آن روز كه قندچي و شريعت‌رضوي و بزرگ‌نيا همراه با دوستانشان در صحن دانشكده فني دانشگاه تهران، مقابل مسلسل‌ها ايستادند و فرياد آزادگي و استقلال سر دادند، نقشه راه فكري و عقيدتي دانشجوي مسلمان را ترسيم كردند. اگر شما هم در ذهنتان به‌دنبال الگويي از دانشجوي مسلمان ايراني مي‌گرديد و به‌دنبال ملاك‌هاي آن هستيد تا پايان اين مطلب با ما همراه باشيد.
- همه جا رد پاي شما
درس خواندن و توليد علم، بخش زيادي از مسئوليت‌هاي روي دوش شما براي تبديل شدن به يك دانشجوي كامل است، اما همه آن نيست. دانشجويان، از همان آغاز عمر دانشگاه و دانشجويي، همواره در مسائل اجتماعي و فرهنگي پيشقراول و پيشتاز بوده‌اند. اگر مي‌خواهيد دانشجوي مفيدي براي كشورتان باشيد بايد درد و دغدغه جامعه و مردم را به دوش بكشيد. بايد نسبت به مسائل اجتماعي حساس باشيد و به‌صورت فعال با آنها رفتار كنيد. بايد حركت‌هاي اجتماعي مفيد و سازنده ايجاد كنيد و در برابر موج فرهنگ‌ها و رفتارهاي نامناسب و مهاجم بايستيد. هر تغييري كه در جامعه شكل مي‌گيرد، از سرچشمه دانشگاه و رفتار دانشجويي شروع شده. حالا فكر نكنيد بايد شاخ غول را بشكنيد. دغدغه داشتن و حضور به‌موقع در مسائل فرهنگي و اجتماعي مي‌تواند با رفتارهايي نه‌چندان پيچيده و سخت آغاز شود. هشدار عده‌اي از دانشجويان درباره آسيب‌ديدن زبان فارسي طي سال‌هاي اخير، تشكيل سازمان‌هاي خيريه مردم‌نهاد توسط دانشجويان، برگزاري دوره‌هاي آموزشي رايگان در مناطق محروم، حضور رايگان به‌عنوان معلم در مدارس خيريه، جمع‌آوري غذاهاي اضافه مانده رستوران‌هاي سطح شهر و رساندن به محرومان، راه انداختن يك كتابخانه كوچك محلي در نانوايي يا مسجد محل و هزاران نمونه ديگر كه با كمي خلاقيت به فكر شما خواهد رسيد، همه نمونه‌هايي از رفتارهاي مسئولانه و دغدغه‌مند در جامعه هستند كه شما به‌عنوان يك دانشجو مي‌توانيد آنها را انجام دهيد.
- سوار بر چرخه توليد
خداوند هم كه مظهر بخشش و بزرگي است، در قبال بخشش هر نعمتي، از انسان مسئوليتي مي‌خواهد. دانشجو شدن هم نعمتي است كه شما بايد در قبال داشتن آن، مسئوليت‌ها و وظايفي را برعهده بگيريد. يكي از مهم‌ترين و اصلي‌ترين وظايفي كه يك دانشجو يا جوينده دانش برعهده دارد، وظيفه توليد علم و دانش و جلو بردن موتور محرك علمي كشور است. حالا اين توليد علم چطور عملي مي‌شود؟ آنقدر‌ها هم سخت نيست. پيش از هر چيز لازم است درس‌هايتان را خوب و كامل بخوانيد، در كلاس‌ها مرتب شركت كنيد و سعي كنيد با دقت، مطالب را از بيان استاد دريافت كنيد و حتي بيشتر از ارائه او به‌دنبال مطالب اضافي هم باشيد. كمي مطالعه اضافي و جست‌وجوي علمي در اينترنت و كتابخانه‌ها را هم كه اضافه كنيد، مواد خام لازم براي توليد علم را داريد. حالا اگر دانشجوي علوم انساني هستيد، توليد علم در رشته شما مي‌شود توليد نظريه‌هاي بومي و اسلامي و تئوري‌پردازي. اگر مهندس و اهل فن هستيد توليد علم رشته‌تان به حل مشكلات فني و اختراع و ابداع و ساخت ماشين‌آلات مختلف فني و صنعتي معطوف مي‌شود و در آخر اگر اهل پزشكي و طب باشيد هم، توليد علم در رشته تحصيلي‌تان به كشف روش‌هاي درماني جديد و داروهاي جديد و كم كردن درد انسان‌ها مي‌پردازد. فقط فراموش نكنيد توليد علم مقصود نهايي دانشجويي است و براي رسيدن به آن بايد استفاده از دانش و تجربه استادان را با چاشني تلاش و كوشش طاقت‌فرسا همراه كنيد تا به نتيجه برسيد.
