تضمين رتبه‌هاي درخشان در كنكور امسال. مشاوره رايگان با رتبه‌هاي برتر سال قبل»؛ احتمالا شما هم اين روزها از اين دست جمله‌ها و عبارت‌ها زياد مي‌شنويد. شايد شما هم وسوسه شده‌ايد كه با يكي از اين مؤسسه‌ها تماس بگيريد تا به‌صورت تضميني در كنكور ارشد قبول شويد و موفقيت را تجربه كنيد. اما خوب است بدانيد شما بي‌شك بهترين مشاور خودتان هستيد. فقط كافي است با يكي از اين مؤسسه‌ها و آموزشگاه‌ها تماس بگيريد. آنها به شما خواهند گفت براي كسب رتبه‌هاي برتر در كنكور، شما نياز به 12تا 14ساعت مطالعه روزانه داريد. همچنين موفقيت شما را منوط به خريد بسته‌هاي آموزشي و شركت در كلاس‌هاي آموزشگاه مي‌دانند. حالا اگر در اين ميان شما متاهل باشيد يا مادر و پدر يك بچه بازيگوش و همزمان شاغل هم باشيد، بايد چه كنيد؟ احتمالا از كل جريان نااميد ميشويد و با خودتان فكر مي‌كنيد كه اين درس خواندن‌ها به شما نيامده و محال است بتوانيد با اين اوضاع درس بخوانيد چون نمي‌توانيد بدون مطالعه روزانه 12ساعت در كنكور كارشناسي‌ارشد موفق شويد. يا اگر نتواند هزينه‌هاي اقتصادي كلاس‌ها و بسته‌هاي آموزشي را تأمين كند، بايد چه كند؟ ما به شما كمك مي‌كنيم تا به تناسب سبك و شرايط زندگي خودتان، براي موفقيت در كنكور كارشناسي‌ارشد امسال برنامه‌ريزي كنيد.
- زمان را دست خودتان بگيريد
اولين و مهم‌ترين نكته‌اي كه به شما كمك مي‌كند، زمانبندي، مديريت و كنترل ساعت‌هاي شبانه‌روز است؛ به‌خصوص كنترل كردن ساعت‌هايي از روز كه در آن ساعت‌ها عملا كار مفيدي انجام نمي‌دهيد. با يك حساب سرانگشتي، تا زمان كنكور كارشناسي ارشد امسال 5ماه زمان باقي مانده است. به‌طور ميانگين، با 5 ساعت مطالعه مفيد روزانه در مدت باقيمانده شما مي‌توانيد به رتبه و دانشگاه مورد علاقه‌تان برسيد. اگر گوشي تلفن همراه هوشمندتان را كه اين روزها بدون اغراق بيشترين وقت و زمان را از شما مي‌گيرد، كنار گذاشته و يا اولويت‌تان را به صفركردن پيام‌ها در گروه‌هاي تلگرام و واتس‌اپ اختصاص ندهيد، قطعا 5ساعت زمان در روز براي مطالعه درسي خواهيد داشت. براي فردي كه شاغل نيست و تمام ساعات روز را در اختيار دارد، 5 ساعت مطالعه روزانه نبايد كار سختي باشد. پس حالا براي افراد متاهل، شاغل و احيانا داراي فرزند برنامه‌ريزي مي‌كنيم. به‌طور مثال، يك فرد شاغل مي‌تواند 3 ساعت از مطالعه درسي خود را در بازه زماني 5 عصر تا 9شب انجام داده و 2ساعت باقيمانده را در بازه زماني بعد از اذان صبح تا ساعت 7صبح مطالعه كند. زمان‌هاي خالي زيادي هم در مسير رفت‌و‌آمد به محل كار وجود دارد كه معمولا هدر مي‌رود.
