اما به نظر ميرسد اختلاف آمار در وزارت بهداشت، اين بار به موضوع تختهاي بيمارستاني هم سرايت كرده است، چرا كه تنها چند روز قبل از اين اظهارنظر وزيربهداشت، صدرالسادات، معاون وي در حوزه توسعه و مديريت منابع، ميزان كمبود تختهاي بيمارستاني در كشور را 70هزار تخت عنوان كرده و گفته بود كه توان دولت تنها اضافه كردن 2هزار تخت در سال است.
در شهريورماه امسال اما، قاضيزاده هاشمي ميزان فرسودگي تختهاي بيمارستاني را 62درصد اعلام كرد درحاليكه اكنون اين آمار از نظر وي به 53درصد رسيده است.همچنين وي گفته بود نسبت تخت بيمارستاني به ازاي هر هزار ايراني 1/7است. اما صدرالسادات معاون وي، اين نسبت را 61/7به هزارنفر اعلام كرده بود. وزيربهداشت درحالي رسيدن به نقطه مطلوب دراين زمينه را راهاندازي 100هزار تخت بيمارستاني تا 10سال خواند كه در ارديبهشت ماه، بازه زماني براي رفع كمبود تختهاي بيمارستاني را 40سال اعلام كرده بود.
چندماه پيش از اين نيز، محمد حاجيآقاجاني، معاون درمان وزارت بهداشت اعلام كرده بود كه وضعيت تختهاي بيمارستاني در ايران بهگونهاي است كه هر 3 تخت براي ۲هزار نفر است، اين در حالي است كه ضريب اشغال اين تختها در پايتخت حدود ۹۰درصد عنوان شده است.
در اين ميان ايرج حريرچي، قائممقام وزير بهداشت ضمن اينكه به مقاوم نبودن اين حجم از فرسودگي در برابر حوادثي چون زلزله اشاره ميكند، ضريب اشغال تختهاي مراقبت ويژه در كشور را 100درصد ميداند و ميگويد: «هماكنون ۵۷۰۰تخت مراقبت ويژهICU در كشور وجود دارد كه بايد ۵۷۰۰تخت ديگر براي اين بخشها اختصاص يابد.» درحاليكه در كل كشور با كمبود تخت در بيمارستانها مواجهيم در تعدادي از شهرها شاهد تعدد بيمارستانهاي دولتي، بخش عمومي غيردولتي وخصوصي هستيم كه اشغال تخت آنها پايين است.
گزارشهاي آماري مسئولان وزارت بهداشت ميگويد كه كمبود تخت بيمارستاني بيشتر مربوط به بخش دولتي است؛ يعني بخشي كه 80درصد بستريها در آن صورت ميگيرد و به گفته معاون وزيربهداشت براي هر هزار ايراني مراجعهكننده به بيمارستان دولتي فقط يك تخت وجود دارد. برخي از مسئولان وزارت بهداشت مانند سيدعلي صدرالسادات، علت كمبود تختهاي بيمارستاني را در منابع مالي ميدانند و معتقدند كه استفاده از ظرفيت بخش خصوصي و جلب مشاركت براي پركردن خلأ موجود در زمينه تختهاي بيمارستاني، كاربردي است.
بهنظر ميرسد دليل مسعود پزشكيان، عضو كميسيون بهداشت مجلس، كه ميگويد «پراكندگي غيرعادلانه و نادرست تختهاي بيمارستاني مهمترين علت نبود تخت در برخي از بيمارستانهاست و اين معضل با نظارت درست قابل رفع خواهد بود» دليل محكمتري باشد. تقسيم جغرافيايي ناعادلانه بيمارستانها باعث شده است كه در يك منطقه كم جمعيت، چند بيمارستان وجود داشته باشد و در شهرستاني با جمعيت زياد، يك بيمارستان مجهز هم نباشد. پزشكيان كه به كمبود تخت بيمارستاني اعتقاد ندارد، دليل اين الگوي توزيع نامناسب را نيز بيان ميكند و ميگويد: «بيتوجهي به سيستم سطح بندي ارجاع و فراموش كردن شعار عدالت در سلامت موجب شده است كه اغلب در خبرها از كمبود تختهاي بيمارستاني صحبت شود.» عدالت اجتماعي، همان گمشدهاي است كه مسئولان بارها از بازگشت آن به عرصه سلامت با اجراي طرحهايي چون پرونده الكترونيك سلامت، خبر دادهاند. ازجمله فوايدي كه وزارت بهداشت براي پرونده الكترونيك سلامت برشمرده استفاده از اطلاعات يكپارچه سلامت براي مقاصد مديريتي و نظارتي است؛ اطلاعاتي كه نبود آن براي مديريت و نظارت بر نحوه توزيع تختهاي بيمارستان، بهشدت احساس ميشود.
- نظر قائم مقام وزارت بهداشت درباره كمبود تختهاي بيمارستاني
حريرچي، قائممقام وزيربهداشت، مشكلات كمبود تختهاي بيمارستاني در تهران را علاوه بر مشكل كلي به 3 دسته مجزا تقسيم ميكند؛ دسته اول توزيع نامناسب در مناطق فقيرنشين و شهرهاي اقماري، دوم كمبود تختهاي بيمارستاني عمومي يا جنرال و دسته سوم كمبود تختهاي خاص مربوط به بيماران روانپزشكي، سوختگي، سكته مغزي، توانبخشي، طب تسكيني و بيماران در مراحل انتهايي زندگي. حريرچي ميگويد كه عمده امكانات سطح 2 و 3 شهر تهران در حال ارائه خدمات تخصصي و فوقتخصصي هستند اما يك بيمار مبتلا به آسم يا ديابت معمولي با ضرورت بستري، ممكن است نتواند بستري شود.
- مراجعه به شهرهاي بزرگ تر به دليل كمبود پزشك
سال گذشته مسئولان وزارت بهداشت اعلام كردند كه از 550بيمارستان كشور، 80واحد با كمبود بيمار مواجه هستند. در بسياري از شهرستانها بهدليل كمبود پزشك و تجهيزات پزشكي بيمارها به شهرهاي بزرگتر يا مراكز استانها مراجعه ميكنند.بخش زيادي از بيماران نيز درمان خود را در تهران پيگيري ميكنند. اين موضوع مانع اختصاص منابع مالي وزارت بهداشت به بيمارستانهاي شهرستان براي تجهيز امكانات است و ازطرف ديگر شهرهاي بزرگ را با كمبود امكانات ازجمله تخت بيمارستاني مواجه ميكند.