به گزارش ايرنا، محمدي افزود: افاغنه‌اي كه به‌طور قانوني در كشور اقامت دارند و داراي كارت اقامت و گذرنامه مجاز هستند، تحت پوشش اين بيمه قرار خواهند گرفت. وي خاطرنشان كرد: تاكنون افاغنه مقيم كشور تحت پوشش بيمه تجارت قرار مي‌گرفتند و با توجه به برنامه‌ريزي‌هاي انجام شده از اين پس از خدمات و امكانات بيمه سلامت نيز برخوردار خواهند شد. وي اظهاركرد: اين طرح براي رفاه حال افاغنه و به‌منظور كاهش بخشي از مشكلات‌شان در كشور به اجرا درآمده و اولويت با اقشار آسيب‌پذير اين مهاجران بوده است و بقيه اقشار و خانواده‌هاي افاغنه نيز مي‌توانند به‌تدريج از خدمات اين بيمه برخوردار شوند. وي با اشاره به اينكه بيمه سلامت زيرنظر وزارت رفاه قرار دارد، تأكيد كرد: مهاجران افغان تحت چارچوب مشخص تعيين‌شده در حوزه بهداشت و درمان مي‌توانند از خدمات اين بيمه با پرداخت فرانشيز‌هاي مشخص برخوردار شوند. مديركل اتباع و مهاجران خارجي وزارت كشور با بيان اينكه زمان اجراي طرح بيمه سلامت محدود است، افزود: اين فرصت طلايي است كه با زحمت زياد از سوي دولت جمهوري اسلامي با صرف هزينه زياد فراهم شده است و افاغنه مقيم كشور مي‌توانند از اين فرصت در مهلت تعيين‌شده استفاده كنند.
- وعده برنامه منسجم براي افغان‌ها
وزير رفاه قبلا گفته بود كه به‌منظور جلوگيري از مهاجرت غيرقانوني و شناسايي افراد، افغان‌ها در ايران شناسنامه‌دار مي‌شوند. اظهارات علي ربيعي پس از آن بود كه او با وزير امور زنان و خانواده افغانستان در تهران گفت‌وگو كرد. دلبر نظري 2ماه پيش چند روزي به ايران آمده اما اخبار مذاكرات او همانند اخبار مهاجران افغان كمتر در رسانه‌ها بازتاب داشت. وزير رفاه پس از اين ديدار به خبرنگاران گفت با توجه به حضور تعداد زيادي از افغان‌ها در ايران بايد برنامه‌هاي منسجمي در اين زمينه داشته باشيم. هرچند ربيعي درباره اين «برنامه منسجم» توضيح بيشتري نداد اما جلوگيري از ورود غيرمجاز، مهلت مهاجران مجاز براي حضور در ايران، تحصيل دانش‌آموزان و دانشجويان افغان، اشتغال كارگران و درمان و از همه مهم‌تر خاطره خوش افغان‌ها از ايران بايد در اين «برنامه منسجم» تدبير شود.
7ماه پيش وزير كشور وعده داده بودكه ساماندهي افغان‌ها تا 6ماه ديگر يعني آبان‌ماه عملياتي مي‌شود. رحماني فضلي البته منظور خود از (عملياتي‌شدن) را توضيح نداده است كه آيا به‌معناي پايان كار است يا شروع ساماندهي! اگر مقصود وزير كشور از عملياتي‌شدن ساماندهي، شروع ساماندهي افغان‌ها باشد، او پاياني را براي اين كار مشخص نكرده است. از سال71 كه مهاجران افغان در جنگ پيروز شدند و دولت را در اختيار گرفتند، طرح‌هاي ساماندهي بسياري در كشور اجرا شده است. براساس اين طرح‌ها پليس، روزانه مهاجران غيرقانوني را از سراسر كشور در 22اردوگاه جمع مي‌كند و سپس آنان را به مرز انتقال مي‌دهد به‌طوري كه بنابر آمار، در ۱۰ سال گذشته سالانه 500هزار و جمعا حدود ۵ ميليون نفر از افرادي كه به‌صورت غيرمجاز در ايران حضور داشتند، به افغانستان بازگردانده شده‌اند.
با وجود اين، در حال حاضر 2/5 ميليون افغاني در ايران در حالي ساكن هستند كه يك ميليون نفر از آنها كارت اقامت و ۴۵۰ هزار نفر از آنان نيز گذرنامه دريافت كرده‌اند اما يك ميليون نفر از اين افغان‌ها همچنان غيرمجاز در كشور حضور دارند كه معمولا مجرد هستند چرا كه راه‌هاي سخت و قاچاقي كه آنها از طريق آن خود را به ايران مي‌رسانند به‌گونه‌اي نيست كه زنان و كودكان تحمل آن را داشته باشند. تردد مهاجران غيرقانوني در مرزهاي خراسان و سيستان به‌علت انسداد مرزها در سال‌هاي اخير كمتر شده اما آنها كماكان از طريق پاكستان و مرز بلوچستان ايران به‌صورت قاچاق وارد كشور مي‌شوند. 6ماه پيش شوراي‌عالي امنيت ملي در ايران مصوبه‌اي را براي كنترل مرزهاي شرقي در يك بازه زماني 2ساله به اجرا گذاشته تا حفره‌هاي شرق كشور را پوشش داده و تردد غيرقانوني كنترل شود. در ايران تصميمات كلان درباره مهاجران افغان در اين شورا نهايي مي‌شود. در وزارت كشور هم كميته‌اي به نام ساماندهي وجود دارد كه ان تصميمات را پيگيري مي‌كند. بنا بر يكي از اين مصوبات - در ۱۹ استان كشور حضور اتباع افغاني ممنوع است.
