رويه تعامل دولت با تعدادي از شهرداريهاي كشور موجب شده تا ناوگان اتوبوسراني اين كلانشهرها هر سال به واسطه فرسودگي، نحيف و نحيفتر شود و شرايط بهگونهاي پيش رود كه تا 3سال آينده بخش قابل توجه آنها بهدليل فرسودگي از رده خارج شوند.
دولت براساس قانون مديريت حملونقل و سوخت مصوب سال1386 موظف است حمل ونقل را بهگونهاي سامان دهد كه حدود 30درصد جابهجاييهاي شهري توسط اتوبوسها سامان يابد اما تهران و 5كلانشهر ديگر كشور با وضعيت نابساماني مواجه هستند.
سيدجعفر تشكري هاشمي، معاون حملونقل و ترافيك شهردار تهران در گفتوگوي اختصاصي با همشهري ميگويد: يك بحران بسيار جدي در بخش اتوبوسراني در كلانشهرهاي كشور وجود دارد كه خاص تهران هم نيست. هر چند شهرداري تهران پيگيريهاي متعددي در اين زمينه از وزارت كشور داشته اما هنوز اتفاق قابلقبولي نيفتاده و با باقي ماندن اين وضع، اميد مردم كشور در حملونقل شهري و اتوبوسراني بهزودي نااميد ميشود. تشكري هاشمي درخصوص وضعيت اتوبوسراني تهران اعلام كرد: اگرچه درخبرها آمده كه در 2 سال اخير دولت يازدهم 16دستگاه اتوبوس به تهران داده، اما همين 16اتوبوس هم از محل اعتبارات اندك شهرداري در بخش جريمه راهنمايي و رانندگي خريداري شده و دولت يازدهم مانند ساير دولتهاي قبل يك اتوبوس هم به تهران نداده است. وي خاطرنشان ميكند كه با نوسازي تمام اتوبوسهاي تهران و ساير كلانشهرها هم نميتوان مديريت درستي بر ناوگان داشت و بايد بهصورت تدريجي خروج فرسودهها و نوسازي ناوگان صورت ميگرفت كه اين مهم سالهاست متوقف مانده است.
بدينترتيب بهنظر ميرسد ظرف 2تا 3سال آينده ما به وضعيتي برسيم كه برخي از اين اتوبوسرانيها در كشور بهطور كلي از رده خارج شوند و نتوانند به مردم خدمترساني كنند. به همين آساني كشور با ركود حملونقل عمومي مواجه خواهد شد. اين نابساماني هماكنون در كلانشهرهاي تهران، كرج، اصفهان، مشهد، تبريز و شيراز به وضوح مشخص است و رفته رفته اين وضع به ساير شهرهاي كشور نيز سرايت خواهد كرد.
- كرج
500 اتوبوس
350 فرسوده
%70 فرسودگي
350دستگاه از اتوبوسهاي شهري كرج از رده خارج و فرسوده هستند. از عمر اين اتوبوسها بيش از 10سال گذشته و در واقع عمر كاري آنها به اتمام رسيده است. تعداد كل اتوبوسهاي مركز استان البرز براي خدمترساني به جمعيت 4ميليوني اين شهر500دستگاه است.
- تهران
6500 اتوبوس
3500 فرسوده
%53 فرسودگي
طي 10سال اخير بايد 10هزار اتوبوس به تهران اختصاص مييافت اما هماكنون 6500 اتوبوس در تهران وجود دارد كه 3500دستگاه آن فرسوده است. ناوگان اتوبوسراني هر روز در شهر 5/4ميليون نفر را جابهجا ميكند و مردم از فرسودگي ناوگان بيشترين خسارت را ميبينند.
- اصفهان
1400 اتوبوس
700 فرسوده
%50 فرسودگي
شركت واحد اتوبوسراني اصفهان بهعنوان تنها سامانه حملونقل عمومي شهر اصفهان جابهجايي روزانه ۸۷۰ هزار نفر را با حدود 1400 اتوبوس بر عهده دارد. 700دستگاه اين ناوگان عمري بيش از ۱۰ سال دارند و اكنون ميانگين عمر ناوگان اتوبوسراني اصفهان بيش از ۸ سال است كه تبعات منفي براي شهر دارد.
- مشهد
2000 اتوبوس
1000 فرسوده
%50 فرسودگي
مشهد سالانه پذيراي ٢٥ميليون زائر است كه بايد حملونقل كارآمدي براي تردد اين جمعيت داشته باشد. از سويي اين كلانشهر با جمعيت ٣ميليوني ساكن، 2هزار اتوبوس دارد كه در حال حاضر هزار دستگاه آنها فرسودهاند اما بهدليل كمبود ناوگان، همچنان در حال خدمترساني هستند.
- تبريز
1280 اتوبوس
405 فرسوده
%31 فرسودگي
فرسودگي ناوگان اتوبوسراني تبريز هم نياز به تمهيدات ويژه دارد زيرا روزانه 3.4ميليون نفر در اين شهرتردد ميكنند. عمر متوسط كل ناوگان در آخر شهريورماه سال 93برابر با 6سال است كه در بخش خصوصي 7سال و در بخش غيرخصوصي 6سال است. از 1280اتوبوس شهر تبريز 405دستگاه فرسودهاند.
- شيراز
1000 اتوبوس
300 فرسوده
%30 فرسودگي
در حال حاضر هزار دستگاه اتوبوس در شيراز به شهروندان خدمات حمل ونقلي ارائه ميكنند اما اين شهر براي تردد روزانه يك ميليون سفر شهري، به ۲هزار دستگاه اتوبوس نيازدارد و در حال حاضر از اين تعداد اتوبوس، ۳۰۰دستگاه فرسودهاند و نياز به نوسازي دارند.