اكنون بعد از گذشت 2 سال از تشكيل اين ستاد و بررسي پروژههاي مختلف انتقال آب چون درياي خزر و رودخانههاي ارس و زاب و پس از آنكه اجراي 2 پروژه انتقال آب خزر و ارس براي نجات درياچه اروميه منتفي شد، طرح انتقال زاب به درياچه اروميه به مرحله اجرا رسيد.
- انتقال آب زاب يكي از بهترين طرحهاست
طبق وعده ستاد احياي درياچه اروميه، آب زاب تا سال 1398به درياچه ميرسد . ناصر آق، عضو هيأت علمي دانشگاه اروميه و مدير پژوهشكده درياچه اروميه با تأكيد بر اين موضوع كه درياچه اروميه وضعيت بسيار بدي دارد، به ايسنا ميگويد: طرح انتقال آب زاب درصورت اجراي بموقع يكي از بهترين طرحهاست، زيرا زاب رودخانهاي است كه از داخل ايران به عراق ميرود و حدود يك ميليارد و 200ميليون مترمكعب آب دارد و برنامه ايران اين است كه بتواند 50درصد آن را بهعنوان حقابه ايران به كشور انتقال دهد.به گفته آق، زاب آب شيرين دارد و ميتواند بهعنوان منبع كمكي اثر مثبتي در وضعيت درياچه داشته باشد البته اگر با سرعت بيشتري آن را به درياچه انتقال دهند.
جواد فاني، فعال در ستاد احياي درياچه اروميه و كارشناس بازنشسته وزارت جهادكشاورزي هم ضمن تأييد اجراي انتقال رودخانه زاب به درياچه اروميه ميگويد: در مقايسه با ساير رودخانههاي درون حوزه طرح انتقال آب رودخانه زاب به درياچه اروميه درصورت اجرا بسيار موفق خواهد بود، ولي با اينكه حدود 6 سال از شروع اجراي اين طرح ميگذرد، پيشرفت آن چندان مناسب نبوده است.
- انتقال آب بهمنظور جبران ندانمكاريها
اما ناصر كرباسي، استاد دانشكده محيطزيست دانشگاه تهران، ضمن مخالفت با انتقال آب زاب به درياچه اروميه، به ايسنا ميگويد: تصميمگيري در مورد ميزان توسعه كشاورزي در حوضه آبريز درياچه بايد با توجه به ميزان منابع آب منطقه باشد؛ در آن زمان كه باغ سيب و انگور مازاد بر مصرف منطقه و كشور ايجاد ميشد و اجازه كشت نيشكر بهعنوان يك محصول آببر را ميدادند، بايد به ميزان آب موجود منطقه فكر ميكردند.
وي با بيان اينكه اين وضعيت موجود، نتيجه ندانمكاريهاي گذشته است و اين ندانمكاريها با اجراي طرح انتقال آب زاب به درياچه اروميه نيز ادامه دارد، تصريح ميكند: اينكه ميخواهند رودخانهاي را كه بهصورت طبيعي جريان دارد، خشك كرده و آب آنجا را به سمت درياچه آورند، كار اشتباهي است چون با اين اقدام بعد از مدتي در يك نقطه ديگر كانون توليد ريزگرد ايجاد ميشود و آن موقع لابد تصميم به انتقال آب از يك حوضه ديگر به رودخانه زاب را خواهند گرفت، بنابراين انتقال آب بهمنظور جبران ندانمكاريها كار خطايي است و از لحاظ اكولوژيكي نيز آسيبزاست.
- احتمال بروز تنشهاي قومي
حسين آخاني، استاد گياهشناسي دانشگاه تهران نيز با انتقاد از انتقال آب به درياچه اروميه به ايسنا ميگويد: اين طرح از نظر اجتماعي و اكولوژي پذيرفتني نيست و باعث تنشهاي قومي و نارضايتي اجتماعي ميشود؛ با اجراي اين طرح، مشكلات بسياري در اين مسير ايجاد ميشود و تخريب در يك نقطه آثارش را در جاي ديگر نيز ميگذارد همچنين به حقابه جوامع محلي آسيب ميزند. به گفته وي،انتقال آب زاب باعث آسيب به كشور همسايه نيز خواهد شد، حتي اگر اجراي اين طرح منجر به احياي درياچه اروميه شود، در نقطه ديگري باعث ايجاد ريزگرد ميشود.
- اعتراف سازمان محيط زيست به اثرات منفي انتقال آب زاب به اروميه
معاون طبيعي و تنوع زيستي سازمان حفاظت محيطزيست از موافقت اين سازمان با انتقال آب رودخانه زاب به درياچه اروميه خبر داد و گفت كه پس از ۴ماه بررسي كارشناسي سازمان موافقت با اجراي اين طرح را به ستاد احيا ابلاغ كرده است. فرهاد دبيري با اعلام اين خبر گفته بود كه پس از بررسيهاي انجام شده، كارشناسان به اين نتيجه رسيدهاند كه هر طور شده بايد آب به درياچه اروميه برسد و يكي از بهترين مسيرها براي اين پروژه، انتقال آب از رودخانه زاب است. درعين حال، وي همزمان با اعلام اين خبر تصريح كرد كه قطعا چنين پروژههايي اثرات منفي بر محيطزيست خواهد داشت، اما با درنظر گرفتن نتايج مثبتي كه انتقال آب زاب براي درياچه اروميه خواهد داشت، به اين نتيجه رسيديم كه اثرات منفي اين پروژه ناچيز است و در ازاي مزاياي آن ميتوان اثراث منفي را ناديده گرفت.