ماه مبارک رمضان علاوه بر این‌که ماه عبودیت و بندگی، و ماه غفران و رحمت الهی است، ماه میهمانی و ضیافت الهی نیز است.
***
نزول قرآن، وقوع شب قدر، نزول ملائکه و روح، تقدیر سرنوشت و... هرکدام مائده‌های آسمانی و غذاهای معنوی است و سبب شده ماه مبارک رمضان، به عنوان ماه ضیافت و میهمانی الهی، نامگذاری شود لذا پیامبر اکرم(ص) در آستانة ماه مبارک رمضان، این‌گونه می‌فرماید:« ای مردم ! همانا ماه بابرکت و رحمت و آمرزش، به‌شما روی آورده است، این ماه، نزد خدا بهترین ماه است و روزهایش، بهترین روزها و شب‌هایش، بهترین شب‌ها، و ساعاتش بهترین ساعات.
در این ماه، شما به‌میهمانی خدا، دعوت شده‌اید و در زمرة بهره‌مندان از کرامت خداوند، قرارگرفته‌اید. در این ماه نفس‌های شما، تسبیح خداست، و خواب شما، عبادت است و اعمال شما، پذیرفته، و دعایتان به اجابت می‌رسد...»
امام‌صادق(ع) نیز به فرزندانش این‌گونه سفارش می‌نماید،:«جان‌های خود را به تلاش وکوشش وادارید؛ زیرا در این ماه، روزی‌ها قسمت و اجل‌ها نوشته می‌شود و درآن، نام میهمانان خدا که بر او، وارد می‌شوند، نوشته می‌شود و در آن، شبی است که عبادت در آن، از عبادت هزار ماه بهتر است.»
با توجه به این بیانات ماه مبارک رمضان، ماه ضیافت و میهمانی است، در این ضیافت و میهمانی پر شکوه و بی‌نظیر، صاحب خانه و میزبان، پروردگارجهان و میهمانان، بندگان فقیر و محتاج خدای سبحان، هستند و غذاهای لذت بخش این سفرۀ رنگین و منحصر به فرد، مائده‌های آسمانی: روزه داری و چشم پوشی از لذائذ دنیوی، تلاوت قرآن، احیاء وشب زنده داری، دعا و نیایش، طلب غفران و رحمت الهی و... است و ثمره و نتیجه‌ای که انتظار می‌رود از این ضیافت و میهمانی پرشکوه و بی‌سابقه، عاید حال میهمانان شود، تقوای الهی است، چنانچه خدا سبحان می‌فرماید: « یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا کُتِبَ عَلَیْکُمُ الصِّیامُ کَما کُتِبَ‌عَلَى الَّذِینَ مِنْ قَبْلِکُمْ لَعَلَّکُمْ تَتَّقُونَ »؛ « ای افرادی که ایمان آورده‌اید، روزه بر شما نوشته شد، آن چنان‌که بر کسانی‌که قبل از شما بود، نوشته شده بود، باشد که پرهیز‌کار شوید.»
آداب حضور در ضیافت الهی
در زندگی‌دنیا اگر روزی انسان به ضیافت و میهمانی، دعوت شود، دعوت شدگان با توجه به مقام و موقعیت صاحب خانه و میزبان و با در نظر داشت میهمانان دیگر، خود را برای شرکت در میهمانی، آماده می‌کند، اگر صاحب خانه و میزبان، شخصیت معتبر اجتماعی داشته باشد، میهمانان با وقار، هیئت و هیبت خاصی، وارد مجلس شده و در طول جلسه و جریان میهمانی نیز با توجه به شخصیت میزبان و بزرگان دیگری که در جلسه، حضور دارند، میهمانان، در نشست و برخاست، غذا خوردن و صحبت کردن، دقت به خرج می‌دهند تا مبادا با حرکات اضافی، صحبت‌های بی‌مورد و... باعث مضحکۀ دیگران قرار گیرند.
حال سؤال این است‌که در ضیافت و میهمانی بی‌سابقه، مجلل و پُر شکوه ماه مبارک رمضان، میهمانان، با چه شرایطی وارد این بزم الهی شوند و چه ویژگی‌های را باید رعایت کنند تا بتوانند استفاده و لذت کافی برده، ثمره و نتیجه‌ای را که انتظار می‌رود، به دست آورند؟ در جملات و کلماتی که از حضرت رسول (ص) و امامان معصوم (ع) نقل شده، ویژگی میهمانان الهی، بیان شده است که به چند مورد آن، اشاره می‌شود:
پیامبر(ص) خطاب به جابر می‌فرماید: « ای جابر! در ماه رمضان، هر کسی، روز آن را روزه بدارد و جزئی از شبش را به عبادت بپردازد، و شکم و شرمگاه خویش را، پاک نگه دارد، و زبانش را حفظ کند، همان طوری‌که از این ماه، خارج می‌شود از گناهان خویش خارج می‌شود. جابر عرض کرد: ای رسول خدا! این حدیث، چه زیباست! رسول خدا فرمود: و رعایت شروط آن، چه سخت است!»
امام سجاد(ع) نیز در دعای خود، هنگام حلول ماه مبارک رمضان، این‌گونه مناجات می‌نماید:« به وسیلة روزه این ماه، یاریمان ده؛ تا اندام خود را، از معاصی تو، نگه داریم و آن‌ها را به‌اعمالی واداریم‌که رضا و خشنودی‌تو را فراهم می‌آورد، تا با گوش‌هایمان، سخنان بیهوده نشنویم و با چشمانمان به دیدن چیزهای لهو نشتابیم و دستانمان را به سوی حرام، نگشاییم و با پاهایمان به سوی آنچه منع شده ره نسپاریم و با شکم‌هایمان، جز آنچه را، تو حلال کرده‌ای، در خود جای ندهیم و زبان‌هایمان، جز به آنچه، تو خبر داده‌ای و بیان فرموده‌ای، گویا نشود و رنج نکشیم، جز برای آنچه به پاداش تو، نزدیک می‌کند و به جا نیاوریم، مگر چیزی را که از کیفر تو، نگه می‌دارد.»