خانم‌هايي كه خانه‌دار هستند اما فرزند كوچك دارند هم مي‌توانند از اين برنامه‌ريزي استفاده كنند. اگر فرزند شما نوزاد است حتما ساعت‌هاي خواب منظم و بيشتري در روز داريد، از همان ساعت‌ها به درستي استفاده كنيد. اگر هم فرزند شما در دوران نوزادي نيست و نياز به توجه و انرژي شما دارد بهتر است اوقات خالي خودتان را پيدا كنيد. معمولا در ساعت‌هاي آخر شب بين ساعت‌هاي 10تا 12شب مي‌توانيد در آرامش به مطالعه بپردازيد. در اين شرايط بايد بتوانيد سحرخيزي را در سبك زندگي خودتان به‌صورت مداوم اجرا كنيد. اگر كودك شما خيلي سحرخيز هم باشد احتمالا تا قبل از ساعت 8 صبح بيدار نمي‌شود. كارايي و آمادگي مغزتان را در فاصله بين ساعت‌هاي 5تا 8صبح دست‌كم نگيريد. ضمن اينكه مطالعه شما بايد با كيفيت و تمركز باشد. اين ذهنيت را حتما از سرتان بيرون كنيد كه اختصاص ساعت‌هاي بيشتر براي مطالعه قطعا به موفقيت شما ختم مي‌شود.
- گام‌هاي برنامه‌ريزي
شما براي اينكه بتوانيد روي پاي خودتان بايستيد بايد ياد بگيريد براي خودتان برنامه‌ريزي كنيد. مؤسسات علمي و آموزشي كه ادعا مي‌كنند موفقيت شما را تضمين مي‌كنند در واقع كار مهمي انجام نمي‌دهند غيراز اينكه براي شما برنامه‌ريزي و شما را مديريت مي‌كنند. درحالي‌كه بهترين فرد براي اين كار خود شما هستيد. منظورما از برنامه‌ريزي اصلا يك جدول شلوغ و پر از كار و درس نيست كه دست و پاي شما را ببندد. همين كه بدانيد در اين 5ماه قرار است چه كار كنيد كافي است.
گام اول
بدانيد به كجا مي‌رويد!
هدف‌گذاري درست نخستين گام براي شروع دوره درس خواندن است. براي اين مرحله بايد طوري هدف‌گذاري كنيد كه حتي اگر به رتبه و دانشگاه دلخواهتان هم نرسيديد، احساس شكست و افسردگي نكنيد؛ مثلا اينكه ايمان داشته باشيد كه قرار است براي بالابردن سطح سواد خودتان درس بخوانيد نه مدرك. اگر هدف‌تان از قبولي در كنكور ارشد چيزي غير از مدرك گرفتن باشد حتما با خواندن عميق منابع كنكوري همان رشته، به ميزان زيادي تحصيل علم كرده‌ايد و سوادي به‌دست آورده‌ايد.
گام دوم
مطمئن باشيد رشته را درست انتخاب كرده‌ايد
براي ادامه تحصيل نياز به انتخاب يك رشته داريد. شما مي‌توانيد رشته مقطع كارشناسي را ادامه ندهيد. اگر به رشته كارشناسي خود علاقه نداريد و يا احتمالا در طول تحصيل احساس كرده‌ايد كه در انتخاب رشته كارشناسي خود اشتباه كرده‌ايد، حق تغيير رشته را براي خود قائل باشيد. ما به شما پيشنهاد مي‌كنيم اين گام را بيشتر به‌عهده علاقه‌تان بگذاريد، نه صرفا بازار كار زيرا هرچه بيشتر به رشته تحصيلي‌تان علاقه‌مند باشيد، احتمال جرقه ايده‌هاي جديد، عملي كردن آنها و حتي ايجاد درآمد شخصي در آن رشته براي شما بيشتر مي‌شود. با اين اتفاق قبل از جامعه و دانشگاه، شما به‌خودتان خدمت كرده‌ايد.
