البته در جلسهاي كه وزير بهداشت كشورمان با مسئولان سعودي داشت، آنها تأكيد كردند كه از همه اين اجساد اثر انگشت گرفته شده و همچنين تأكيد كردند كه اجازه نميدهيم عزيزي از جانباختگان ايراني در عربستان به خاك سپرده شود.
سعيد اوحدي با بيان اينكه يكشنبه گذشته سعوديها طي تماسي كه با سركنسولگري جمهوري اسلامي ايران در جده داشتند اعلام كردند بهدليل شرايط نامناسب نگهداري برخي از اجساد و بهدليل رعايت مسائل بهداشتي ديگر نميتوانستند اين اجساد را بيش از اين نگهداري كنند، افزود: «آنها اعلام كردند براساس صورتجلسهاي ۴۰۰ پيكر جانباخته اين حادثه را مجدداً دفن كردهاند. البته به كنسولگري جمهوري اسلامي ايران در جده باز تأكيد كردند كه از تمامي اين اجساد اثر انگشت گرفته شده و بخشي از ناخن آنها را برداشتهاند كه در مراحل بعدي اگر نياز بود براي شناسايي از طريق DNA اقدام كنند كه البته اميدواريم همانطور كه اينها وعده كردند و اعلام داشتهاند، هيچ پيكري از عزيزان ما را دفن نكرده باشند.» وي تأكيد كرد: زمينه براي پيگيريهاي بعدي وجود دارد كه كنسولگري جمهوري اسلامي ايران حتماً با دريافت DNA از ايران بتوانند پيگيريهاي بعدي را انجام دهند.
- كارشكني عربستانيها
اما درحاليكه قرار بود صبح روز گذشته پرواز هواپيماي حامل 87جانباخته ايراني وارد ايران شود، اين پرواز با كارشكني عربستانيها لغو شد. رئيس سازمان حج بدون اينكه زمان دقيق انجام اين پرواز را اعلام كند، تنها از كارشكني عربستانيها در انجام آن خبر داد. اين پرواز قرار بود ساعت 3بامداد روز گذشته از جده به مقصد تهران پرواز كند.
همزمان آسوشيتدپرس آماري جديد از تعداد كشتهشدههاي فاجعه منا اعلام كرد كه 684نفر بيش از آمار كشتهشدههاي اعلام شده توسط دولت عربستان بود. با اينكه اين آمار فقط از 18كشور از 100كشور شركتكننده در حج گرفته شده اما باز هم حج امسال را مرگبارترين حج تاريخ ميكند. اين آمار نشان ميدهد كه تعداد كشتهشدههاي حادثه منا كه حدود 2هفته پيش رخ داد، حداقل 1453نفر است؛ يعني 684نفر بيشتر از آمار اعلام شده توسط مسئولان عربستاني. اين در حالي است كه مقامات عربستاني تاكنون تعداد كشتهشدههاي حادثه منا را 769نفر و تعداد زخميها را نيز 934نفر اعلام كردهاند.
- پيگيريهاي وزارت بهداشت
وزير بهداشت نيز كه چند روز قبل از احتمال زندانيبودن تعدادي از زائران ايراني خبر داده بود، روز گذشته با بيان اينكه سازمان حج و زيارت آخرين وضعيت مفقودان را اعلام ميكند، گفت: «بهتر است فقط يك منبع در اين مورد اظهارنظر كند تا براي بازماندگان هم مشكلي پيش نيايد. بنابراين آنچه را كه رئيس سازمان حج و زيارت اعلام ميكند، همان آمار اصلي و قابل استناد است.»
دكتر هاشمي درباره چگونگي پيگيريهاي وزارت بهداشت درباره وضعيت مفقودان گفت: «كار اصلي درباره شناسايي و انتقال اجساد جانباختگان بر عهده وزارت بهداشت عربستان است. بنابراين متقابلا كار در اينجا هم در اينباره برعهده ماست كه با هماهنگي با دوستان سازمان حج و زيارت و پزشكي قانوني بخش عمده آن انجام شد و كارهاي باقيمانده نيز به همين صورت انجام ميشود. پيگيري بحثهاي حقوقي مربوط به افرادي كه به عربستان رفتهاند و بازنگشتهاند و اينكه آيا آنها واقعا جانباختهاند يا اتفاق ديگري برايشان افتاده، برعهده وزارت امور خارجه است.»
وي با اشاره به اخباري مبني بر دفن برخي جانباختگان ايراني در عربستان توضيح داد: «در آنجا نيز كار براي تشخيص هويت آنها با حوزه پزشكي است، چرا كه در عربستان از بخشي از بدن يعني از موي سر و ناخن كساني كه دفن كردند، نمونهبرداري كردند و از آنها اثر انگشت دارند البته ممكن است اثر انگشت خيلي مؤثر واقع نشود اما از 2طريق يكي نمونهبرداري از پيكرها و همچنين استفاده از نمونهبرداري بستگان كساني كه احتمال داده ميشود دفن شده باشند، ميتوان بعد از يك دوره يك تا 2ماهه به نتيجه رسيد.»
- مخفيكردن مستندات فاجعه منا قابل پيگيري است
محسن اسماعيلي، عضو حقوقدان شوراي نگهبان: مخفيكردن مستندات فاجعه منا قابل پيگيري است چراكه شاهد بوديم كه زائران را بهدليل ايرانيبودن از روي تخت بيمارستان بلند كردهاند بنابراين اتفاقاتي كه پس از فاجعه منا رخ داد، حادثهاي كمنظير در تاريخ بشر است. ما چيزي جز اجراي فقه اهل سنت درخصوص فاجعه منا را نميخواهيم. ممانعت از حق دسترسي به اطلاعات درخصوص وقايع فاجعه منا و مستندسازي اين اطلاعات مصداق جلوگيري از كشف حقيقت است. فاجعه منا نبايد به سطح درگيريهاي سياسي بين ايران و عربستان تقليل داده شود چرا كه اين موضوع خواسته مسئولان رژيم آلسعود است تا به جاي پيگيري حقوقي، ابعاد فاجعه را به سطوح سياسي انتقال دهند.
- خبري از كرونا نيست
همزمان معاون مركز مديريت بيماريهاي واگيردار وزارت بهداشت تأكيد كرد: از ميان 40زائري كه به وطن بازگشتهاند، 29نفر مشكوك به كرونا بودند كه جواب آزمايش آنها منفي بود. محمود نبوي با تأكيد بر اينكه تاكنون هيچ موردي از ابتلا به بيماري كرونا در ميان حجاج مشاهده نشده گفت: «5تا 6 نفر اين افراد مبتلا به آنفلوآنزاي فصلي بودند و مابقي مشكلي نداشتند. در 3سال گذشته 2ميليون زائر از عربستان به ايران بازگشتهاند. از اين تعداد 2600نفر مشكوك به كرونا آزمايش شدهاند كه تنها جواب آزمايش 3نفر مثبت بوده است. بنابراين احتمال ابتلا به كرونا خيلي پايين است.» به گفته وي، زائران مشكوك 2بار مورد آزمايش قرار گرفتهاند كه هر دو بار جواب منفي بوده است.