با رضا اردکانیان مدیر دفتر برنامه دهه بین‌المللی آب سازمان ملل در بن گفت‌وگو کرده‌ایم.
- کارکرد و وظیفه اصلی برنامه دهه بین‌المللی آب سازمان ملل متحد چیست؟
کار اصلی دفتر سازمان ملل تسهیل ارتباط و هماهنگی بین‌بخش‌ها و آژانس‌های ملل متحد شامل، سازمان‌های جهانی خوار و بار، بهداشت، هواشناسی، یونسکو، دانشگاه ملل متحد و در مجموع 24 ارگان ملل متحد و تعداد قابل توجهی سازمان‌های غیردولتی فعال در بخش آب و بهداشت در گوشه و کنار جهان است.
برنامه‌های این سازمان‌ها در موضوع ظرفیت‌سازی برای آب و فاضلاب در دهه بین‌المللی آب از طریق این دفتر و با کمک این دفتر و کشورهای عضو سازمان ملل پیگیری می‌شود.
در واقع سعی در تمرکز بیشتر در مسئله توسعه ظرفیت‌ها برای تحقق اهداف بیانیه توسعه هزاره سوم که هدف آن به نصف رساندن جمعیت غیربر‌خور‌دار از آب کافی و بهداشتی است، دارد.
این هدف هم با برگزاری دوره‌های آموزشی و تهیه بسته‌های آموزشی برای دست اندر‌کاران و آموزش‌دهندگان و تصمیم‌گیران و مجریان از طریق این دفتر پیگیری می‌شود.
- چرا آب با وجود اهمیت بالایی که دارد هنوز به‌عنوان یک مسئله اقتصادی تأثیرگذار مورد توجه قرار نمی‌گیرد؟
این سخن را قبول دارم.در این زمینه نیازمند یک تجدید ساختار هستیم که عمدتا باید بر بخش آموزش متمرکز شود. باید در برنامه‌های آموزشی که در سطح دوره‌های کارشناسی و کارشناسی ارشد در دانشگاه‌ها داریم تجدید نظر کنیم.
به‌عنوان مثال رشته مهندسی عمران یا محیط زیست جزو رشته‌هایی است که فارغ‌التحصیلان آن بیشترین حضور را در سطوح مدیریتی کشورهای در حال توسعه در بخش آب دارند.
البته امروز بیشترین انتقاد‌ها نیز از طرف استادان دانشگاه‌ها و کسانی که مفهوم مدیریت به هم پیوسته منابع آب را ترویج می‌کنند به سیاست‌‌‌‌‌مداران و مدیران دولتی وارد می‌شود.
در برنامه‌های درسی کمتر به این نکته توجه می‌شود که موضوع آب تنها یک مسئله مهندسی صرف نیست و بلکه یک موضوع اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی و حتی امنیتی است. بنابراین باید نظام آموزشی به جنبه انضباطی بودن مدیریت آب توجه کند.
- این برنامه اصلاحی روندی طولانی را طی می‌کند. چه برنامه عاجلی برای اصلاح برنامه‌های در حال اجرا و حتی توجه به نظام قیمت‌گذاری بخش آب به‌عنوان یک مشکل اساسی باید درنظر گرفت؟
اصلاح دیدگاه در مورد قیمت آب موضوعی نیست که با دستور عملی باشد،باید راه را برای انتقال وسیع و سریع یافته‌های روز دنیا و تجربیات ملل مختلف فراهم کرد. نباید از کار ریشه‌ای و فرهنگی در این عرصه‌ها غافل شد.
به اعتقاد من یکی از مسایل مهم و خوب توجه به فناوری‌های مدرن دنیاست. استفاده از دانش انتقال اطلاعات از طریق ماهواره‌هاست. امروز جزئی‌ترین اطلاعات ریز در مناطق مختلف جهان در دسترس همگان است و با فشار یک دکمه می‌توان به همه این اطلاعات شامل میزان و عمق منابع آب یا میزان و عمق آلودگی منابع آب دسترسی داشت.
بنابراین بهتر است که با مشارکت و همکاری و تبادل اطلاعات و داشته‌ها در بهره‌برداری هرچه بهتر از این اطلاعات منافع ملی کشور حفظ شود.