مردم با اعتماد به سلامت آب‌هاي معدني آنها را مصرف مي‌كنند اما آيا آنچه به‌عنوان آب‌هاي معدني به‌دست مردم مي‌رسد واقعا «معدني» است؟ آيا در فرايند پركردن بطري‌هاي پلاستيكي فرايند تصفيه و گندزدايي رعايت مي‌شود؟ ارزش املاحي كه روي بطري درج شده آيا واقعي است؟ اين گزارش با ذره‌بين سراغ آب‌هاي معدني رفته است.
- دستور براي پيگيري
سيد حسن هاشمي، وزير بهداشت چند روز قبل به‌منظور بررسي هرچه بيشتر سلامت آب‌هاي معدني و بسته‌بندي شده به سازمان غذا و دارو يك‌ماه فرصت داده تا مشخص شود كداميك از آب‌هاي بطري شده واقعا آب معدني هستند و كدام نيستند و آيا بطري و بسته‌بندي آنها براي سلامت مصرف‌كنندگان مضر هستند يانه؟
به‌دنبال دستور وزير بهداشت آزمايشگاه مرجع كنترل سازمان غذا و دارو موظف به پيگيري اين موضوع شد تا يك‌ماه آينده نتيجه بررسي‌هاي خود را به وزير بهداشت اعلام كند. دكتر حسين رستگار، مديركل آزمايشگاه مرجع كنترل سازمان غذا و دارو، از بررسي آب‌هاي معدني و بسته‌بندي در كل كشور از زواياي مختلف خبر داد. دكتر حسين رستگار در اين‌باره به همشهري مي‌گويد: «موضوع بررسي آب‌هاي بسته بندي و معدني در برنامه‌هاي سال‌جاري وزارتخانه گنجانده شده بود و وزير بهداشت به سازمان غذا و دارو اعلام كرد كه بررسي كاملي در اين زمينه انجام شود. بر اين اساس تمامي آب‌هاي معدني از سراسر كشور نمونه برداري شده و از جنبه‌هاي مختلف آزمايش مي‌شوند.
اميدواريم زودتر از موعد تعيين شده نتايج اين بررسي‌ها اعلام شود.» به گفته مديركل آزمايشگاه مرجع سازمان غذا و دارو آب‌هاي معدني به‌علت ويژگي‌هايي كه دارند در طول 4فصلي كه از منابع برداشت مي‌شوند نبايد مواد تشكيل‌دهنده‌شان تفاوتي با قبل داشته باشد و كيفيت آنها بايد يكسان باشد اما اين موضوع درخصوص آب آشاميدني صدق نمي‌كند و اين آب مي‌تواند تغيير فصلي داشته باشد، يعني املاح موجود در آن كم و زياد شود. استانداردي كه براي اين آب‌ها درنظر گرفته شده با يكديگر متفاوت است و هر كدام براساس استانداردي كه دارند بررسي مي‌شوند. مديركل آزمايشگاه مرجع كنترل سازمان غذا و دارو هم هشدار مي‌دهد:«مراكز توليد آب معدني و آشاميدني بايد در محل مناسب باشند و اگر در مجاورت فاضلاب باشد، بايد فاضلاب‌ها كاملا استاندارد باشد و فاصله آن نيز رعايت شود چراكه در غيراين صورت نيترات وارد آب شده و آن را آلوده مي‌كند.همچنين در زمين‌هاي كشاورزي اطراف آن نبايد از كود استفاده شود.»او البته تأكيد مي‌كند كه اكنون آب‌هاي معدني موجود در بازار مشكلي ندارند و مردم نبايد نگراني درخصوص آلودگي آب‌هاي بسته‌بندي‌شده داشته باشند.
- به شايعات توجه نكنيد
مدتي قبل شايعه‌اي منتشر شده بود كه آب‌هاي معدني صادراتي ايران به‌دليل نداشتن استاندارد از كشورهاي مبدا برگشت داده شده‌اند. حالا هشدار وزير بهداشت باعث شده، چنين اخباري در شبكه‌هاي مجازي دوباره منتشر شده و باعث نگراني مردم شود. دكتر سهيل اسكندري، معاون اداره كل نظارت بر فرآورده‌هاي غذايي و آشاميدني سازمان غذا و دارو در گفت‌وگو با همشهري با تأكيد بر اينكه تمامي محصولات غذايي صادراتي به دقت كنترل مي‌شوند، از مردم مي‌خواهد نگران نباشند و مي‌گويد:«اين شايعات پايه و اساس درستي ندارند ولي ممكن است استاندارد هر كشوري با ديگر كشورها متفاوت باشد و محصولي كه در كشور مجوز استاندارد دارد با معيارهاي استاندارد كشورهاي وارد‌كننده محصول مطابقت نداشته باشد و اين مسئله باعث بروز شايعاتي در اين زمينه شود.»
- استقبال از نظارت
دبيركل انجمن آب‌هاي معدني و آشاميدني ايران نيز با اشاره به اينكه از 130واحد فعال آب در كشور 35درصد توليد آب آشاميدني و مابقي به توليد آب‌معدني مشغولند، به همشهري مي‌گويد: «صنعت بسته‌بندي آب به‌دليل سر و كار داشتن با سلامت مردم اهميت زيادي دارد. اين صنف هم با عوامل انساني سرو كار دارد و هيچ‌گاه عامل انساني بي‌خطا نيست. به همين دليل ريزبيني‌هاي وزارت بهداشت نيز براي نظارت هر چه دقيق‌تر بر سلامت اين آب‌ها چندان دور از ذهن نيست. اما اين موضوع نبايد اينگونه تلقي شود كه آب‌هاي بسته‌بندي حتما مشكلي دارند» پيمان فروهر با تاكيد بر اينكه اگر در زمينه بهداشتي اين محصولات كمترين كاستي وجود داشته باشد بلا فاصله با تغيير رنگ و مزه و بو مشخص مي‌شود، مي‌گويد:«امكان تقلب در اين صنف بسيار كم است.براي اينكه شرايط نگهداري اين آب‌ها رعايت شود چند سالي است كه برخي كارخانه‌ها به سمت بسته‌بندي‌هاي چاپدار رفته‌اند تا نور كمتري به اين محصول برسد و از نور آفتاب در امان باشد ضمن اينكه الان امروزه سفارش و دريافت اين محصولات توسط صاحبان فروشگاه‌ها به‌صورت روزانه انجام مي‌شود و لذا نگهداري محصولات مذكور توسط فروشگاه‌ها حداكثر يك يا 2روز بيشتر طول نمي‌كشد.»
چه وزارت بهداشت كه پيگير اين ماجراست و چه صنفي كه توليد‌كننده اين آب‌ها هستند، همه از مردم مي‌خواهند كه نگران نباشند. حالا تنها بايد منتظر ماند و ديد آيا نتايج اين آزمايش‌ها هم تأييد مي‌كند كه مصرف آب‌هاي معدني در ايران جاي نگراني دارد يا ندارد.