- دانشگاه؛ مقصد يا مسير؟
شما 12سال درس خوانده‌ايد، از ابتدايي تا متوسطه و حالا شاخ غول كنكور را شكسته‌ايد و وارد دانشگاه شده‌ايد. اتفاقي كه در اين ميان براي شما ممكن است بيفتد اين است كه تصور كنيد بعد از آن همه تلاش و كوشش و صرف انرژي حالا ديگر وقت استراحت است. حالا پس از واردشدن به دانشگاه بايد استراحت كنيد و خستگي چند سال درس خواندن را به‌در كنيد. باور كنيد اين باور اشتباهي است و شما را از رسيدن به هدف دور مي‌كند. اين دانشگاه كه تا امروز خودش را به جاي هدف و مقصود جا زده بوده و براي شما دلبري مي‌كرده، چيزي جز مسير و راه براي رسيدن به اهداف بزرگ‌تر نيست. دانشگاه خودش ابتداي راهي است كه انتهاي آن خدمت به كشور، خدمت به مردم، پيشرفت، اختراع، ابداع، نظريه‌پردازي، نوآوري و ده‌ها كار مفيد ديگر است. به‌خود بيايد، انرژي دوباره كسب كنيد، آستين‌ها را بالا بزنيد و براي يك دوره پرتلاش و موفق دانشجويي استارت بزنيد. يك‌بار براي هميشه اين طلسم تاريك قيف وارونه دانشگاه‌هاي ايران را باطل كنيد. اين درست كه شما از قسمت باريك قيف رد شده‌ايد اما حالا وقت خسته شدن نيست. بايد كمي تلاش كنيد تا با موفقيت مسير پيروزي و افتخار را طي كنيد و سرشار از انرژي و تلاش مسير اين قيف وارونه شده را طي كنيد.
- دانشجوي با اخلاق
رسيدن به همه هدف‌هايي كه تا اينجا شمرديم و ايفاي وظايف خطير دانشجويي به جز پشتكار و تلاش و دقت، به عاملي اساسي و تكميل‌كننده نياز دارد كه بدون آن احتمال انحراف و به بيراهه رفتن در تمام طول مسير مقدس دانشجويي، شما و هدف والايتان را تهديد مي‌كند. نداشتن تقوا و تهذيب نفس عاملي است كه مي‌تواند روي كوچك‌ترين حركت و رفتار و گفتار شما تأثير بگذارد و همه آنچه تا اينجا با شما مرور كرديم را به انحراف بكشاند. تقوي و تهذيب در واقع همان مشخصه‌اي است كه عنصر انسانيت را در وجود شما پرورش مي‌دهد و سايه خدايي و الهي و انساني بر رفتارها و گفتارها و تصميم‌ها و نوع نگاه شما مي‌افكند. بدون تقوي و تهذيب، دانشجوي ايراني مزيت و برتري‌اي براي بر ديگر دانشجويان ندارد. تقوي و تهذيب اما قدرت نرمي در وجود شما به‌عنوان دانشجوي مسلمان ايراني به‌وجود مي‌آورد كه در هر زمان و مكان و موقعيتي كه باشيد، براساس انسانيت، دستورات الهي و اخلاق تصميم بگيريد. براي رسيدن به اين مرحله هم راه و روش مشخصي وجود دارد. انجام واجبات و ترك محرمات، انس با قرآن، شركت در جلسات مذهبي، دعاها، اعتكاف، سوگواري و جشن‌هاي مذهبي و ارتباط با يك عالم خوش‌ذوق و روشن ضمير، ازجمله كارهايي است كه شما مي‌توانيد براي رسيدن به نفسي تهذيب يافته، اخلاقي بهتر و عقايدي استوارتر از آنها بهره بگيريد.
- در جست‌وجوي عشق
دانشگاه مي‌تواند فرصتي براي ازدواج فراهم كند. اما از طرف ديگر برخي‌ها هم گرفتار لبه ديگر اين چاقوي تيز مي‌شوند. براي كنترل اثر منفي هم‌كلاس شدن با جنس مخالف كه مي‌تواند موجب تأخيردر ازدواج شود اين توصيه‌ها را جدي بگيريد:
1- حتما براي خودتان حريم داشته باشيد و به‌دنبال عشق در نگاه اول نباشيد.
2- حدس و گمان را پايه ادعاي عشق به‌خودتان نگذاريد.
3- در جريان قرار دادن خانواده‌ها را يكي از نشانه‌هاي جديت در صداقت طرف مقابل‌تان بدانيد.
- بصيرت و تيزبيني
دانشگاه يكي از مهم‌ترين ساختارهاي سياسي در جامعه و نقطه آغاز و مبدا تحولات در كشور است. هر حركت سياسي مثبت يا منفي كه بخواهد در فضاي سياسي كشور شكل بگيرد، ناچار بايد از دانشگاه شروع شود و در اين ميان نقش دانشجويان به‌عنوان عناصر اصلي تشكيل‌دهنده دانشگاه در تعيين سرنوشت و ساختار سياسي نظام و كشور بسيار پررنگ و حياتي است. اينجاست كه توان تحليل سياسي و اجتماعي و داشتن بصيرت در تصميم‌گيري‌ها و به‌دست آوردن زاويه ديدي مستقل از جناح‌ها و گروه‌هاي سياسي براي دانشجو اهميت پيدا مي‌كند. براي اينكه توان تحليل شرايط سياسي در كشور و بصيرت سياسي در شما شكل بگيرد بايد سعي كنيد طي مطالعات خود اصول كلي آرمان‌ها و برنامه‌هاي انقلاب اسلامي و نظام جمهوري اسلامي ايران را به خوبي بشناسيد. با تفكرات بزرگان نظام علي‌الخصوص بنيانگذار انقلاب، حضرت امام‌خميني (ره) از طريق مطالعه سخنان و خاطرات ايشان آشنا شويد و چارچوب خط فكري مقام معظم رهبري و رهنمودهاي ايشان براي ادامه مسير نظام را بشناسيد و پيگيري كنيد. البته اين كار اصلا سخت و سنگين نيست زيرا كمي آگاهي مي‌خواهد و مقداري حواس جمع! با كمي مطالعه و پيگيري اخبار سياسي و اجتماعي فرهنگي كشور، گفت‌وگو با استادان و اهل فن و داشتن گوشي شنوا و كمي هوشمندي اين بصيرت در دسترس شما خواهد بود.