين نشان مي‌دهدكه انتخاب شما درست بوده. به‌همين‌خاطر ما به شما پيشنهاد مي‌كنيم كه فقط به بو كردن برنج اكتفا نكنيد چراكه بعضي از فروشندگان بي‌انصاف در بازار، با آسياب‌كردن مقداري برنج اصل ايراني گرد آن را به محصولي ديگر مي‌زنند و شما با استنشاق آن محصول ممكن است دچار اشتباه در خريد خود شويد. البته عده‌اي از فروشندگان هم هستند كه با تركيب مقداري برنج ايراني باكيفيت با برنج نامرغوب سعي مي‌كنند مشتري را گمراه كرده و سود خوبي به جيب بزنند. در اين حالت بهتر است كه شما قبل از خريد، اين مشكل را حل كنيد. چطور؟ كافي است مشتي برنج از كيسه برداريد وكف دست‌تان به دانه‌هاي برنج دقت كنيد. اگر دانه‌ها هم‌اندازه نبودند مطمئن باشيد كه برنج تركيب شده. در اين حالت ممكن است شما شاهد مقداري برنج چاق و كوتاه يا برنج شكسته با مقداري برنج خوب و باكيفيت باشيد. البته از ديگر ويژگي‌هايي كه يك برنج ايراني باكيفيت دارد اين است كه زير شكم دانه‌هاي برنج سفيد نباشد.
موضوع ديگري كه حين خريد برنج بايد به آن توجه كنيد قديمي بودن يا در اصطلاح كهنه‌بودن برنج است؛ برنج كهنه خشك‌تر از برنجي است كه به‌طور مثال امسال برداشت‌شده. اين برنج رطوبتي ندارد و زماني كه شما برنج را طبخ مي‌كنيد، برنج، آب را به خوبي به خود مي‌گيرد و در زمان دم‌كشيدن قد مي‌كشد اما برنجي‌كه امسال برداشت شده به‌خاطر اينكه در انبار نمانده و هنوز مقداري رطوبت در دانه‌هاي برنج وجود دارد، حين پخت به خوبي ري نمي‌‌كند. يادتان هم نرود كه برنج خوب و با كيفيت علاوه بر داشتن همه اين ويژگي‌ها، طعم نسبتا شيريني دارد و نشاسته‌اش هم زياد است.
- برنج‌هاي خارجي بي‌مزه
در حال حاضر از نمونه برنج‌هاي پرطرفدار، هاشمي و صدري است. اين برنج‌ها در منطقه آستانه اشرفيه كشت و برداشت مي‌شوند. بد نيست بدانيد عامل درجه يك و اعلا بودن برنج‌هاي ايراني يا درجه 2 بودن آن به محل كشت‌شان مربوط مي‌شود. زمين‌هاي كشاورزي كه در نزديكي كوه هستند، محصول برنج بهتري مي‌دهند. به اين خاطر كه حين بارندگي، آب املاح لازم از كوه را مي‌شويد و درنهايت همه اين املاح مغذي وارد زمين‌هاي كشاورزي مي‌شوند و روي محصول تأثير خوبي مي‌گذارند. اما هر چقدر زمين‌هاي كشاورزي از كوه دور باشند از املاح كمتري برخوردار مي‌شوند و در اين حال كيفيت محصول برنج هم كمتر مي‌شود. ضمن اينكه نوع آبياري برنج هم در بالا رفتن كيفيت آن اهميت دارد. به‌طور مثال آبياري مزارع برنج با آب‌هاي زيرزميني باعث بي‌كيفيتي برنج مي‌شود تا آبياري محصول از آب سدها. با تمام اين تفاسير خريد برنج‌هاي درجه دوم و سوم ايراني بهتر از خريد برنج‌هاي نامرغوب خارجي يا برنج‌هايي است كه فقط به واسطه جايزه، مردم تمايل به خريد آن پيدا مي‌كنند. خيلي از اين برنج‌هاي خارجي، وارداتي هستند. خيلي از آنها دانه‌درشت هستند و پس از طبخ به راحتي قابل تفكيكند و از همه مهم‌تر حالت نشاسته‌اي ندارند.
بعضي از اين نوع برنج‌ها هم مثل برنج‌هاي ايراني، دانه بلند و كشيده يا حتي دانه كوتاه هستند. برنج ياسمن تايلندي، برنج باسماتي هندي، برنج پاكستاني، فيليپيني، چيني و... نمونه‌هايي از برنج‌هاي وارداتي به كشورمان هستند. اين نوع محصولات برنج معمولا در بازار قيمت كمتري دارند و عده‌اي از مشتريان به هواي قيمت پايين اقدام به خريداري آن مي‌كنند اما برنج‌هاي وارداتي يا خارجي بوي مطبوعي پس از پخت ندارند، يا زياد به يكديگر مي‌چسبند و يا به راحتي قابل شمارش هستند، مزه خوبي در دهان ندارند و گاهي حالتي سفت و خميري زير دندان دارند.
- برنج دودي و نيم‌دانه
در ميان ليست برنج‌هاي موجود در بازار، 2 نمونه محصول برنج هم وجود دارد كه استفاده‌هاي خاصي دارند. به‌طور معمول از محصول برنج براي تهيه پلو استفاده مي‌شود و اين كار به 2 صورت كته يا آبكشي صورت مي‌گيرد. اما 2 نمونه برنج دودي و نيم‌دانه هم وجود دارد كه از اين محصولات هم مي‌شود استفاده خوبي داشت. عده‌اي تصورشان بر اين است كه برنج دودي ضرر دارد اما اين برنج همان برنج معمولي است كه پس از برداشت و در مراحل خاصي توسط كشاورزان خبره دودي مي‌شود. اين برنج، عطر ويژه‌اي دارد و طعم خاصي هم به غذاي شما مي‌دهد. بد نيست بدانيد خيلي از كشاورزاني كه در مزارع برنج كار مي‌كنند يكي از خوراك‌هاي محبوب‌شان، كته برنج دودي با ماست است.
غير از برنج دودي، برنج نيم‌دانه هم در بازار عرضه مي‌شود. اين نوع برنج براي پخت خوراك‌هايي خاص كاربرد دارد. برنج نيم‌دانه همان برنج شكسته شده است كه شايد پلوي خوبي به شما ندهد اما استفاده آن در خوراكي مثل شله زرد بسيار بجاست و طعم اين خوراك را عالي مي‌كند.
- مراقب آفات باشيد
نگهداري برنج هم به اندازه خريد و طبخ آن بسيار اهميت دارد. لازم است بدانيد كه از كيسه برنج بايد در جايي خنك و خشك نگهداري كنيد. ممكن است پس از مدتي حين استفاده از برنج متوجه جا خوش‌كردن حشرات در كيسه برنج شويد. آفات هميشه تهديد بزرگي براي محصول برنج محسوب مي‌شوند، به همين‌خاطر استفاده از حبه سير يا نمك در كيسه برنج تا حدودي مي‌تواند از ورود اين حشرات جلوگيري كند.
در گذشته از قرصي به نام قرص برنج براي حفظ اين محصول از آفات استفاده مي‌شد اما بد نيست بدانيد كه هرگونه تماس چه از راه استنشاق و چه از راه پوستي و خوراكي با اين قرص مي‌تواند باعث مسموميت افراد و حتي مرگ آنها شود اما متأسفانه هنوز بعضي از عطاري‌ها اقدام به فروش آن مي‌كنند. شايد بهترين راه اين باشد كه حجم كمتري از برنج را خريداري كنيد تا دچار مشكل آفت‌زدگي اين محصول نشويد.