علي ربيعي كه اين روزها در ايران وزير رفاه است، سال‌ها پيش در شوراي‌عالي امنيت ملي فعال بوده است. درحالي‌كه او از «برنامه منسجم» درباره افغان‌ها سخن مي‌گويد، رحماني‌فضلي وزير كشور از «ساماندهي» صحبت مي‌كند و در توضيح آن بيشتر به نحوه بازگرداندن مهاجران غيرقانوني مي‌پردازد.وزير كشور مي‌گويد ما به 2علت مسائل انساني و نيز قوانين بين‌المللي مجبور شديم تعداد انبوهي از اتباع افغاني را به‌عنوان ميهمان در كشورمان بپذيريم. اجباري كه رحماني‌فضلي از آن سخن گفته است، در ايران موضوعي ناشناخته براي مردم است. در ايران فضاي ضد‌افغاني به‌خصوص هنگامي تشديد مي‌شود كه خبر جنايت يا قتل و تجاوزي از يك تبعه افغان تيتر مي‌شود. اين در حالي است كه وزير كشور در گزارشي به مجلس اعلام كرده ميزان جرم اتباع افغان آنگونه كه در تبليغات گفته مي‌شود، نيست. افغان‌ها آنقدر در ايران مورد اعتماد هستند كه بخش زيادي از آنها مشاغل سرايداري و انبارداري و شبيه به آن را برعهده دارند. براساس آمار حدود 5هزار نفر از جمعيت كيفري زندان‌هاي ايران را افاغنه تشكيل مي‌دهند كه معمولا جرمشان مرتبط با موادمخدر است. اين در حالي است كه كشورهاي ايران و افغانستان در سال ۹۰، توافقنامه انتقال محكومان به حبس را امضا كرده‌اند ولي هنوز اجرايي نشده است. يك منبع آگاه به همشهري مي‌گويد حتي مجرمان افغاني كه از زندان آزاد مي‌شوند از ايران اخراج نمي‌شوند. مطابق ماده (۱) كنوانسيون ۱۹۵۱ هيچ‌يك از دول متعاهد به هيچ نحو پناهنده‌اي را به سرزمين‌هايي كه امكان دارد زندگي يا آزادي او در معرض تهديد واقع شود، باز نخواهند گرداند. هرچند ورود افغان‌ها به ايران در زمان خطر جنگ بوده است اما برگزاري انتخابات مكرر و استقرار دولت قانوني در افغانستان علامتي بر نبود خطر است.
- خندوانه با افغان‌ها
در ايران، رسانه‌ها در سال‌هاي اخير رويكردي انتقادي را در قبال برخي رفتارهاي دولت و مردم در قبال افغان‌ها در پيش گرفته‌اند. عمده انتقادها از رفتار نامناسب بخش‌هايي از جامعه با مهاجران افغان، ممنوعيت تحصيل دانش‌آموزان و ناديده گرفته‌شدن در رسانه‌ها بوده است. پخش يك برنامه خندوانه با حضور مهاجران افغان با استقبال بيننده‌ها مواجه شده است. انتشار آماري درباره صدها شهيد افغان در دفاع‌مقدس ايران و تشكيل يك تيپ از افغان‌هاي مدافع حرم در اين رويكرد جديد رسانه‌ها بي‌تأثير نبوده است.
- تأخير يكماهه وزير كشور
2ماه پيش دلبر نظري، وزير امور زنان و خانواده افغانستان در شرايطي ايران را ترك كرد كه همچنان هيچ نشانه‌اي از توافق يا وجود يك «برنامه منسجم» براي مهاجران افغان به آن شكلي كه وزير رفاه ايران توصيف كرده، به چشم نمي‌خورد. از دلبري اين وزير ميانسال افغان فقط اين جمله در گوش زنان افغان مهاجر ماند كه «قلب افغانستان براي مهاجران مي‌تپد.» اما آيا آغوش افغانستان هم براي شهروندان خود باز خواهد شد؟ يك‌ماه از زمان اجراي وعده عملياتي‌شدن طرح ساماندهي كه رحماني فضلي از آن سخن گفته گذشته است.
- سياست بازگشت داوطلبانه تاكي؟
در افغانستان اشرف غني رئيس‌جمهور بيش از يك سال است كار خود را آغاز كرده است. در كابينه او يك وزير مسئوليت امور مهاجران را داراست. 8ماه پيش رحماني‌فضلي وزير كشور گفته‌بود چون دولت افغانستان تازه روي كار آمده، نيازمند فرصت است اما كميسارياي عالي پناهندگان سازمان ملل اعلام كرده حدود 3ماه پيش نماينده دولت ايران يعني مديركل اتباع خارجي وزارت كشور به كابل رفته و بر تعهد ايران مبني براصل بازگشت داوطلبانه پناهندگان افغان تأكيد كرده است.