گام سوم
تهيه منابع درسي كنكور
ابتدا ليست دروسي كه بايد در هر رشته بخوانيد را پيدا كنيد. اين كار از چندين راه امكان دارد. نخستين راه جست‌وجوي منابع از اينترنت است. راه بعدي تحقيق از دانشجويان و استادان رشته موردنظر است كه راه مطمئن تري به‌نظر مي‌رسد.
سعي كنيد كتاب‌هاي اصلي هر رشته را تهيه كنيد و مراجع و منابع مهم‌تر را بخوانيد، نه اينكه فكر كنيد صرفا بسته‌هاي آموزشي مؤسسات تبليغي مي‌توانند به شما كمك كنند.
اين كار چند فايده دارد؛ اول اينكه مطالعه كتاب‌هاي اصلي هر رشته، ديدگاه بهتري از رشته موردنظر به شما مي‌دهد. فايده دوم اين است كه درصورت عدم‌قبولي در كنكور، شما چند كتاب خوب و مفيد مطالعه كرده‌ايد، نه چندين خلاصه از كتب مختلف. فايده بعدي اين كار اين است كه خواندن خلاصه يك مطلب كه از چندين كتاب جمع‌آوري شده است، ممكن است باعث سردرگمي شما شود.
و اما راه آخر اين است كه مي‌توانيد با كمي جست‌وجو، كتاب‌هاي دست دوم از منابع را بخريد كه هزينه كمتري براي درس خواندن و كنكور پرداخته باشيد. اگر در تهران زندگي مي‌كنيد، حتما در خيابان انقلاب كتابفروشي‌هايي را پيدا مي‌كنيد كه به فروش كتب دست دوم و قديمي مي‌پردازند.
گام چهارم
يك حساب سرانگشتي در زمان باقي مانده
شما بايد براي بازه 4 يا 5 ماههاي كه براي كنكور ارشد وقت داريد، برنامه‌ريزي كنيد. مثلا‌ماه اول را براي مطالعه روزنامه‌وار كتاب‌ها بگذاريد. ماه دوم را به خواندن دقيق‌تر و همزمان، خلاصه نويسي و نكته برداري همه درس‌ها اختصاص بدهيد. در اين‌باره حديثي از امام صادق وجود دارد كه مي‌فرمايند: «بنويسيد؛ زيرا جز با نوشتن، حفظ نمي‌كنيد». با اين كار از ماه سوم آرامش بيشتري داريد چون حالا دست‌نوشته همه دروس را در اختيار داريد و به اين خاطر زمان كمتري براي درس خواندن احتياج داريد. ماه سوم خلاصه‌ها را مطالعه كنيد و تست بزنيد؛ تست‌هاي تاليفي و كنكوري. ماههاي چهارم و پنجم تكرار‌ماه سوم است. اين برنامه، يك برنامه بلندمدت، منعطف و منطقي است.
گام پنجم
روزي چند ساعت و چند كتاب؟
برنامه‌ريزي كوتاه‌مدت به تناسب سبك و شرايط زندگي‌تان متفاوت است اما توصيه ما اين است كه تعداد ساعت‌هاي درس خواندن‌تان را اول هر‌ماه مشخص كنيد. مثلا براي‌ماه اول روزي 3تا 4ساعت مطالعه كافي است يا مثلا براي‌ماه دوم روزي 5الي 6ساعت كفايت مي‌كند. ضمنا فراموش نكنيد كه هرروز از هر منبعي يك درس را مطالعه كنيد، حتي اگر مجبور باشيد به هر درس 20دقيقه زمان اختصاص بدهيد؛ يعني اگر رشته شما 4منبع اصلي دارد هر روز از هر 4 منبع چيزي بخوانيد. فراموش نكنيد كه اگر به 70درصد دروس 100درصد مسلط شويد بهتر از آن است كه به 100درصد دروس تسلط 70درصدي داشته باشيد.
