80درصد باقيمانده هم صرف سوخت‌وساز باقي اعضاي بدن مي‌شود. اين ميزان انرژي حتي اگر شما بي‌حركت و در حال استراحت هم باشيد مصرف مي‌شود و به اين معني است كه اگر شما فردي فعال يا ورزشكار هستيد انرژي و كالري بيشتري نسبت به بقيه افراد نياز داريد. به‌طور كلي مقدار كالري‌اي كه فرد بايد طي يك روز به‌دست بياورد، بستگي به عواملي مانند سن، اندازه، قد، جنس، شيوه زندگي و سلامت عمومي دارد. اما تا به حال حساب كرده‌ايد براي دريافت اين ميزان كالري در روز چقدر بايد هزينه كنيد و كلا خورد و خوراكتان در هفته و ماه چقدر برايتان خرج برمي‌دارد؟
- كليد حل مسئله:
چالش تأمين 240هزار كالري در ماه
با احتساب مصرف ميانگين 2000كالري براي هر نفر از خانواده، يك جمع خانوادگي چهارنفره نياز به 240هزار كالري انرژي در ماه از طريق دريافت غذا دارد. بياييم اين ميزان كالري را به انرژي موجود در موادي كه به‌طور معمول طي يك هفته استفاده مي‌كنيم تقسيم كنيم. ما ايراني‌ها از چند نوع مواد غذايي بيشترين استفاده را مي‌كنيم. مثلا برنج، گوشت سفيد و قرمز، نان، سيب‌زميني و پياز، روغن مايع و جامد، ماكاروني و قندوشكر اقلامي هستند كه در تمام سبدهاي غذايي ايرانيان جايگاه ويژه‌اي دارند.
برنج: ميزان مصرف برنج براي يك روز را 100گرم تخمين زده‌ايم، يعني در هفته 700گرم. قيمت برنج را 7000تومان حساب كرده‌ايم (برنج ايراني در حال حاضر چيزي بين 5500 تا 9500تومان قيمت دارد)، با اين حساب مصرف برنج براي يك خانواده چهارنفره حدود 80هزار تومان در‌ماه هزينه دارد.
گوشت قرمز: ميزان مصرف گوشت قرمز براي هر فرد در روز 50گرم درنظر گرفته شده است. قيمت گوشت قرمز را 28هزار تومان حساب كرده‌ايم. با اين حساب مصرف گوشت قرمز 160هزار تومان در ماه براي يك خانواده چهارنفره آب مي‌خورد.
گوشت سفيد: ميزان مصرف گوشت سفيد هم مانند گوشت قرمز براي هر فرد در روز 50گرم محاسبه شده است. با توجه به قيمت 6850توماني هر كيلو گوشت مرغ، هزينه‌اي كه يك فرد روزانه بايد براي گوشت مرغ بپردازد 340تومان است كه اين رقم براي يك‌ماه يك خانواده چهارنفره حدود 40هزار تومان مي‌شود.
نان: هر فرد بايد روزانه 320گرم نان مصرف كند. قيمت يك عدد نان لواش را 200تومان درنظر گرفته‌ايم كه با اين احتساب هزينه‌اي كه يك خانواده چهارنفره بايد در طول‌ماه براي نان بپردازد، چيزي حدود 40هزار تومان مي‌شود.
خوراكي‌هاي ديگر:در اين محاسبات، در هفته براي يك خانوده چهارنفره 3600تومان خرج حبوبات، 5هزارتومان هزينه سيب‌زميني و پياز، 25تا 30هزار تومان هزينه خريد ماست و روغن و رب، حدود 35هزار تومان هزينه صبحانه و 45هزار تومان ميوه درنظر گرفته‌ايم.
- جمع‌بندي:
حدود 786هزار تومان!
با جمع زدن اعداد و ارقام بالا با عدد قابل‌توجهي مواجه مي‌شويم. يك خانواده چهارنفره 195هزار تومان در طول يك هفته بايد براي خورد و خوراك خود هزينه كند كه اين مبلغ براي يك‌ماه چيزي حدود 780هزار تومان مي‌شود. اين درحالي است كه طبق آمار سال 93، براساس قيمت‌هاي كف بازار، هزينه زندگي براي يك خانوده چهارنفره ماهانه چيزي حدود 2ميليون و 200هزار تومان تا 2ميليون و 500هزار تومان بوده است. نكته مهم اينكه با احتساب نرخ تورم حداقلي فعلي كه حدود 15درصد است، قيمت مواد غذايي رشد روزافزون دارد.
- مرز سوء تغذيه دقيقا كجاست؟
هر زن به ازاي هر كيلو از وزن خود به 0/9كالري و هر مرد به ازاي هر كيلو از وزن خود به يك كالري براي تأمين انرژي پايه خود يا همان زنده‌ماندن احتياج دارد. اما به‌طور معمول زنان روزانه 1600و مردان 2500كالري براي انجام فعاليت‌هاي عادي و روزانه احتياج دارند. اين بدان معني است كه اگر فرد به فعاليت شديدي مثل كار يا ورزشي كه سوخت‌وساز بدن را بالا مي‌برد مي‌پردازد به چيزي بيشتر از اين ميزان كالري احتياج دارد.
- مردم دنيا چقدر خرج خوراك مي‌كنند؟
خانواده‌هاي چهارنفره ژاپني و ايتاليايي حدود 10تا 15درصد از درآمد ماهانه خود را خرج خوراك مي‌كنند؛ آلمان 30درصد، مكزيك ۳۴درصد و انگليس حدود ۳۵درصد. اوضاع خورد و خوراك اما در برخي كشور‌ها مانند بعضي از كشورهاي آفريقايي بسيار وحشتناك است. به‌عنوان مثال هر خانواده فقط توان مالي‌اش در اين حد است كه هفته‌اي 2دلار خرج خوراكش كند؛ يعني چيزي حدود 6500تومان؛ پولي كه ما براي خريد نان در طول هفته خرج مي‌كنيم. البته در ايران، ۳۰درصد از كودكان دچار فقر تغذيه‌اي از نوع پروتئين و انرژي هستند كه ۱۱درصد آن به‌صورت متوسط تا شديد است. ۱۳ تا ۵۳درصد از دختران و زنان، ۱۲ تا ۳۰درصد از كودكان و ۸ درصد از مردان دچار كم‌خوني ناشي از سوء تغذيه هستند.
۲۰ تا ۷۰درصد از كل كودكان ايراني درجه‌هايي از گواتر دارند. ۱۰درصد كودكان زيرخط رشد وزن و ۱۶درصد زير خط قد نرمال هستند. نكته اينكه اين آمار در روستاها بيشتر از شهر است. نسبت وزن به قد نرمال در سنين نوجواني خيلي كمتر از نرمال است و فقط ۲۰ درصد از مردم از لحاظ ميزان و نوع تغذيه و دريافت پروتئين و انرژي در حد مناسب هستند.