به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، محسن زینیوند سرپرست هیات شناسایی و بررسی باستانشناسی دشت دهلران با اعلام این خبر گفت: بررسی باستانشناسی دشت دهلران در قالب پروژه طرح موسوم به گرمسیری به صورت پیمایشی به وسعت 54 هزار هکتار از اراضی دشت دهلران را پوشش میدهد.
به گفته وی، دشت دهلران از منظر باستانشناسی یکی از مهمترین مناطق کشور است که پژوهشهای فراوانی نیز در آن صورت پذیرفته است. این دشت به دلیل همجواری با دشت شوشان، بینالنهرین و زاگرس مرکزی موقعیت فوقالعادهای در درک برهمکنشهای فرهنگی این مناطق دارد.
او افزود: این منطقه پیش از انقلاب توسط جیمز نیلی باستانشناس آمریکایی که محوطههای بسیاری را شناسایی کرده بود بررسی هدفمند شده اما هشت سال جنگ تحمیلی و همچنین تسطیح اراضی برای کشاورزی طی دو دهه اخیر صدمات جبرانناپذیری به محوطههای باستانی وارد کرده است.
این باستانشناس تاکید کرد: از این رو، پروژه حاضر فرصت مناسبی است تا بعد از نزدیک به نیم قرن، این منطقه به صورت هدفمند و پیمایشی مورد بازبینی قرار گیرد تا ضمن پیگیری اهداف پروژه گرمسیری، از وضعیت کنونی محوطهها آگاهی پیدا کنیم و همچنین اطلاعات دقیقی از آن برای وارد کردن در نقشه باستانشناسی کشور به دست اوریم.
او با اشاره به اینکه در بررسی اخیر، دهها محوطه نویافته شناسایی شده که نتایج ارزشمندی به همراه دارد گفت: شایان ذکر است در این مدت بیش از 100 محوطه باستانی شناسایی شده که درصد قابل توجهی از این محوطهها از راههای گوناگون آسیب دیدهاند.
به گفته زینیوند برخی محوطههای شناسایی شده پیشین نیز دیگر قابل رصد نیستند؛ از آن جمله میتوان به محوطه مهم خزینه اشاره کرد که بر اثر تسطیح اراضی برای کشاورزی دیگر وجود خارجی ندارد.
این باستانشناس اظهار داشت: بررسیها تاکنون نشان میدهد که جنگ تحمیلی، تسطیح اراضی دشت و ساخت کانالهای بزرگ انتقال آب برای کشاورزی، جنگلکاری در منطقه سرگراب و حاشیه رودخانه میمه، ساخت جادهها و راههای ارتباطی بینشهری و روستایی، گسترش بدون برنامه شهر دهلران از مهمترین آسیبهای وارده به محوطهها و تپههای باستانی دشت دهلران توسط ارگانهای دولتی است.
به گفته وی، حفاریهای متعدد و غیرمجاز افراد سودجو در محوطههای باستانی بر حجم آسیبها و تخریبها افزوده است.
دشت دهلران به بخش مرکزی شهرستان دهلران از توابع استان ایلام گفته میشود که در ادبیات باستانشناسی در بخش جنوب غربی فلات ایران قرار میگیرد. با وجود اینکه این منطقه ویژگیهای ساختاری سرزمینهای پست را داراست اما در مقابل در منتهیالیه جنوب ارتفاعات زاگرس مرکزی قرار گرفته است؛ از این نظر، قابلیتهای فراوانی در جذب گروههای انسانی داشته است. دو رود میمه و دوایرج و همچنین چشمههای آبگرم و قیر اهمیت این منطقه را دو چندان کرده است.
همچنین دشت حاصلخیز دهلران به مثابه کریدور ارتباطی دشت شوشان و میانرودان مطرح است.