- شما موفق هستيد
آخر از همه فراموش نكنيد كه درس خواندن تنها هدف زندگي شما نيست؛ يكي از وسايل و ابزاري است كه قرار است به بهتر زندگي كردن شما كمك كند.پس اگر به رتبه و دانشگاه دلخواهتان نرسيديد، زانوي غم بغل نگيريد. موفقيت‌تان را خودتان تعريف كنيد و با خط‌كش‌ها و استانداردهاي ديگران موفقيت و خوشبختي‌تان را نسنجيد. همچنين فراموش نكنيد شما نسبت به چند‌ماه قبل، نه‌تنها چيزي از دست نداده‌ايد بلكه مطالب جديدي ياد گرفته‌ايد؛ ضمن اينكه شركت در كنكور سال بعد، خلاصه همه دروس را در اختيار داريد و به اين ترتيب راحت‌تر مي‌توانيد درس بخوانيد. نكته مثبت ديگر اين است كه فارغ از موفق شدن يا نشدن در كنكور امسال، شما ياد گرفته‌ايد چند‌ماه از زندگي‌تان را به يك برنامه متعهد باشيد و اين نكته را تمرين خوبي براي زندگي شخصي‌تان بدانيد.
- نكات ضروري برنامه‌ريزي
خيالباف نباشيد!
برنامه‌ريزي خيالبافانه يكي از آسيب‌هاي جدي در شروع راه درس خواندن و تعهد به برنامه است. برنامه‌ريزي درسي‌تان را طوري تنظيم كنيد كه از لحاظ رواني و همچنين فيزيولوژي بدن قادر به انجام آن باشد. در غيراين صورت، نمي‌توانيد به برنامه متعهد بمانيد و درنتيجه نااميد و دلسرد ميشويد و ادامه راه برايتان دشوار مي‌شود.
برنامه بلندمدت داشته باشيد!
در طول مسير درس خواندن يك برنامه بلندمدت براي خود درنظر بگيريد و براي هر قسمت آن ضرب‌الاجل بگذاريد؛ به‌عبارت ديگر بدانيد چشم‌انداز كلي شما در اين چند‌ماه چيست و در اين 6ماه قرار است كدام گام‌هاي اصلي و كلي را برداريد. اين كار به حفظ برنامه‌ريزي شما و همينطور كاهش استرس احتمالي‌تان كمك مي‌كند. مثلا اگر بدانيد به‌طور كل قرار است در اين 6 ماه، 2 مرتبه كتاب‌ها را مرور كنيد، از لحاظ رواني دچار و درگير استرس نمي‌شويد بلكه با اين كار به اعتماد به نفس‌تان هم در درس خواندن كمك مي‌كنيد.
از برنامه كوتاه‌مدت غافل نشويد
برنامه بلندمدت، گام‌هاي كلي شما طي اين چند‌ماه است. اما واضح است كه هريك از اين گام‌ها شامل گام‌هاي كوچكي است كه شما را در هرچه بهتر انجام شدن برنامه و گرفتن نتيجه بهتر كمك مي‌كند. برنامه كوتاه‌مدت از ضروريات يك برنامه‌ريزي موفق است؛ درواقع برنامه كوتاه‌مدت همان برنامه روزانه يا هفتگي شماست كه در آن كاملا مشخص مي‌كنيد هر روز يا هر هفته چند صفحه از هر درس را بخوانيد و تمام جزئيات برنامه روزانه بايد در آن ذكر شود.
برنامه انعطاف‌پذير داشته باشيد!
سعي كنيد برنامه انعطاف‌پذيري داشته باشيد تا بهتر بتوانيد به آن متعهد بمانيد. درواقع يك برنامه خوب و درست، برنامه سخت و غيرقابل تغيير نيست. سعي كنيد هميشه جاي كوچكي براي مانور در برنامه‌ريزي براي خودتان بگذاريد. برنامه منعطف باعث مي‌شود كه اگر نتوانستيد به هر دليلي برنامه روزانه يا هفتگي خود را درست و كامل انجام بدهيد، جاي جبران داشته باشيد و بنابراين ميزان نااميدي در عمل به برنامه كاهش مي‌يابد.